स्वातंत्र्यदिनी 1037 जणांना मिळणार शौर्य आणि सेवा पदके, गृह मंत्रालयाकडून नावांची यादी जाहीर (फोटो सौजन्य-ट्विटर)
दरवर्षीप्रमाणे यंदाही स्वातंत्र्य दिनानिमित्त (Independence Day 2024) पोलीस, अग्निशमन दल, गृहरक्षक दल आणि नागरी संरक्षण दलातील जवानांना शौर्य व सेवा पदके देऊन गौरविण्यात येणार आहे. यावेळी गृह मंत्रालयाकडून १०३७ जवानांना पुरस्कार देऊन गौरविण्यात येणार आहे. या सुरक्षा कर्मचाऱ्यांमध्ये असे अनेक सैनिक आहेत, ज्यांना त्यांच्या उत्कृष्ट सेवेसाठी राष्ट्रपती विशिष्ट सेवा पदक देऊन पुस्कारीत करण्यात येणार आहे. यापूर्वी, 2024 च्या प्रजासत्ताक दिनानिमित्त पोलीस, अग्निशमन सेवा, गृहरक्षक दल आणि नागरी संरक्षण आणि सुधारणा सेवांच्या एकूण 1132 जवानांना शौर्य/सेवा पदके प्रदान करण्यात आली होती.
यावेळी राष्ट्रपतींचे शौर्य पदक (पीएमजी) पदक 1 आणि शौर्य पदक (जीएम) 213 जवानांना देण्यात येणार आहे. यामध्ये पोलीस सेवेला 208, अग्निशमन सेवेला 4, होमगार्ड आणि सिव्हिल डिफेन्सला 1 पदके देण्यात येणार आहेत. 25 जुलै 2022 रोजी झालेल्या दरोड्यात दुर्मिळ शौर्य दाखविल्याबद्दल तेलंगणा पोलिसांचे हेड कॉन्स्टेबल चडुवु यदाय्या यांना राष्ट्रपती पदक (PMG) प्रदान करण्यात आले आहे. त्यांनी चेन स्नॅचिंग आणि शस्त्रास्त्र व्यवहारात गुंतलेल्या दोन कुख्यात व्यक्ती इशान निरंजन नीलमनल्ली आणि राहुल यांना अटक केली. यादरम्यान, हल्लेखोरांनी त्याच्यावर चाकूने हल्ला केला आणि त्याच्या शरीराच्या विविध भागांवर म्हणजे छाती, शरीराच्या मागील बाजूस, डावा हात आणि पोटावर अनेक वार केले. गंभीर दुखापती असूनही त्यांना पकडण्यात यश आले. त्यांच्यावर 17 दिवस रुग्णालयात उपचार सुरू होते.
213 शौर्य पदकांपैकी (GM), 208 GM पोलीस कर्मचाऱ्यांना देण्यात आले आहेत. यामध्ये जम्मू-काश्मीर पोलिसांचे सर्वाधिक 31 जवान, उत्तर प्रदेश आणि महाराष्ट्राचे 17-17 कर्मचारी, छत्तीसगडचे 15 जवान, मध्य प्रदेशचे 12, झारखंड, पंजाब आणि तेलंगणाचे 07-07 जवान, सीआरपीएफ, एसएसबीचे 52 जवान. 14 कर्मचारी, 10 CISF कर्मचारी, 06 BSF कर्मचारी आणि उर्वरित पोलीस कर्मचारी इतर राज्ये/UTs आणि CAPF चे आहेत. याव्यतिरिक्त, दिल्ली आणि झारखंड अग्निशमन सेवा कर्मचाऱ्यांना अनुक्रमे 03 GM आणि 01 GM आणि उत्तर प्रदेश HG आणि CD कर्मचाऱ्यांना 01 GM प्रदान केले गेले आहेत.
विशिष्ट सेवेसाठी (PSM) 94 राष्ट्रपती पदकांपैकी 75 पोलीस सेवेसाठी, 8 अग्निशमन सेवेसाठी, 8 नागरी संरक्षण-होमगार्ड सेवेसाठी आणि 3 सुधारात्मक सेवेसाठी देण्यात आले आहेत. गुणवंत सेवेसाठी (MSM) 729 पदकांपैकी 624 पदके पोलीस सेवेला, 47 अग्निशमन सेवेला, 47 नागरी संरक्षण आणि होमगार्ड सेवेसाठी आणि 11 सुधारात्मक सेवेला देण्यात आली आहेत.
विशिष्ट सेवेसाठी राष्ट्रपती पदक (PSM) सेवेतील विशिष्ट विक्रमासाठी प्रदान केले जाते आणि गुणवत्तेसाठी पदक (MSM) साधनसंपत्ती आणि कर्तव्याची निष्ठा द्वारे वैशिष्ट्यीकृत मौल्यवान सेवेसाठी प्रदान केले जाते.
शौर्य पुरस्कार वर्षातून दोनदा दिले जातात. प्रत्येक वेळी या पदकासाठी वेगवेगळे कर्मचारी निवडले जातात. हे पदक पहिल्यांदा २६ जानेवारीला म्हणजेच प्रजासत्ताक दिनाला आणि दुसऱ्यांदा १५ ऑगस्टला म्हणजेच स्वातंत्र्यदिनाला दिले जाते. यातील काही पुरस्कार फक्त सैनिकांना, तर काही पुरस्कार पोलीस, तुरुंगातील कर्मचारी आणि सर्वसामान्य नागरिकांना दिले जातात.