दिल्लीत वाढले प्रदूषण, कंपन्यांनी घेतला 'हा' निर्णय (फोटो सौजन्य - iStock)
खरं तर, पर्यावरण मंत्री मनजिंदर सिंग सिरसा यांनी सांगितले आहे की प्रदूषणादरम्यान दिल्लीत GRAP-3 लागू आहे. हवा गुणवत्ता व्यवस्थापन आयोगाने (CAQM) नवीन माहिती दिली आहे. हा GRAP-3 चा टप्पा २ आहे, ज्यामध्ये GRAP-4 च्या काही तरतुदी देखील जोडल्या जात आहेत. या अंतर्गत, ५० टक्के कर्मचाऱ्यांना घरून काम करावे लागेल. तसेच, दिल्लीत प्रवेश करणाऱ्या सर्व वाहनांवर सीमेवर लक्ष ठेवले जात आहे. धूळ आणि प्रदूषणाचे प्रमाण जास्त असलेल्या भागात पाणी फवारले जात आहे.
Delhi Air Quality : राजधानी दिल्लीत हवेच्या गुणवत्तेत सुधारणा; AQI मध्ये घसरण, पण सोमवारपर्यंत…
CAQM चा निर्णय काय आहे?
GRAP-3 सध्या दिल्लीत लागू आहे. त्यात अनेक निर्बंध समाविष्ट आहेत. ही GRAP-3 आता आणखी कडक केली जात आहे. GRAP-3 चा दुसरा टप्पा लागू केला जात आहे. दिल्ली आणि NCR मधील राज्य आणि केंद्र सरकारी कर्मचाऱ्यांना घरून काम करण्याचा सल्ला दिला जातो. परिणामी, सरकार लवकरच यावर निर्णय घेऊ शकते. सरकारी कर्मचाऱ्यांव्यतिरिक्त, हा नियम खाजगी कर्मचाऱ्यांनाही लागू होऊ शकतो. तथापि, सध्या आयोगाचा सल्ला सरकारी कर्मचाऱ्यांसाठी आहे.
WFH प्रणाली लागू झाल्यानंतर काम कसे केले जाईल?
खरं तर, जेव्हा जेव्हा सरकार WFH लागू करते, किंवा घरून काम करते, तेव्हा कार्यालये अर्ध्या मनुष्यबळाने चालतात. समजा एका कार्यालयात १०० कर्मचारी आहेत, तर नियम लागू झाल्यानंतर, फक्त ५० कर्मचारी कार्यालयात येतील. उर्वरित ५० जणांना घरून जोडलेले राहावे लागेल.
आता, ही प्रणाली कशी लागू करायची हे सरकार ठरवते. तो आठवड्याचा नियम असो किंवा विषम-सम नियम असो, म्हणजे अर्धे कर्मचारी एक दिवस कार्यालयात येतात, दुसऱ्या दिवशी घरून काम करतात आणि नंतर तिसऱ्या दिवशी कार्यालयात परत येतात. सध्या हा नियम सरकारी कर्मचाऱ्यांना लागू करण्यात येणार आहे. त्यामुळे प्रायव्हेट सेक्टरमध्ये काम करणाऱ्यांना याचा फायदा नक्कीच मिळणार नाही. सरकारी कर्मचाऱ्यांची मात्र नक्कीच चंगळ आहे.
Delhi Air Pollution: दिल्लीत श्वास घेणेही झाले मुश्कील; हवा, पाणी सगळेच प्रचंड प्रदूषित
स्टेज २ चे अनेक नियम आता स्टेज १ मध्ये (जेव्हा AQI २०१-३०० असेल तेव्हा) लागू केले जातील
या आठवड्यात, सर्वोच्च न्यायालयाने दिल्लीच्या हवेच्या गुणवत्तेबद्दलही चिंता व्यक्त केली. न्यायालयाने म्हटले की प्रदूषण रोखण्यासाठी कठोर उपाययोजना आवश्यक आहेत आणि CAQM चे प्रयत्न योग्य दिशेने आहेत. तथापि, न्यायालयाने असेही म्हटले आहे की भविष्यात असे कोणतेही बदल सर्व भागधारकांशी चर्चा केले पाहिजेत. CAQM ने स्पष्ट केले की स्टेज ३ मध्ये ५०% उपस्थिती आवश्यक करण्याचा आणि स्टेज २ मध्ये ऑफिसचे तास बदलण्याचा सध्याचा निर्णय अनिवार्य नाही, तर सल्लागार आहे.
आज AQI कसा होता?
असे असूनही, दिल्लीच्या हवेच्या गुणवत्तेत कोणतीही दृश्यमान सुधारणा दिसून येत नाही. शनिवारी सकाळी राजधानी धुराच्या दाट चादरीत लपेटली गेली. दुपारी १२ वाजता, दिल्लीचा सरासरी एअर क्वालिटी इंडेक्स (AQI) ३६४ नोंदवला गेला, जो “अत्यंत खराब” श्रेणीत येतो. आयटीओमधील परिस्थिती जवळपास तशीच राहिली, तर अक्षरधाम आणि आनंद विहार सारख्या भागात, एक्यूआय ४२२ पर्यंत पोहोचला, जो “गंभीर” परिस्थिती दर्शवितो. या परिस्थितीमुळे, सध्या स्टेज ३ चे नियम लागू आहेत, परंतु सततच्या तीव्र प्रदूषणामुळे, स्टेज ४ चे काही उपाय देखील जोडले गेले आहेत.
तज्ज्ञांचे म्हणणे आहे की येत्या आठवड्यात हवेची गुणवत्ता आणखी बिघडू शकते. त्यामुळे प्रदूषण नियंत्रित करण्यासाठी नियम आणखी कडक केले जाऊ शकतात.
