9.6 लाख झाडे तोडणार… जाणून घ्या काय आहे ७२ हजार कोटी रुपयांचा ग्रेट निकोबार बेट प्रकल्प?

72 हजार कोटी रुपये खर्चून बांधण्यात येणाऱ्या ग्रेट निकोबार प्रकल्पासाठी 9.6 लाख झाडे तोडली जाणार आहेत. पर्यावरण मंत्री भूपेंद्र यादव यांनी याला दुजोरा दिला आहे. हा प्रकल्प 2021 मध्ये NITI आयोगात सादर करण्यात आला आणि सरकारने ऑक्टोबर 2022 मध्ये ग्रीन सिग्नल दिला. जाणून घ्या काय आहे ग्रेट निकोबार बेट प्रकल्प, तो का आहे खास आणि त्याला विरोध का होतोय?

फोटो सौजन्य : सोशल मीडिया

Follow Us:

Follow Us:

पोर्ट ब्लेअर:  72 हजार कोटी रुपये खर्चून बांधण्यात येणाऱ्या ग्रेट निकोबार प्रकल्पासाठी 9.6 लाख झाडे तोडली जाणार आहेत. पर्यावरण मंत्री भूपेंद्र यादव यांनी लोकसभेत दिलेल्या उत्तरात याला दुजोरा दिला आहे. हा प्रकल्प 2021 मध्ये NITI आयोगात सादर करण्यात आला आणि सरकारने ऑक्टोबर 2022 मध्ये ग्रीन सिग्नल दिला. ग्रेट निकोबार हे देशातील निकोबार बेटांच्या दक्षिणेला आहे. हा प्रकल्प येथे तयार होत आहे. हे क्षेत्र 910 चौरस किलोमीटर आहे. या प्रकल्पाच्या माध्यमातून येथे मोठा बदल होणार असल्याचा दावा केला जात आहे. याच कारणामुळे त्याला ‘अंदमान आणि निकोबार बेटांवर ग्रेट निकोबार बेटाचा सर्वांगीण विकास’ असे नाव देण्यात आले. हा प्रकल्प पूर्ण करण्याची जबाबदारी अंदमान आणि निकोबार आयलंड्स इंटिग्रेटेड डेव्हलपमेंट कॉर्पोरेशन (ANIIDCO) या सरकारी कंपनीकडे देण्यात आली आहे. जाणून घ्या काय आहे ग्रेट निकोबार बेट प्रकल्प, तो का आहे खास आणि त्याला विरोध का होतोय?

ग्रेट निकोबार प्रकल्प म्हणजे काय?

या प्रकल्पाच्या माध्यमातून एक शहर विकसित करण्याची योजना आहे. जिथे जगभरातील जहाजे पोहोचू शकतील. वस्तूंची आयात-निर्यात करता येईल. येथे आंतरराष्ट्रीय ट्रान्सशिपमेंट टर्मिनल बांधण्याची योजना आहे. आंतरराष्ट्रीय विमानतळ बांधण्यासोबतच 450 मेगावॅटचा मोठा वीज प्रकल्प आणि लोकांच्या राहण्यासाठी आवश्यक त्या सर्व सुविधा उपलब्ध करून देण्याची योजना आहे. अशाप्रकारे हा देशासाठी मोठा प्रकल्प असला तरी त्याला अनेकदा विरोध झाला आहे. ते रद्द करण्याची मागणी काँग्रेसने केली होती.

हा प्रकल्प का खास आहे?

आंतरराष्ट्रीय व्यापाराचे चेकपॉईंट:  ग्रेट निकोबार बेटाची भौगोलिक स्थिती या प्रकल्पाला विशेष बनवते. मलाक्काच्या सामुद्रधुनीजवळील हे क्षेत्र आहे. जो हिंदी महासागराला प्रशांत महासागराला जोडणारा सर्वात मोठा मार्ग आहे. येथे एक आंतरराष्ट्रीय ट्रान्सशिपमेंट टर्मिनल बांधण्याची योजना आहे जी एक प्रमुख सागरी चेकपॉइंट बनेल आणि आंतरराष्ट्रीय व्यापारात मोठी भूमिका बजावेल.

