आईन्स्टाईनने 109 वर्षांपूर्वी केली होती ‘याची’ भविष्यवाणी; युनिव्हर्समध्ये सापडले अद्भुत रहस्य

शास्त्रज्ञांनी आतापर्यंतचा सर्वात मोठा आइन्स्टाईन क्रॉस शोधला आहे. हे आकाशगंगेच्या दुर्मिळ 'कॅरोसेल'मध्ये स्थित आहे आणि गुरुत्वाकर्षणाच्या लेन्सिंगसह डीप स्पेस वाढवते. जाणून घ्या स्पेसमधील या अद्भुत चमत्काराबद्दल.

आईन्स्टाईनने 109 वर्षांपूर्वी केली होती याची भविष्यवाणी, युनिव्हर्समध्ये सापडले अद्भुत रहस्य (फोटो सौजन्य : सोशल मीडिया)

Follow Us:

Follow Us:

विज्ञान बातम्या : एका आश्चर्यकारक शोधात, खगोलशास्त्रज्ञांनी आकाशगंगा क्लस्टरसह संरेखित सात आकाशगंगा शोधल्या आहेत. एकत्रितपणे ते आजपर्यंत पाहिलेल्या सर्वात अद्वितीय आकाशगंगा संरचनांपैकी एक बनवतात. गुरुत्वीय लेन्स. विकृत आणि विस्तारित आकाशगंगांच्या या प्रणालीमध्ये सर्वात मोठ्या ‘आईन्स्टाईन क्रॉस’चा समावेश आहे. सामान्य सापेक्षतेमुळे गुरुत्वाकर्षणाच्या लेन्सिंगचा हा परिणाम आहे, ज्यामुळे एकाच फोटोमध्ये एकच आकाशगंगा वारंवार दिसते. ‘द ॲस्ट्रोफिजिकल जर्नल’मध्ये प्रकाशित झालेल्या अभ्यासात शास्त्रज्ञांनी या संरचनेला ‘कॅरोसेल लेन्स’ असे नाव दिले आहे.

ज्या आकाशगंगांचे हे लेन्स बनवले आहे ते समूह पृथ्वीपासून सुमारे 5 अब्ज प्रकाशवर्षे दूर आहे. या शोधामुळे खगोलशास्त्रातील अनेक रहस्ये उलगडण्यात वैज्ञानिकांना मदत होऊ शकते. यामध्ये गडद ऊर्जा (विश्वाचा विस्तार वाढवणारी अदृश्य शक्ती) आणि गडद पदार्थ (विश्वाचा 80% भाग बनवणारा अदृश्य पदार्थ) यांचा समावेश होतो.

आईन्स्टाईनने 109 वर्षांपूर्वी भाकीत केले होते

ग्रेट शास्त्रज्ञ अल्बर्ट आइनस्टाईन यांनी ग्रॅव्हिटेशनल लेन्सिंगचा अंदाज लावला होता. हे त्यांच्या 109 वर्षांच्या ‘जनरल थिअरी ऑफ रिलेटिव्हिटी’मध्ये मांडले होते. आइन्स्टाईनच्या सिद्धांतानुसार तारे, कृष्णविवर आणि आकाशगंगा यांसारख्या प्रचंड वस्तू अवकाश-काळाचे फॅब्रिक विकृत करतात. याचा परिणाम असा होतो की अशा वस्तू दूरच्या वस्तूंमधून येणारा प्रकाश ‘वाकवू’ शकतात.

आईन्स्टाईनने 109 वर्षांपूर्वी केली होती याची भविष्यवाणी, युनिव्हर्समध्ये सापडले अद्भुत रहस्य
(फोटो सौजन्य : सोशल मीडिया)

कॅरोसेल लेन्स

जेव्हा गुरुत्वाकर्षणाची भिंग पृथ्वीवरील दूरच्या वस्तू आणि निरीक्षक यांच्यामध्ये ठेवली जाते तेव्हा दूरच्या वस्तू मोठ्या दिसतात. ‘कॅरोसेल लेन्स’च्या मागे असलेल्या सात वेगवेगळ्या आकाशगंगा पृथ्वीपासून 7.6 अब्ज ते 12 अब्ज प्रकाश-वर्षांच्या अंतरावर आहेत. म्हणजेच या आकाशगंगा ज्ञात विश्वाच्या अगदी टोकावर अस्तित्वात आहेत. आपल्या सर्वोत्तम दुर्बिणीनेही आपण त्याच्या पलीकडे डोकावू शकत नाही कारण ती आपल्यापासून खूप वेगाने दूर जात आहे.

हे देखील वाचा : World Pharmacist Day 2024 जागतिक फार्मासिस्ट दिनानिमित्त जाणून घ्या महत्त्व आणि थीम

कॅरोसेल लेन्समध्ये अनेक आकाशगंगा एकापेक्षा जास्त ठिकाणी दिसतात. विशेष म्हणजे, कॅरोसेल लेन्समध्ये आकाशगंगा क्रमांक 4 (वरील प्रतिमेमध्ये 4a, 4b, 4c आणि 4d) च्या चार पुनरावृत्ती झालेल्या घटनांनी बनलेला आइन्स्टाईन क्रॉस आहे.

हे देखील वाचा : 85 दशलक्ष वर्षांपूर्वी समुद्रात राहायचा ‘हा’ भयानक मॉन्स्टर; हाडांचा आकार पाहून शास्त्रज्ञही थक्क

हा शोध इतका महत्त्वाचा का आहे?

या अभ्यासाचे सह-लेखक आणि अमेरिकेच्या लॉरेन्स बर्कले नॅशनल लॅबोरेटरीतील ज्येष्ठ शास्त्रज्ञ डेव्हिड श्लेगल यांनी याला ‘आश्चर्यकारक शोध’ म्हटले आहे. ते म्हणाले, ‘अशी संरेखन शोधणे म्हणजे गवताच्या गंजीत सुई शोधण्यासारखे आहे. या सर्वांचा शोध म्हणजे गवताच्या ढिगाऱ्यात लावलेल्या आठ सुया. डेव्हिडच्या टीमने DESI (डार्क एनर्जी स्पेक्ट्रोस्कोपिक इन्स्ट्रुमेंट) सर्वेक्षण, हबल स्पेस टेलिस्कोप आणि NERSC (नॅशनल एनर्जी रिसर्च सायंटिफिक कॉम्प्युटिंग सेंटर) च्या पर्लमुटर सुपर कॉम्प्युटरच्या मदतीने ही रचना शोधली.

Web Title: Einstein cross a carousel lens found in the universe which makes deep space look bigger when looked at nrhp

Get Latest  Marathi News ,  Maharashtra News and  Marathi News from Politics,  Election News ,  Sports News ,  Entertainment News,  Business News and   Religion News only on Navarashtra.com