आता प्रत्येक एटीएममधून मिळतील १०० आणि २०० रुपयांच्या नोटा! बँकांनी वाढवला नोटांचा पुरवठा (फोटो सौजन्य - सोशल मीडिया)
RBI ATM Guidelines Marathi News: रिझर्व्ह बँक ऑफ इंडिया (RBI) ने बँकांना त्यांच्या एटीएममधून ₹ 100 आणि ₹ 200 च्या लहान नोटा उपलब्ध करून देण्याचे आदेश दिले होते. आता बँकांनी या दिशेने चांगली प्रगती केली आहे. एका अहवालानुसार, देशातील 73% एटीएम आता अशा आहेत की किमान एका कॅसेटमधून ₹ 100 किंवा ₹ 200 च्या नोटा वितरित केल्या जात आहेत. डिसेंबर 2024 मध्ये ही संख्या 65% होती, याचा अर्थ आता सतत सुधारणा होत आहे.
सामान्य लोकांना त्यांच्या दैनंदिन व्यवहारांसाठी सहज लहान नोटा मिळाव्यात, जेणेकरून त्यांना गरजेच्या वेळी दुकानांमध्ये किंवा बँकांमध्ये नोटा बदलण्याची समस्या भेडसावू नये, हा आरबीआयचा उद्देश आहे. विशेषतः ग्रामीण आणि लहान शहरांमध्ये राहणाऱ्या लोकांसाठी हे खूप उपयुक्त ठरेल.
भारतातील २.१५ लाख एटीएमपैकी ७३,००० एटीएम चालवणारी देशातील सर्वात मोठी कॅश मॅनेजमेंट कंपनी सीएमएस इन्फो सिस्टम्सने सांगितले की, नोटांची उपलब्धता सुधारत आहे. कंपनीचे अधिकारी अनुश राघवन म्हणाले की, भारतातील ६०% लोक अजूनही रोखीने खर्च करतात. अशा परिस्थितीत, एटीएममध्ये लहान नोटा असणे खूप महत्वाचे आहे जेणेकरून लोकांना दैनंदिन खरेदी आणि लहान व्यवहारांमध्ये अडचणी येऊ नयेत.
ते म्हणतात की जेव्हा १०० आणि २०० रुपयांच्या नोटा थेट एटीएममधून उपलब्ध होतील, तेव्हा लोकांना त्यांच्या गरजेनुसार पैसे काढणे सोपे होईल.
आरबीआयने एप्रिल २०२५ मध्ये एक परिपत्रक म्हणजेच मार्गदर्शक तत्वे जारी केली होती, ज्यामध्ये असे म्हटले होते की ३० सप्टेंबर २०२५ पर्यंत, सर्व बँकांना त्यांच्या एटीएमपैकी किमान ७५% एटीएममध्ये १०० किंवा २०० च्या नोटा वितरित होतील याची खात्री करावी लागेल.
त्यानंतर, ३१ मार्च २०२६ पर्यंत हा आकडा ९०% पर्यंत वाढवावा लागेल. यामुळे देशातील बहुतेक एटीएममध्ये लहान चलनी नोटा उपलब्ध होतील, ज्यामुळे लोकांना त्यांच्या दैनंदिन कामांमध्ये अधिक सोय मिळेल.
आता एटीएममधून वारंवार पैसे काढणे महाग झाले आहे, आरबीआयने १ मे २०२५ पासून एटीएममधून पैसे काढण्याचे नियम बदलले आहेत. आता जे ग्राहक एका महिन्यात मोफत व्यवहारांच्या मर्यादेपेक्षा जास्त एटीएममधून पैसे काढतात त्यांना पूर्वीपेक्षा जास्त शुल्क भरावे लागेल.
जेव्हा तुम्ही तुमच्या स्वतःच्या बँकेऐवजी दुसऱ्या बँकेच्या एटीएममधून पैसे काढता तेव्हा एक बँक दुसऱ्या बँकेला “इंटरचेंज फी” देते. बहुतेक वेळा हा खर्च ग्राहकांकडूनच केला जातो. आता हे शुल्क बदलण्यात आले आहे.