फोटो सौजन्य: YouTube
दरवर्षी ४ डिसेंबरला भारतात भारतीय नौदल दिन साजरा केला जातो. १९७१च्या भारत-पाकिस्तान युद्धातील ऑपरेशन ट्रायडंट दरम्यान भारतीय नौदलाने कराची बंदरावर मोठा विजय मिळवला होता, ज्यामुळे शत्रूच्या सैन्याला मोठ्या प्रमाणावर नुकसान झाले. या दिवसाच्या निमित्ताने देशाच्या सागरी सुरक्षेत भारतीय नौदलाच्या योगदानाचा गौरव केला जातो. देशाची सेवा करण्याची आणि भारतीय नौदलाचा भाग होण्याची इच्छा असणाऱ्या तरुणांसाठी १२वी नंतर विविध संधी उपलब्ध आहेत.
NDA परीक्षेत भौतिकशास्त्र, रसायनशास्त्र आणि गणित या विषयांसह १२वी उत्तीर्ण असणे आवश्यक
भारतीय नौदलात अधिकारी बनण्यासाठीचा सर्वात प्रतिष्ठेचा मार्ग म्हणजे राष्ट्रीय संरक्षण अकादमी (NDA) आणि नौदल अकादमी (NA) परीक्षा. युनियन पब्लिक सर्व्हिस कमिशन (UPSC) कडून ही परीक्षा वर्षातून दोन वेळा घेतली जाते. उमेदवारांना NDA परीक्षेत भौतिकशास्त्र, रसायनशास्त्र आणि गणित या विषयांसह १२वी उत्तीर्ण असणे आवश्यक आहे. लेखी परीक्षा उत्तीर्ण झालेल्या उमेदवारांना SSB मुलाखतीसाठी बोलावले जाते. प्रशिक्षण पूर्ण झाल्यावर नौदल अकादमीमध्ये विशेष प्रशिक्षण दिले जाते, ज्यामुळे उमेदवार नौदल अधिकारी म्हणून कार्यभार सांभाळू शकतात.
10+2 बीटेक कॅडेट प्रवेश
तांत्रिक शाखेमध्ये करिअर करू इच्छिणाऱ्या विद्यार्थ्यांसाठी १०+२ BTech कॅडेट एन्ट्री योजना हा सर्वोत्तम पर्याय आहे. ही योजना JEE Main परीक्षेच्या रँकवर आधारित असून, भौतिकशास्त्र, रसायनशास्त्र आणि गणित विषयांत किमान ७०% गुण आवश्यक आहेत. उमेदवारांना केरळच्या एझीमाला येथील इंडियन नेव्हल अकादमी येथे चार वर्षांचे प्रशिक्षण दिले जाते. प्रशिक्षण पूर्ण झाल्यावर उमेदवारांना BTech पदवी प्रदान केली जाते आणि त्यांना अधिकारी म्हणून नेमले जाते.
अग्निवीर
सरकारच्या अग्निपथ योजना अंतर्गत अग्निवीर म्हणून नौदलात सामील होण्याची संधी देखील उपलब्ध आहे. ही योजना चार वर्षांसाठी असते, ज्यामध्ये १२वी उत्तीर्ण विद्यार्थी (गणित व भौतिकशास्त्रासह) अर्ज करू शकतात. अग्निवीरांना चांगले मानधन, प्रशिक्षण आणि भविष्यातील करिअर संधी मिळतात.
भारतीय नौदल प्रवेश परीक्षा
भारतीय नौदल प्रवेश परीक्षा (INET) हा आणखी एक महत्त्वाचा मार्ग आहे. ही परीक्षा शाश्वत आणि अल्पकालीन सेवा आयोगासाठी वर्षातून दोन वेळा घेतली जाते. उमेदवारांची निवड लेखी परीक्षा आणि SSB मुलाखतीच्या आधारे केली जाते.
नौदलात सामील होणे हे केवळ करिअरसाठीच नव्हे, तर देशसेवेसाठी घेतलेला अभिमानाचा निर्णय आहे. शारीरिक फिटनेस, अभ्यास आणि नेतृत्व कौशल्य यावर लक्ष केंद्रित करून नौदलासाठी योग्य तयारी करा. नौदलात करिअर करणे ही संधी तर आहेच, पण ती देशाच्या सागरी सीमांचे रक्षण करण्याची जबाबदारीही आहे. त्यामुळे करिअरसंबंधी आताच योग्य निर्णय घेणे आवश्यक आहे.
