किरकोळ बाजार तेजीत, GST कपातीनंतर सणासुदीच्या खरेदीत झपाट्याने वाढ (फोटो सौजन्य - सोशल मीडिया)
सणासुदीचा हंगाम जोरात सुरू आहे. दुकाने ग्राहकांनी गर्दीने फुलली आहेत. सरकारने अलीकडेच जीएसटी दर कमी केले आहेत, ज्यामुळे अनेक वस्तूंचे कमाल किरकोळ दर कमी झाले आहेत. लोक आता कमी किमतीत खरेदी करत आहेत. बाजारात उत्साहाचे वातावरण आहे. कंपन्यांच्या विक्रीत मोठी वाढ दिसून येत आहे. २२ सप्टेंबरपासून लागू झालेल्या जीएसटी कपातीमुळे सामान्य माणसाकडे अधिक पैसे उपलब्ध होत आहेत. दुकानदारांचे म्हणणे आहे की लोक आता पूर्वीपेक्षा जास्त खर्च करण्यास तयार आहेत. दिल्लीसारख्या शहरांमधील बाजारपेठा गजबजलेल्या आहेत. कमी किमतींच्या चमकाने उत्सवाचा उत्साह वाढला आहे.
जलद गतीने वाढणाऱ्या ग्राहकोपयोगी वस्तूंमध्ये (FMCG) बदल स्पष्टपणे दिसून येत आहे. कंपन्या दुहेरी अंकी वाढ नोंदवत आहेत. पारले प्रॉडक्ट्समध्ये १५-२० टक्के वाढ झाली आहे. ही प्राथमिक स्तरावर आहे, जिथे वितरक आणि स्टॉकिस्टना वस्तूंचा पुरवठा केला जातो. पारलेचे उपाध्यक्ष मयंक शाह म्हणतात की खरेदी थांबली होती, परंतु आता ती अपेक्षेपेक्षा जास्त वाढत आहे.
टाटा कंझ्युमर प्रोडक्ट्सचे एमडी आणि सीईओ सुनील डिसोझा यांचे मत आहे की कर स्लॅब कमी झाले आहेत आणि सरकारचा खर्च वाढला आहे. दर कपातीमुळे लोकांच्या हातात अधिक पैसे येत आहेत. गेल्या वर्षी याच वेळी शहरांमध्ये मागणी सर्वात कमी होती, परंतु आता ती सातत्याने सुधारत आहे. सणांनंतरही ही गती कायम राहील.
एफएमसीजी कंपन्या आता वितरकांना अधिक वस्तू पाठवत आहेत. ग्राहक छोट्या छोट्या वस्तूंवरही खर्च करत आहेत. बाजार सकारात्मक आहे. लोक आता पूर्वीइतकी वाट पाहत नाहीत.
दिल्लीच्या बाजारपेठांमध्ये उत्सवाचे वातावरण दिसून येत आहे. कॅनॉट प्लेससारख्या भागातील कपड्यांच्या दुकानांमध्ये गर्दी दिसून येत आहे. काही महिन्यांच्या विश्रांतीनंतर आता मागणी वाढत आहे. व्हॅन हेजेन स्टोअरमधील एका सेल्स एक्झिक्युटिव्हने स्पष्ट केले की लोकांना जीएसटी कपातीची माहिती आहे आणि ते नवीन एमआरपी मागण्यासाठी येतात. ब्रँडने अनेक वस्तूंच्या किमती ₹२,५०० पेक्षा कमी केल्या आहेत आणि काही त्यापेक्षा जास्त वाढवल्या आहेत. परंतु एकूणच, ग्राहक या हंगामात अधिक खर्च करण्यास तयार आहेत.
युनिक्लो आणि एच अँड एम सारख्या आंतरराष्ट्रीय ब्रँडनीही बदल केले आहेत. त्यांनी २५०० रुपयांपेक्षा कमी किमतीच्या वस्तूंवरील एमआरपी कमी केला आहे. त्यापेक्षा जास्त किमतीच्या वस्तूंवरील जास्त कर त्यांनी भार सहन केला आहे. एका स्टोअर एक्झिक्युटिव्हचे म्हणणे आहे की अर्ध्याहून अधिक उत्पादनांच्या किमती २.५ टक्क्यांपर्यंत कमी झाल्या आहेत. यामुळे स्टोअरमध्ये अधिक ग्राहक येत आहेत. विक्री वाढत आहे. जीएसटी कपातीमुळे मागणीत सुधारणा झाली आहे. डिसेंबरपर्यंत चांगला हंगाम अपेक्षित आहे.
