आपल्या शरीरात जे काही बदल होतात, त्याची लक्षणे आपल्याला बाहेर दिसू लागतात. आपले शरीर आपल्याला वेगवेगळ्या प्रकारे सिग्नल देते, त्यापैकी एक म्हणजे मूत्राचा रंग. लघवीचा रंग पाहून तुमच्या शरीरात काय चालले आहे ते कळू शकते. सामान्यतः लघवीचा रंग पिवळा असतो आणि जेव्हा तुम्ही पूर्णपणे हायड्रेटेड असता तेव्हा लघवीचा रंग हलका पिवळा दिसतो.
लघवीचा रंग जितका गडद असेल तितका शरीरातील आजारांचा धोका वाढतो. युरोक्रोम नावाचे रसायन मूत्रात आढळते. युरोक्रोम एक पिवळा रंगद्रव्य आहे. त्यामुळे लघवीचा रंग पिवळा दिसतो. डिहायड्रेटेड राहिल्यावर लघवीचा रंग खूप गडद आणि हलका तपकिरी असतो, तर कधी कधी काही गोष्टी खाल्ल्याने आणि औषधांमुळेही लघवीचा रंग बदलतो हे तुम्ही अनेकदा पाहिले असेल.
अनेक वेळा लघवीचा रंग आपल्या आरोग्याशी संबंधित अनेक गोष्टी सांगत असतो. चला तर मग जाणून घेऊया लघवीचा रंग आणि त्यामुळे शरीरात होणाऱ्या समस्या-
पारदर्शक रंग- जर तुमच्या लघवीला पारदर्शक रंग दिसत असेल तर याचा अर्थ असा होतो की तुम्ही जास्त प्रमाणात पाणी घेत आहात. हायड्रेटेड राहणे ही चांगली गोष्ट आहे, परंतु जास्त पाणी पिल्याने तुमच्या शरीरातील इलेक्ट्रोलाइट्स कमी होऊ शकतात. जर कधी कधी लघवीचा रंग पारदर्शक दिसला तर घाबरायची गरज नाही, पण जर तुमच्या लघवीचा रंग नेहमी पारदर्शक दिसत असेल तर हे सूचित करते की तुम्ही पाणी पिण्याचे प्रमाण कमी करणे आवश्यक आहे. पारदर्शक मूत्र सिरोसिस आणि व्हायरल हेपेटायटीस सारख्या यकृत समस्या देखील सूचित करू शकते.
हलका पिवळा ते गडद पिवळा रंग- युरोक्रोम पिगमेंटमुळे लघवीचा रंग हलका पिवळा ते गडद पिवळा दिसतो. जेव्हा तुम्ही पाणी पितात तेव्हा हे रंगद्रव्य पातळ होते. शरीरातील हिमोग्लोबिनचे विघटन झाल्यामुळे युरोक्रोम तयार होतो. काहीवेळा, रक्तातील व्हिटॅमिन डीचे प्रमाण जास्त असल्यामुळे लघवी निऑन रंगात दिसते.
लाल आणि गुलाबी लघवी – लघवीचा लाल आणि गुलाबी रंग तुम्ही काय खाल्ले यावर अवलंबून असतो. परंतु लघवीचा असा रंग अनेक रोगांमुळे देखील असू शकतो जसे की वाढलेले प्रोस्टेट, किडनी स्टोन, मूत्राशय किंवा किडनीमध्ये गाठ इ. परंतु अनेकवेळा जेव्हा तुम्ही गडद लाल आणि गुलाबी रंगाचे काही सेवन करता, त्यामुळे तुमचे मूत्र लाल आणि गुलाबी दिसते.
केशरी रंगाचे लघवी- जर तुमच्या लघवीचा रंग नारिंगी असेल तर ते शरीरातील निर्जलीकरण दर्शवते. कावीळ असतानाही मूत्र केशरी रंगाचे दिसते. जर तुमच्या लघवीचा रंग नारिंगी असेल आणि स्टूलचा रंग हलका असेल तर ते पित्त रस रक्तप्रवाहात जाण्यामुळे असू शकते. पित्ताचा रस हा यकृतातून बाहेर पडणारा पिवळ्या रंगाचा रस असतो, तो शरीरातील चरबी तोडण्याचे काम करतो. जेव्हा जेव्हा पित्ताचा रस आतड्याच्या वर चढतो आणि पोटात आणि घशात जातो तेव्हा उलट्या, चक्कर येणे, पोटदुखी इ.
निळ्या आणि हिरव्या रंगाचे लघवी- लघवीचा निळा आणि हिरवा रंग तुम्ही खाल्ल्याने होऊ शकतो. मिथिलीन ब्लू नावाचा रंग अनेक कँडीज आणि काही औषधांमध्ये वापरला जातो, ज्यामुळे तुमच्या लघवीचा रंग निळा दिसू शकतो. परंतु या रंगाचे मूत्र मूत्रपिंड आणि मूत्राशयाशी संबंधित रोग देखील सूचित करते. स्यूडोमोनास एरुगिनोसा बॅक्टेरियाच्या संसर्गामुळे तुमच्या लघवीचा रंग निळा, हिरवा किंवा जांभळा दिसू शकतो.
गडद तपकिरी मूत्र- अनेक प्रकरणांमध्ये, मूत्राचा गडद तपकिरी रंग निर्जलीकरण दर्शवतो. काही वेळा औषधांच्या दुष्परिणामांमुळे लघवीचा रंग गडद तपकिरी दिसू शकतो. गडद तपकिरी रंगाचे मूत्र देखील यकृताशी संबंधित रोग सूचित करते. अनेक प्रकरणांमध्ये, हे मूत्रात पित्त रसाच्या उपस्थितीमुळे देखील होते.