Core Sector Growth: ऊर्जा उत्पादनात घट; सप्टेंबरमध्ये कोअर सेक्टरचा विकासदर 3 टक्क्यांवर (फोटो सौजन्य - सोशल मीडिया)
Core Sector Growth Marathi News: देशातील आठ प्रमुख बेसिक इंडस्ट्रीजचा विकास दर सप्टेंबर २०२५ मध्ये ३ टक्के होता. हा तीन महिन्यांतील सर्वात कमी स्तर आहे. मंगळवारी जाहीर झालेल्या अधिकृत आकडेवारीत ही माहिती देण्यात आली. पायाभूत सुविधा क्षेत्रांचा विकास दर वार्षिक आधारावर सुधारला आहे परंतु मासिक आधारावर तो मंदावला आहे. ऑगस्ट महिन्यात या प्रमुख उद्योगांच्या उत्पादनात ६.५ टक्के वाढ झाली होती, तर गेल्या वर्षी सप्टेंबरमध्ये ही वाढ २.४ टक्के नोंदली गेली होती.
या वर्षी सप्टेंबरमध्ये, कोळसा, कच्चे तेल, रिफायनरी उत्पादने आणि नैसर्गिक वायूच्या उत्पादनात घट झाल्यामुळे या आठ प्रमुख क्षेत्रांमधील वाढ गेल्या तीन महिन्यांतील सर्वात कमी होती. तसेच, खत आणि सिमेंट उत्पादन अनुक्रमे १.६ टक्के आणि ५.३ टक्क्यांपर्यंत घसरले, जे सप्टेंबर २०२४ मध्ये अनुक्रमे १.९ टक्के आणि ७.६ टक्के होते. तथापि, स्टील आणि वीज उत्पादनात वार्षिक आधारावर सप्टेंबरमध्ये अनुक्रमे १४.१ टक्के आणि २.१ टक्के वाढ झाली.
यामुळे, चालू आर्थिक वर्षाच्या पहिल्या सहामाहीत (एप्रिल-सप्टेंबर) या आठ प्रमुख उद्योगांचा विकास दर २.९ टक्क्यांपर्यंत घसरला, जो गेल्या वर्षी याच कालावधीत ४.३ टक्के होता. या वाढीचा दर देशाच्या औद्योगिक उत्पादन निर्देशांकावर (IIP) परिणाम करतो, कारण निर्देशांकात समाविष्ट असलेल्या वस्तूंच्या वजनात या प्रमुख उद्योगांचे योगदान ४०.२७ टक्के आहे.
ऑगस्टमध्ये १३.६ टक्के वाढीनंतर स्टील उत्पादनात १४.१ टक्के वाढ झाली, जी मागील वर्षीच्या तुलनेत यंदा वाढत आहे. बांधकाम आणि पायाभूत सुविधांच्या मागणीत वाढ झाली आहे. सिमेंट उत्पादनातही ५.३ टक्के वाढ झाली, जी गृहनिर्माण आणि रिअल-इस्टेट क्षेत्रातील स्थिर क्रियाकलाप दर्शवते.
तथापि, ऊर्जा-संबंधित उद्योगांमध्ये अडचण राहिली. रिफायनरीचे उत्पादन ३.७ टक्के घसरले, तर नैसर्गिक वायू आणि कच्च्या तेलाचे उत्पादन अनुक्रमे ३.८ टक्के आणि १.३ टक्के घसरले – ज्यामुळे भारताच्या हायड्रोकार्बन क्षेत्रात मासिक आकुंचन सुरू झाले. ऑगस्टमध्ये ११.४ टक्क्यांनी वाढलेले कोळशाचे उत्पादन सप्टेंबरमध्ये १.२ टक्क्यांनी घसरले, याचे अंशतः उच्च बेस इफेक्ट्स आणि हंगामी मान्सूनच्या व्यत्ययामुळे झाले.
रब्बी हंगामापूर्वी साठवणुकीमुळे खतांचे उत्पादन १.६ टक्क्यांनी वाढले, तर वीजनिर्मिती २.१ टक्क्यांनी वाढली, जी ऑगस्टमध्ये नोंदवलेल्या ४.१ टक्क्यांपेक्षा कमी आहे.
आर्थिक वर्ष २६ च्या पहिल्या सहामाहीत, कोअर सेक्टरची वाढ सरासरी २.९ टक्के होती, जी गेल्या वर्षीच्या याच कालावधीतील ४.३ टक्क्यांपेक्षा कमी होती, हे दर्शवते की औद्योगिक गती सकारात्मक राहिली असली तरी, जागतिक मागणी अनिश्चितता आणि सर्व क्षेत्रांमध्ये असमान पुनर्प्राप्तीमुळे विस्ताराची गती मंदावली आहे.