व्ही-मार्टचे संस्थापक ललित अग्रवाल म्हणतात की फॅशन आणि लाइफस्टाइल उत्पादनांमध्ये सुधारणा दिसून येत आहे. बहुतेक वस्तूंची किंमत ₹१,५०० च्या खाली आहे. सध्या मागणी मध्यम-एकल अंकात आहे. पुढील पाच ते सात दिवसांत जीएसटीचा परिणाम अधिक दिसून येईल. दिवाळीपर्यंत विक्री दुहेरी अंकात पोहोचू शकते.
मॉल्समध्येही गर्दी वाढली आहे. डीएलएफ रिटेलच्या वरिष्ठ कार्यकारी संचालक पुष्पा बेक्टर म्हणतात की, पुन्हा एकदा चर्चा सुरू झाली आहे. दर कपात आणि आयकर सवलतींमुळे मागणी वाढत आहे. आर्थिक वर्ष २६ च्या दुसऱ्या सहामाहीत दुहेरी अंकी वाढ अपेक्षित आहे. प्रत्येक आठवड्याचा शेवट मागील आठवड्यापेक्षा चांगला होत आहे. पूर्वी, थकवा जाणवत होता, ज्यामुळे किरकोळ विक्रीचे वातावरण मंदावले होते. पण आता ते वाढत आहे. आगामी शॉपिंग फेस्टिव्हल्समध्ये नवीन ऑफर्स उपलब्ध होतील, ज्यामुळे ग्राहकांना आणखी फायदा होईल.
ग्राहकोपयोगी वस्तूंमध्येही पुनरुज्जीवनाची चिन्हे आहेत. विजय सेल्सने विक्रीत दुप्पट वाढ झाल्याचे वृत्त दिले आहे. लोक जीएसटी कपातीची वाट पाहत होते. २२ सप्टेंबर रोजी तो लागू झाल्यानंतर ते दुकानांमध्ये येत आहेत. नवरात्रीच्या काळात मागणी कमी झाल्याने ५० टक्के वाढ झाली. एमडी नीलेश गुप्ता म्हणतात की दसऱ्यानंतर जीएसटीचा परिणाम अधिक दिसून येईल. टीव्ही आणि मोबाईलची विक्री जोरदार आहे. एअर कंडिशनर मंदावत आहेत, परंतु त्यांच्यावरही जीएसटी कमी करण्यात आला आहे.
लाजपत नगरसारख्या गर्दीच्या बाजारपेठेतील इलेक्ट्रॉनिक्स दुकानदार आनंदी आहेत. आठवड्याच्या सुरुवातीच्या मंदीनंतर, टीव्हीची विक्री आता चांगली आहे. कंपन्या आक्रमकपणे किंमती कमी करण्याची जाहिरात करत आहेत. लहान घरगुती उपकरणे, फोन आणि लॅपटॉपवर चांगल्या ऑफर्स आहेत, ज्यामुळे विक्री वाढत आहे. एका मोठ्या दुकानातील एका अधिकाऱ्याने सांगितले की डिजिटल वस्तूंची लोकप्रियता वाढत आहे.
सोन्याच्या किमती वाढल्या असूनही, दागिने क्षेत्र आशावादी आहे. तनिष्कचे वरिष्ठ उपाध्यक्ष अरुण नारायण म्हणतात की ते पूर्ण उत्साहाने पुढे जात आहेत. सण आणि लग्नसराईचा हंगाम पाहता डिसेंबर तिमाही चांगला राहील. जीएसटी उपायांमुळे लोकांकडे अधिक पैसे येतील आणि खर्च करण्याची वृत्ती निर्माण होईल. टायटन कंपनीचा भाग असल्याने ते एका मजबूत स्थितीत आहेत.
बाजारपेठा सणांच्या तयारीने गजबजल्या आहेत. कमी किमतींचा फायदा लोक घेत आहेत. कंपन्या नवीन ऑफर्स देखील लाँच करत आहेत. यामुळे अर्थव्यवस्थेला चालना मिळत आहे.