फोटो सौजन्य : सोशल मीडिया
राखी सण जवळ आला असून, बाजारात दूध, तूप, मावा यापासून बनवलेल्या मिठाईची विक्री जोरात सुरू आहे. दूध, तूप आणि मावा हे देखील आरोग्यासाठी उत्कृष्ट मानले जाते. म्हणूनच लहानपणापासून आई मुलाला दूध पाजण्याचा आग्रह धरते. पण दूध खाल्ल्याने तुमची तब्येत सुधारण्याऐवजी बिघडते असे जर तुम्हाला कोणी सांगितले तर हे ऐकून तुम्हाला कसे वाटेल. शुद्ध नाही तर भेसळयुक्त आणि नकली दूध, तूप आणि माव्याबद्दल बोलण्याचे कारण की आज आपल्या जेवणाच्या ताटांमध्ये कोणत्या ना कोणत्या गोष्टीत भेसळ केली जाते आणि हेच कारण आहे या भेसळयुक्त गोष्टी खाल्ल्याने लोकांमध्ये विविध प्रकारचे आजार वाढत आहेत.
भरघोस नफा मिळविण्यासाठी खाद्यपदार्थांमध्ये भेसळ केली जाते. पूर्वीच्या काळी दुकानदार वजन वाढवण्यासाठी डाळी आणि तांदळात खडे, दगड टाकून भेसळ करत असत, आता अधिक नफा कमावण्यासाठी खाद्यपदार्थांमध्ये भेसळ केली जाते. गोष्टींमध्ये भेसळ केली जात आहे. डाळी आणि तांदळातील हे खडे आणि दगड ओळखणे आणि काढणे सोपे होते, परंतु आज आपण उघड्या डोळ्यांनी 80 टक्के भेसळ ओळखू शकत नाही.
भेसळयुक्त गोष्टी ओळखा
खाद्यपदार्थांमध्ये भेसळ शोधण्याची जबाबदारी भारतीय अन्न सुरक्षा आणि मानक प्राधिकरणाची आहे. ही संस्था कोणत्याही गोष्टीची चाचणी घेते आणि तुमचे अन्न किंवा पेय शुद्ध आहे की भेसळयुक्त याची खात्री देते. यानंतर ते त्या खाद्यपदार्थाची शुद्धता प्रमाणित करते, म्हणून असे म्हटले जाते की या संस्थेने प्रमाणित केलेले खाद्यपदार्थच खावेत.
फूड सेफ्टी अँड स्टँडर्ड्स अथॉरिटी ऑफ इंडियाची वेबसाईट तपासली तर तुमच्या खाद्यपदार्थांमध्ये वापरल्या जाणाऱ्या वस्तूंच्या यादीतील निम्म्याहून अधिक भेसळ आढळून येईल. वास्तविक, फूड सेफ्टी अँड स्टँडर्ड अथॉरिटी ऑफ इंडिया देशातील खाद्यपदार्थांमधील भेसळ नियंत्रित करते आणि देशातील भेसळ रोखणे हे तिचे काम आहे. जर तुम्ही त्याच्या साइटवर जाऊन तपासणीवर क्लिक करा आणि घरामध्ये भेसळ तपासण्यासाठी गेलात, तर तुम्हाला अशा ७७ हून अधिक लिंक्स आणि याद्या मिळतील ज्यावरून तुम्ही घरी बसून तुमच्या खाद्यपदार्थांमध्ये भेसळ तपासू शकता.
हे देखील वाचा : रक्षाबंधनला भेसळयुक्त मिठाई खाण्यापेक्षा घरी बनवा गुलाबाचा हलवा, वाचा सोपी रेसिपी
घरी भेसळ तपासा
यामध्ये हळद, तिखट, दूध, तूप, मैदा, कडधान्य अशा जवळपास सर्वच गोष्टींचा समावेश होतो. उदाहरणार्थ दुधात पाणी आणि स्टार्च मिसळले जाते. दुधात स्टार्चची भेसळ तपासण्यासाठी थोडे दूध गरम करून ते थंड झाल्यावर त्यात आयोडीनचे काही थेंब टाकून त्याचा रंग निळा झाला तर दुधात स्टार्चची भेसळ आहे बदलणे शुद्ध आहे.
भेसळयुक्त दूध कसे तपासावे
त्याचप्रमाणे दुधात पाण्याची भेसळ तपासायची असेल तर एका ताटावर उभं राहून दुधाचे काही थेंब टाका, जर दूध न थांबता आणि कोणताही मागमूस न ठेवता त्वरीत वाहत असेल तर दुधात पाण्याची भेसळ झाली आहे दूध थांबले तर ते न थांबता वाहत असेल तर त्यात पाण्याची भेसळ नाही. त्याचप्रमाणे दुधात डिटर्जंटची भेसळ तपासायची असेल, तर दूध एका ग्लासात टाकून चमच्याने ढवळावे, दुधात फेस येऊ लागला तर ते डिटर्जंटमध्ये भेसळ आहे, नाहीतर तुमचे दूध शुद्ध आहे.