SEBI च्या मंजुरीनंतर Jane Street चे भारतात पुनरागमन, व्यवहारांवर आता बारकाईने लक्ष (फोटो सौजन्य - Pinterest)
Jane Street Marathi News: अमेरिकन हाय फ्रिक्वेन्सी ट्रेडिंग (HFT) फर्म जेन स्ट्रीट भारतीय सिक्युरिटीज अँड एक्सचेंज बोर्ड ऑफ इंडिया (SEBI) कडून मंजुरी मिळाल्यानंतर भारतीय शेअर बाजारात पुन्हा प्रवेश करणार आहे. सूत्रांनी दिलेल्या माहितीनुसार, बाजार नियामकाने गेल्या आठवड्यात जेन स्ट्रीटला ईमेलद्वारे कळवले की तिच्यावरील बंदी उठवण्यात आली आहे.
न्यू यॉर्कस्थित ट्रेडिंग फर्मने १४ जुलैपूर्वी एस्क्रो खात्यात ४,८४४ कोटी रुपयांचा कथित ‘बेकायदेशीर नफा’ जमा करण्याच्या सेबीच्या निर्देशांचे पालन केल्यानंतर हा उपक्रम हाती घेण्यात आला आहे. या प्रकरणाची माहिती असलेल्या एका व्यक्तीने सांगितले की, ‘३ जुलैच्या अंतरिम आदेशात स्पष्टपणे म्हटले आहे की रक्कम जमा करण्याच्या आदेशाचे पालन केल्यास सिक्युरिटीज मार्केटमध्ये प्रवेश करण्यावरील बंदी उठवली जाईल. परंतु सेबीने जेन स्ट्रीटला देखील ईमेलद्वारे याबद्दल औपचारिकपणे माहिती दिली आहे.’
नफा वाढूनही शेअर्स घसरले! रिलायन्सच्या कामगिरीवर गुंतवणूकदारांचा विश्वास ढासळला
सूत्रांनी सांगितले की, कस्टोडियन, डिपॉझिटरीज आणि स्टॉक एक्सचेंजनाही बंदी उठवल्याबद्दल माहिती देण्यात आली आहे. परंतु उच्च वारंवारता व्यापार क्षेत्रातील या आघाडीच्या कंपनीचा व्यवसाय नेहमीसारखा राहणार नाही. जानेवारी २०२३ ते मार्च २०२५ दरम्यान केवळ इंडेक्स ऑप्शन्समधून त्यांनी ४३,२८९ कोटी रुपयांचा नफा कमावला आहे. नॅशनल स्टॉक एक्सचेंज (एनएसई) आणि बॉम्बे स्टॉक एक्सचेंज (बीएसई) या दोन्ही कंपन्यांना भविष्यात जेन स्ट्रीटच्या सर्व व्यवहारांवर आणि स्थानांवर सतत लक्ष ठेवण्याची जबाबदारी देण्यात आली आहे.
जेन स्ट्रीट आणि त्यांच्या संलग्न कंपन्यांना “कोणत्याही हेरफेर करणाऱ्या कृतींपासून” दूर राहण्याचे निर्देश देण्यात आले आहेत, विशेषतः सेबीच्या ३ जुलैच्या अंतरिम आदेशात ओळखल्या गेलेल्या पॅटर्नच्या संदर्भात. बाजार नियामक या प्रकरणाची चौकशी पूर्ण करेपर्यंत हे निर्देश लागू राहतील.
सूत्रांनी सांगितले की, जेन स्ट्रीटच्या प्रतिनिधींनी गेल्या आठवड्यात सेबीच्या अधिकाऱ्यांची भेट घेतली होती. तथापि, कंपनीने असे सूचित केले होते की त्यांचा ऑप्शन्स ट्रेडिंग तात्काळ सुरू करण्याचा इरादा नाही.
जेन स्ट्रीटच्या ट्रेडिंग स्ट्रॅटेजीबद्दल सेबीच्या आदेशात झालेले खुलासे त्यांच्या भविष्यातील ट्रेडिंग कौशल्यांवर मर्यादा घालत असल्याचे दिसून येते. बाजार नियामकाने त्यांच्या स्ट्रॅटेजीजबद्दल तपशीलवार माहिती जाहीर करण्यापूर्वी जेन स्ट्रीटला मिळालेल्या यशाने व्यापार सुरू ठेवणे आव्हानात्मक असू शकते असे तज्ञांनी म्हटले आहे.
सेबीच्या आदेशानुसार, जेन स्ट्रीटची रणनीती दुहेरी होती. प्रथम, त्यांनी निर्देशांक कृत्रिमरित्या उंचावण्यासाठी रोख आणि फ्युचर्स दोन्ही विभागांमध्ये बँक निफ्टी घटकांचे शेअर्स आक्रमकपणे खरेदी केले. नंतर त्यांनी त्या पोझिशन्सचे वर्गीकरण केले आणि त्यानंतरच्या सुधारणांचा फायदा घेण्यासाठी निर्देशांक पर्यायांमध्ये मोठी शॉर्ट पोझिशन राखली.
जेन स्ट्रीटचे म्हणणे आहे की त्यांचे व्यवहार ‘इंडेक्स आर्बिट्रेज’ नावाच्या मानक धोरणाचा भाग होते. या अंतर्गत, संबंधित सिक्युरिटीजमधील किंमतीतील फरकाचा फायदा तरलता प्रदान करण्यासाठी आणि बाजार कार्यक्षमता राखण्यासाठी घेतला जातो. दरम्यान, जेन स्ट्रीट आणि इतर एचएफटी फर्म्सनी बँक निफ्टी निर्देशांकाव्यतिरिक्त इतर निर्देशांकांमध्येही फेरफार केला होता का हे शोधण्यासाठी सेबीने आपल्या तपासाची व्याप्ती वाढवली आहे. परंतु तपास आणि त्यानंतरच्या कारवाईला अनेक महिने लागू शकतात.