फोटो सौजन्य- istock
हिंदू धर्मात अनेक देवी-देवतांची पूजा केली जाते, याशिवाय झाडे, वनस्पती, नाग, गंधर्व इत्यादींची पूजाही विधीपूर्वक केली जाते. सावन महिन्यात भगवान शंकराची पूजा करणे खूप फलदायी मानले जाते. सावन महिन्याच्या शुक्ल पक्षाच्या पाचव्या दिवशी नागपंचमी या नागांची पूजा केली जाते. या दिवशी वासुकी, ऐरावत, मणिभद्र, कालिका, धनंजय, तक्षक, कर्कोटकस्य आणि धृतराष्ट्र या आठ सर्प देवतांची पूजा करण्याची परंपरा आहे. वैदिक दिनदर्शिकेनुसार यावेळी नागपंचमीच्या दिवशी काही दुर्मिळ योगायोग घडत आहेत. या शुभ मुहूर्तावर पूजा करणे खूप शुभ राहील.
हेदेखील वाचा- नागपंचमीच्या दिवशी धनप्राप्तीसाठी करा ‘हे’ उपाय, जाणून घ्या
नागपंचमी शुभ मुहूर्त
वैदिक पंचांगानुसार, 8 ऑगस्ट रोजी रात्री 12 वाजून 36 मिनिटांनी सुरु होईल आणि याची समाप्ती 10 ऑगस्ट रोजी रात्री 3 वाजून 14 मिनिटांनी संपेल. यावेळी श्रावण महिन्यातील नागपंचमी सण शुक्रवार, 9 ऑगस्ट रोजी साजरा केला जाणार आहे. या दिवशी पूजेचा शुभ मुहूर्त सकाळी 6:01 ते 8:37 पर्यंत असेल.
हेदेखील वाचा- घरच्या घरी गुलाबपाणी बनवण्याची सोपी पद्धत जाणून घ्या
नागपंचमी पूजन पद्धत
नागपंचमीच्या दिवशी सकाळी स्नान करून स्वच्छ वस्त्र परिधान करावे. यानंतर शिवलिंगाला जल अर्पण करून भगवान शंकराची पूजा करावी. यानंतर घराचे मुख्य गेट, घराचे मंदिर आणि स्वयंपाकघराच्या बाहेरील दरवाजाच्या दोन्ही बाजूंना खडूने रंगवावे आणि कोळशाच्या साहाय्याने नागदेवतांचे प्रतीक बनवावे. यानंतर नागदेवतेची पूजा करून नागदेवतेला फुले, फळे, धूप, दिवा, कच्चे दूध आणि नैवेद्य अर्पण करा. शेवटी नागदेवतेची आरती करावी.
नागपंचमीचा योगायोग
यावेळी नागपंचमीला अनेक योग तयार होणार आहेत. यामध्ये शिववास योग, सिद्ध योग, साध्य योग, बाव आणि बलव, करण योग यांचा समावेश आहे. यावेळी हस्त नक्षत्राच्या शुभ संयोगात नागपंचमी साजरी होणार आहे. या दुर्लभ संयोगांमध्ये पूजा केल्याने व्यक्तीला सर्व प्रकारच्या संकटांपासून मुक्ती मिळते आणि जीवन सुख-समृद्धीने भरून जाते.
शिववास योग
वैदिक दिनदर्शिकेनुसार नागपंचमीला दुर्मिळ शिववास योग तयार होत आहे. या दिवशी भगवान शिव कैलासावर जगाची माता पार्वती यांच्यासोबत असतील. यावेळी शिव परिवारासह नागदेवतेची पूजा केल्याने साधकाला सर्व प्रकारचे सुख प्राप्त होते. तुम्हाला नागदेवतेचा आशीर्वादही मिळेल.
सिद्ध आणि साध्य योग
नागपंचमीला सिद्ध योगाचाही योगायोग आहे. सिद्ध योग दुपारी १:४६ पर्यंत राहील. या काळात भगवान शंकराची आराधना केल्याने सर्व कार्यात यश मिळेल. यानंतर साध्यायोग तयार होत आहे.
बलव करण योग
नागपंचमीला बाल आणि बलव करण योगही तयार होत आहे. या काळात भगवान शिव आणि नागदेवतेची पूजा केल्याने सर्व संकटे दूर होतात आणि उत्तम परिणाम प्राप्त होतात.
नागपंचमीचे महत्त्व
श्रावणचा महिना हा पावसाळा असून या महिन्यात साप गर्भातून बाहेर पडतात आणि जमिनीवर येतात. नागपंचमीला साप निघू नयेत आणि कोणाला त्रास होऊ नये म्हणून पूजा केली जाते. धर्मग्रंथ आणि पुराणानुसार पंचमी तिथीचा स्वामी स्वतः नागदेव आहे आणि या दिवशी नागांची पूजा केल्याने तुम्हाला अपेक्षित फळ मिळेल आणि घरात सुख, शांती आणि समृद्धी नांदेल. या दिवशी नाग देवतांची पूजा केल्याने कुंडलीत उपस्थित राहु आणि केतूशी संबंधित दोषांपासून मुक्ती मिळते आणि काल सर्प दोषाचीही पूजा केली जाते.