अमेरिकेत भारतातून निर्यात होणाऱ्या वस्तू महागणार, 'या' ६ क्षेत्रांवर होईल परिणाम (फोटो सौजन्य - सोशल मीडिया)
US Tariff Marathi News: अमेरिकेचे अध्यक्ष डोनाल्ड ट्रम्प यांनी भारतातील सर्व निर्यातीवर २५% आयात शुल्क जाहीर केले आहे. हे कर १ ऑगस्ट २०२५ पासून लागू होईल आणि स्मार्टफोन, औषधे, कोळंबी, ऑटो पार्ट्स आणि दागिने यासारख्या अनेक महत्त्वाच्या क्षेत्रांवर त्याचा परिणाम होईल. ट्रम्प प्रशासनाचा दावा आहे की भारताच्या गैर-वित्तीय व्यापार अडथळ्यांना आणि रशियासोबतच्या संरक्षण आणि ऊर्जा संबंधांना प्रतिसाद म्हणून हे पाऊल उचलण्यात आले आहे.
२०२४ मध्ये भारत आणि अमेरिकेतील एकूण द्विपक्षीय व्यापार १२९ अब्ज डॉलर्स (सुमारे १०.७ लाख कोटी रुपये) होता. या निर्णयामुळे या व्यापारात मोठी घट अपेक्षित आहे. विशेषतः अमेरिकेवर मोठ्या प्रमाणात अवलंबून असलेल्या क्षेत्रांना याचा सर्वाधिक फटका बसू शकतो.
भारत आणि अमेरिका यांच्यातील व्यापार चर्चेचा पाचवा टप्पा वॉशिंग्टनमध्ये संपल्यानंतर काही दिवसांतच, ट्रम्प यांनी ३० जुलै रोजी त्यांच्या सोशल मीडिया प्लॅटफॉर्म ‘ट्रुथ सोशल’ वर हा आदेश पोस्ट केला. रशियाकडून भारताच्या ऊर्जा आणि संरक्षण उपकरणांच्या खरेदीवर आणखी कठोर उपाययोजना केल्या जाऊ शकतात असे संकेतही त्यांनी दिले.
ऑगस्टच्या शेवटच्या आठवड्यात नवी दिल्लीत व्यापार चर्चेची पुढील फेरी प्रस्तावित आहे. यासाठी अमेरिकन शिष्टमंडळ २५ ऑगस्टपासून भारताला भेट देईल.
२०२४-२५ या आर्थिक वर्षात, भारताने अमेरिकेला २४.१ अब्ज डॉलर्स (वार्षिक ५५% वाढ) किमतीचे स्मार्टफोन निर्यात केले. पीएलआय योजनेअंतर्गत, भारताने आयफोनसारख्या प्रीमियम उपकरणांची निर्यात झपाट्याने वाढवली आहे. अलिकडेच, अमेरिकेला आयफोन निर्यात करण्याच्या बाबतीत भारताने चीनलाही मागे टाकले आहे. परंतु आता २५% टॅरिफ लागू झाल्यानंतर, अमेरिकेत त्यांच्या किमती वाढू शकतात आणि मागणीवर परिणाम होऊ शकतो.
आर्थिक वर्ष २५ मध्ये भारताने अमेरिकेला १० अब्ज डॉलर्सपेक्षा जास्त किमतीची जेनेरिक औषधे आणि एपीआय निर्यात केली. जर त्यांना सूट दिली नाही तर अमेरिकेत औषधांच्या किमती वाढू शकतात आणि पुरवठा साखळी विस्कळीत होऊ शकते. अमेरिकेची आरोग्य सेवा व्यवस्था भारतीय औषधांवर मोठ्या प्रमाणात अवलंबून आहे, ज्यामुळे हा निर्णय दोन्ही देशांसाठी संवेदनशील बनतो.
२०२४ मध्ये भारताने अमेरिकेला १०.८ अब्ज डॉलर्सचे कापड आणि कपडे निर्यात केले, जे एकूण कापड निर्यातीच्या २८.५% होते. १०-१२% च्या विद्यमान शुल्काव्यतिरिक्त २५% ची नवीन शुल्क भारतीय कपडे अमेरिकन बाजारपेठेत स्पर्धात्मक नसतील. व्हिएतनाम आणि बांगलादेश सारख्या देशांना याचा फायदा होऊ शकतो.
आर्थिक वर्ष २५ मध्ये भारताने १२ अब्ज डॉलर्स किमतीचे दागिने निर्यात केले, ज्यामध्ये अमेरिकेचा वाटा जवळपास ३०% होता. सध्याच्या २७% शुल्काव्यतिरिक्त अतिरिक्त २५% शुल्क लावल्याने या क्षेत्राच्या नफ्यावर गंभीर परिणाम होऊ शकतो आणि त्यामुळे अमेरिकन खरेदीदारांकडून ऑर्डर रद्द होऊ शकतात किंवा पुरवठादार बदलू शकतात.
२०२४ मध्ये भारताने अमेरिकेला २.२ अब्ज डॉलर्स किमतीचे ऑटो कंपोनंट निर्यात केले. तयार वाहनांची निर्यात फक्त १० दशलक्ष डॉलर्स इतकी होती, परंतु ‘मेक इन इंडिया’ अंतर्गत सुटे भागांवर २५% कर लावल्याने अभियांत्रिकी निर्यातीवर परिणाम होऊ शकतो.
भारतातील सीफूड निर्यात उद्योगाचा एकूण आकार $७.२ अब्ज आहे, ज्यामध्ये अमेरिकेचा वाटा सुमारे $२.४ अब्ज आहे. कोळंबी हे एक प्रमुख उत्पादन आहे आणि त्यावर कर वाढवल्याने लॅटिन अमेरिकन निर्यातदारांच्या तुलनेत भारताच्या किमती स्पर्धात्मक होऊ शकत नाहीत . हा निर्णय अशा वेळी आला आहे जेव्हा अमेरिका कृषी उत्पादनांवरील भारताच्या उच्च एमएफएन करांवर टीका करत आहे.
वॉशिंग्टनमध्ये भारत-अमेरिका व्यापार चर्चेचा पाचवा टप्पा नुकताच संपला तेव्हा ट्रम्प यांनी ३० जुलै रोजी ट्रुथ सोशलवर हा टॅरिफ ऑर्डर पोस्ट केला. त्यांनी असे संकेत दिले आहेत की रशियाकडून भारताच्या ऊर्जा आणि संरक्षण खरेदीवर आणखी निर्बंध लादले जाऊ शकतात.
आता दोन्ही देशांमधील व्यापार चर्चेचा सहावा टप्पा ऑगस्टच्या अखेरीस होईल, जेव्हा अमेरिकन शिष्टमंडळ २५ ऑगस्टपासून नवी दिल्लीला भेट देईल.