कार्गो शिपमेंटमधील मोठा प्लेअर:  NITI आयोगाच्या अहवालात त्याच्या अनेक वैशिष्ट्यांचा उल्लेख करण्यात आला आहे. असे म्हटले जाते की ग्रेट निकोबार बेट श्रीलंका (दक्षिण-पश्चिम) आणि मलेशिया आणि सिंगापूर (दक्षिण-पूर्व) च्या पोर्ट क्लांगपासून अंदाजे समान अंतरावर आहे. व्यवसायाच्या दृष्टिकोनातून हे महत्त्वाचे आहे. या प्रकल्पाच्या माध्यमातून जगातील सागरी अर्थव्यवस्थेत ग्रेट निकोबारचा वाटा वाढणार आहे. अशा प्रकारे तो मालवाहू मालवाहतुकीत एक मोठा प्लेअर म्हणून उदयास येऊ शकतो.

पर्यटनाला चालना : विमानतळाच्या उभारणीचा सकारात्मक परिणाम होईल. देशी-विदेशी पर्यटकांची ये-जा वाढेल. त्यामुळे पर्यटनालाही चालना मिळेल.

ज्या गोष्टी प्रकल्पाला विरोधाचे कारण ठरल्या

या प्रकल्पाला अनेकदा विरोध झाला आहे. काँग्रेसने यावर्षी जूनमध्ये हा मुद्दा उपस्थित केला होता. यामागे अनेक कारणे सांगितली गेली. प्रकल्प प्रत्यक्षात आणण्यासाठी येथे अधिक सैनिक तैनात केले जातील, विमाने उतरतील, क्षेपणास्त्रांसह लष्कराच्या तुकड्या तैनात केल्या जातील. हे क्षेत्र राष्ट्रीय सुरक्षेच्या दृष्टीने महत्त्वाचे ठरणार आहे. या प्रकल्पाला विरोध करणाऱ्या लोकांचे म्हणणे आहे की, एवढ्या गोंधळामुळे येथे राहणाऱ्या आदिवासी समाजाच्या राहणीमानात बदल होईल. त्यांच्या जीवनावर परिणाम होईल. हा प्रकल्प रद्द करावा, अशी मागणी काँग्रेसने जूनमध्ये केली होती.

यामुळे आदिवासी समाजाच्या आणि पर्यावरणाच्या हक्कांचे संरक्षण करणाऱ्या घटनात्मक तरतुदींचे उल्लंघन झाले आहे. त्यांचे हक्क हिरावून घेतले जातील. झाडे तोडली जातील. 130 चौरस किलोमीटर जंगल नष्ट होऊ शकते. या प्रकल्पासाठी सर्व प्रकारच्या मंजुरी घेताना योग्य पद्धतीचा अवलंब करण्यात आलेला नाही असे काँग्रेसचे म्हणणे आहे. या प्रकल्पाचा संसदीय समितीने आढावा घेतला पाहिजे.या प्रकल्पाचा सर्वात मोठा परिणाम इथल्या संवेदनशील आदिवासी समूहांवर होणार आहे, जे बाहेरच्या जगापासून दूर राहिले आहेत. शॉम्पेन जमाती आणि त्यांच्या जीवनावर देखील नकारात्मक परिणाम होईल. लाखो झाडे तोडली जातील ज्याचा थेट परिणाम येथील नैसर्गिक व्यवस्था आणि पर्यावरणावर होणार आहे. सागरी कासवांना धोका असेल.

Web Title: Know about the rs 72 thousand crore great nicobar island project nrhp

Get Latest  Marathi News ,  Maharashtra News and  Marathi News from Politics,  Election News ,  Sports News ,  Entertainment News,  Business News and   Religion News only on Navarashtra.com