समृद्धी महामार्गावरील मृत्यूंमध्ये १६ टक्के वाढ
Samruddhi Express Accident Reports: जानेवारी ते सप्टेंबर दरम्यान समृद्धी महामार्गावरील मृतांमध्ये गेल्या वर्षीच्या याच कालावधीच्या तुलनेत १६ टक्के वाढ झाली आहे. तर मुंबई-पुणे एक्सप्रेसवेवर २९ टक्के घट झाली आहे. परिवहन विभागाच्या आकडेवारीनुसार, मुंबई-नागपूर समृद्धीवरील मृतांची संख्या ९२ वरून १०७ पर्यंत वाढली आहे. एक्सप्रेसवेवरील मृतांची संख्या ७२ वरून ५१ वर घसरली आहे. वेगवान प्रवासासाठी महामार्गाची निर्मिती होत आहे. परंतु, महामार्गावरील अपघातांमध्ये मात्र काही घट होताना दिसत नाही.
महामार्गावरील वाहनांचा वेग कमी करण्यासाठी, कॅमेऱ्यांसह इंटेलिजेंट ट्रॅफिक मॅनेजमेंट सिस्टम, एक्सप्रेसवेवर स्थापित करण्यात आली. परंतु समृद्धी महामार्गावर मात्र अद्याप कोणतीही यंत्रणा कार्यरत नाही. समृद्धी महामार्ग काँक्रीट असल्याने टायर फुटण्याची शक्यता आहे. तर एक्सप्रेसवेवर काँक्रीट आणि बिटुमिनस मटेरियलचे मिश्रण असल्याने ते टायर्ससाठी काही प्रमाणात चांगले आहे.
PM Kisan 21st Installment: केंद्र सरकारकडून मोठी घोषणा! ‘या’ दिवशी येणार पीएम किसनचा 21वा हप्ता
तसेच, ‘एक्स्प्रेसवेच्या विपरीत, वर्ष समृद्धीवर गाडी चालवणे एकसारखे आहे. ज्यामुळे ‘रस्त्यावर संमोहन’ होते आणि त्यामुळे अपघात होतात,’ असे वाहतूक तज्ज्ञ विवेक कालाक सांगतात. ‘रस्ता संमोहन कमी करण्यासाठी वन्यजीवांचे फोटो लावले होते, परंतु त्यामुळे फारसा फायदा झालेला नाही. समृद्धीवर धोक्याचे आणखी एक कारण म्हणजे मोठ्या वाहन चालकांसाठी रस्त्याच्या कडेला सुविधांचा अभाव आहे. ‘एक्सप्रेसवेवर दोन ट्रक थांबे आणि पाच थांबे आहेत. परंतु समृद्धीवर, जड वाहने चालक अनेकदा ओव्हरपासखाली किंवा बाजूला पार्क करतात, ज्यामुळे रात्रीच्या वेळी येणाऱ्या वाहनांसाठी अशा जागा विशेषतः धोकादायक बनतात.
राज्यातील दोन प्रमुख महामार्गांवरील अपघात आणि मृत्यूसंख्येत यंदा वाढ झाल्याचे आकडेवारीतून स्पष्ट झाले आहे. जानेवारी ते सप्टेंबर २०२४ आणि २०२५ या कालावधीतील अपघातांची तुलना करता समृद्धी महामार्ग तसेच मुंबई–पुणे एक्सप्रेस वेवरील स्थिती अधिक गंभीर होत असल्याचे दिसून येते.
समृद्धी महामार्गावर २०२४ मध्ये ६८ अपघातांमध्ये ९२ जणांचा मृत्यू झाला. तर २०२५ मध्ये अपघातांची संख्या वाढून ९४ झाली असून मृत्यूसंख्या १०७ वर पोहोचली आहे. मुंबई–पुणे एक्सप्रेस वेवरील परिस्थितीही चिंताजनक आहे. २०२४ मध्ये येथे ५७ अपघातांमध्ये ७२ जणांचा मृत्यू झाला होता. मात्र यंदा (२०२५) अपघातांची संख्या घटून ४६ झाली असली तरी मृत्यूसंख्या वाढून ५९ वर गेली आहे.
तज्ञांच्या मते, वाहनचालकांचे अतिवेगाने वाहन चालवणे, ट्रॅफिक नियमांकडे दुर्लक्ष आणि वाढता वाहनभार हे या वाढत्या अपघातांचे प्रमुख कारणे असल्याचे सांगितले जात आहे. राज्य वाहतूक विभागाने या दोन्ही महामार्गांवर अधिक प्रभावी देखरेख आणि कडक अंमलबजावणीची गरज असल्याचे नमूद केले आहे.
जगभर १२ लाख मृत्यू
दर वर्षी, जगभरात १२ लाख नागरिक रस्ते अपघातात मृत्युमुखी पडतात, या देशांमध्ये जगातील ६०% वाहने आहेत, परंतु रस्ते अपघातांमध्ये ९०% मृत्यू नोंदवतात, २०२४ मध्ये, भारतात ४.०३ लाख रस्ते अपघातात १.७ लाख मृत्यू नोंदवले आहेत. महाराष्ट्रात रस्ते अपघातांमध्ये वाढ झाली आहे.
