ही आहेत जगातील सर्वात प्रदूषित शहरे; पहिल्या १० मध्ये भारतीय शहरांचा समावेश
दिवाळी सणानंतर दिल्लीतील हवेची गुणवत्ता पुन्हा अत्यंत खराब पातळीवर पोहोचली आहे. केंद्रीय प्रदूषण नियंत्रण मंडळाच्या अहवालानुसार, २१ ऑक्टोबर रोजी सकाळी दिल्लीचा हवा गुणवत्ता निर्देशांक (AQI) ३५२ नोंदवला गेला, जो अत्यंत वाईट श्रेणीत येतो. या प्रदूषणामुळे दिल्ली जगातील सर्वात प्रदूषित शहरांमध्ये समाविष्ट आहे.
दिल्लीतील प्रदूषणाच्या मुख्य कारणांमध्ये दिवाळीच्या दिवशी फटाके फोडण्यामुळे निर्माण होणारा धूर, वाहतूक, बांधकामे, कचरा जाळणे आणि शेजारील राज्यांतील कृषी उत्पादनांच्या जाळामुळे होणारा धूर यांचा समावेश आहे. विशेषतः हरियाणा आणि पंजाबमधील शेतकऱ्यांनी जाळलेली पिके दिल्लीतील प्रदूषणात भर घालतात.
दिल्लीतील प्रदूषणामुळे श्वसनविकार, हृदयविकार, डोकेदुखी आणि डोळ्यांतील जळजळ यांसारख्या आरोग्य समस्यांचा धोका वाढतो. विशेषतः लहान मुले, वृद्ध आणि श्वसनविकार असलेले व्यक्ती अधिक प्रभावित होऊ शकतात.
दिल्लीतील प्रदूषणाची स्थिती लक्षात घेता, स्थानिक प्रशासनाने निर्माण कार्ये आणि डिझेल जनरेटर वापरावर निर्बंध घालण्याचे निर्णय घेतले आहेत. तथापि, प्रदूषणाच्या या वाढत्या पातळीवर नियंत्रण ठेवण्यासाठी दीर्घकालीन उपाययोजना आवश्यक आहेत.
स्विस एअर क्वालिटी फर्म IQAir च्या अहवालानुसार, भारतीय शहरे देखील जगातील सर्वात प्रदूषित शहरांमध्ये आहेत. भारतासोबतच पाकिस्तानी शहरांचाही या यादीत समावेश आहे.
१. दिल्ली- भारत
२. लाहोर- पाकिस्तान
३. कुवेत शहर- कुवेत
४. कराची- पाकिस्तान
५. मुंबई-भारत
६. ताश्कंद- उझबेकिस्तान
७. दोहा-कतार
८. कोलकाता- भारत
९. कॅनबेरा-ऑस्ट्रेलिया
१०. जकार्ता- इंडोनेशिया
स्विस एअर क्वालिटी फर्म IQAirच्या अहवालानुसार, जगातील सर्वात प्रदूषित शहरांमध्ये तीन प्रमुख भारतीय शहरे आहेत. यादीत दिल्ली पहिल्या क्रमांकावर, मुंबई पाचव्या आणि कोलकाता आठव्या क्रमांकावर आहे. या आकडे दिवाळीच्या फटाक्यांच्या उत्सवानंतर नोंदवले गेले आहेत. फटाके वायू प्रदूषणात सर्वात महत्त्वाचे योगदान देतात आणि त्यामुळे दरवर्षी दिवाळीनंतर हवेची गुणवत्ता खालावते.
सर्वोच्च न्यायालयाने दिवाळीसाठी दिल्ली-एनसीआरमध्ये फक्त हिरव्या फटाके फोडण्यास परवानगी दिली होती. मात्र, १८ ते २१ ऑक्टोबरदरम्यान अनेकांनी वापर आणि वेळेची पर्वा न करता फटाके फोडले. सर्वोच्च न्यायालयाच्या आदेशानुसार, फटाके फोडण्याची वेळ संध्याकाळी ६ ते ७ आणि रात्री ८ ते १० अशी मर्यादित होती. नियमांचे उल्लंघन झाल्यामुळे दिल्ली आणि एनसीआरमध्ये हवेची गुणवत्ता लक्षणीयरीत्या खराब झाली.
