फोटो सौजन्य - Social Media
अत्यंत आनंदाची बातमी म्हणजे आदर्श राज्य शिक्षक पुरस्काराचे नाव आता “डॉ. जे. पी. नाईक आदर्श राज्य शिक्षक पुरस्कार” असे करण्यात आले आहे. उच्च व तंत्र शिक्षण मंत्री चंद्रकांत पाटील यांनी याबाबत अधिकृतपणे घोषणा केली. हा निर्णय शिक्षण क्षेत्रातील गुणवत्ता आणि पारदर्शकतेला अधिक बळकटी देण्यासाठी घेतला गेला आहे. डॉ. जे. पी. नाईक यांच्या शैक्षणिक कार्याची केंद्र शासन, देश-विदेशातील संस्था आणि युनेस्को यांनीही दखल घेतली आहे, ज्यामुळे त्यांच्या नावाने पुरस्काराची ओळख अधिक प्रेरणादायी झाली आहे.
हा पुरस्कार शिक्षकांच्या कार्याचे कौतुक करण्यास व त्यांचा सन्मान वाढविण्यासाठी दिला जातो. सरकारने यामध्ये शिक्षक निवड प्रक्रियेत सुधारणा करून पारदर्शकता आणि गुणवत्तेवर भर दिला आहे. त्यामुळे खऱ्या अर्थाने शिक्षण क्षेत्रात योगदान देणाऱ्या शिक्षकांना हा पुरस्कार मिळेल. सुधारित शासन निर्णयानुसार, निवड प्रक्रिया, अटी, निकष आणि कार्यपद्धतीत सुधारणा करण्यात आल्या आहेत, जे शिक्षकांच्या मूल्यांकनाला अधिक सुसंगत बनवतात.
केंद्रीय छाननी समिती ही पुरस्कार प्रक्रियेत महत्त्वाची भूमिका बजावते. याचे अध्यक्ष कुलगुरू असतील, तर सदस्यांमध्ये उच्च शिक्षण, तंत्र शिक्षण आणि कला संचालनालयाचे अधिकारी, दोन विषय तज्ञ आणि उच्च शिक्षण विभागातील सहसंचालक (मुख्यालय) सदस्य-सचिव म्हणून कार्य करतील. ही रचना पुरस्कार प्रक्रियेत व्यावसायिकता आणि पारदर्शकता आणते, ज्यामुळे योग्य शिक्षकांची निवड सुनिश्चित करता येते.
राज्यस्तरीय पुरस्कार निवड समितीमध्ये उच्च व तंत्र शिक्षण मंत्री अध्यक्ष असतील, तर उपाध्यक्ष म्हणून उच्च व तंत्र शिक्षण राज्यमंत्री कार्य करतील. सदस्यांमध्ये अपर मुख्य सचिव आणि राज्यातील दोन मान्यवर शिक्षण तज्ञांचा समावेश असेल. संचालक, उच्च शिक्षण हे सदस्य-सचिव म्हणून काम करतील. अशा रचनेमुळे शिक्षक निवड प्रक्रियेत विविध स्तरांवर परख केली जाईल आणि गुणवत्तापूर्ण निर्णय घेता येईल.
डॉ. जे. पी. नाईक यांचे जीवन अत्यंत प्रेरणादायी ठरले आहे. त्यांचा जन्म ५ सप्टेंबर १९०७ रोजी बहिरेवाडी (ता. आजरा), कोल्हापूर जिल्ह्यात झाला. त्यांनी भारतीय शिक्षण क्षेत्रात अपार योगदान दिले आणि त्यांचा कार्य देश-विदेशात पोहोचले. युनेस्कोने देखील त्यांच्या कार्याची दखल घेतली आहे. डॉ. नाईक यांनी शिक्षकांचा सन्मान अधिक अर्थपूर्ण आणि प्रेरणादायी करावा यासाठी जीवनभर प्रयत्न केले.
या पुरस्काराच्या माध्यमातून शिक्षकांचे कौतुक करून त्यांना सन्मान देणे, शिक्षण क्षेत्रातील गुणवत्ता वाढवणे आणि देशातील शिक्षकांना प्रेरित करणे हा उद्देश आहे. डॉ. जे. पी. नाईक यांच्या नावाने हा पुरस्कार केवळ गौरवच नाही, तर प्रत्येक शिक्षकासाठी आदर्श ठरणारा प्रतीक आहे.