फोटो सौजन्य- istock
डोंगराळ भागात उगवणारे ब्रह्मकमळ हे फूल पौराणिक दृष्टिकोनातून खूप महत्त्वाचे आहे. तो मोडण्यासाठी काही नियम लक्षात ठेवणे आवश्यक आहे. तसेच तिजोरीत ठेवल्याने देवी लक्ष्मीचा आशीर्वाद मिळतो.
उत्तराखंडमधील बागेश्वरसारख्या अनेक डोंगराळ भागात अजूनही पारंपरिक श्रद्धा पाळल्या जातात, या परंपरांपैकी एक म्हणजे ब्रह्मकमळाची फुले तोडणे. ही फुले पवित्रतेचे प्रतीक मानली जातात. ही फुले हिमालयाच्या उंच जंगलात आढळतात. ही फुले विशेषत: नंदा अष्टमीच्या जत्रेसाठी तोडली जातात, ती तोडण्यासाठी अनेक पौराणिक नियम पाळले जातात.
सर्व प्रथम अनेक किलोमीटरचा प्रवास पायी केला जातो. बुग्यालला पोहोचल्यानंतर दोन वेळा आंघोळ करून एक वेळ जेवतो. फुले तोडण्यापूर्वी त्यांची पूजा केली जाते. यानंतर ही फुले ब्रह्ममुहूर्तामध्ये तोडून आई भगवतीला अर्पण केली जातात. सर्व नियमांचे पालन केल्यावरच फुले तोडता येतात.
ब्रह्म कमल बहुतेकदा बुग्यालमध्ये उगवतो, म्हणून ते काढण्यासाठी गावातून बुग्यालपर्यंतचा ट्रेक करावा लागतो. ब्रह्मकमळ उपटणाऱ्या पुजाऱ्याला स्थानिक भाषेत ‘जटार’ म्हणतात. तो शुद्ध शाकाहारी जेवण एकदा खातो आणि दोनदा आंघोळ करतो. जेथे ब्रह्मकमळ आहे, तेथे माता भगवतीचे प्रतीकात्मक मंदिर आहे. तेथे पोहोचल्यानंतर सर्व पुजारी नंदकुंडात म्हणजेच पाण्याच्या तळ्यात स्नान करतात. आंघोळ केल्यावर शक्ती म्हणजेच भगवतीला स्नान घातले जाते.
ज्योतिषशास्त्र संबंधित बातम्या वाचण्यासाठी इथे क्लिक करा
मंदिरात हवन केले जाते आणि गावातून आणलेले भांडार बाहेर काढले जाते. ज्यामध्ये नवीन धान्य, फळे आणि पूजेचे साहित्य आहे. मग मंदिरात भांडार भरले जाते. यानंतर, सर्व पुरोहितांचा एक गट फुलांच्या बागांकडे जातो आणि बागेचा एक भाग निवडला जातो ज्यामध्ये चांगली फुले उगवली आहेत. ही फुले ब्राह्ममुहूर्तावर तोडली जातात. एक एक करून ही फुले टोपलीत भरली जातात.
ज्योतिषशास्त्र संबंधित बातम्या वाचण्यासाठी इथे क्लिक करा
शेवटी मंदिरात अर्पण केलेले पहिले फूलही टोपलीत ठेवले जाते. फुलांनी भरलेल्या टोपल्या गावाच्या मंदिरात पाठीवर नेल्या जातात. जेथे भव्य ब्रह्मकमळ यात्रेनंतर माता भगवतीला फुले अर्पण केली जातात आणि फुले प्रसाद म्हणून सर्व भक्तांमध्ये वाटली जातात.
पौराणिक मान्यतेनुसार, बहरकमळ हे माता भगवतीचे आवडते फूल मानले जाते. हे फूल अर्पण केल्याने देवी भगवती प्रसन्न होते आणि आपला आशीर्वाद ठेवते. सामान्यतः लोक पूजेनंतर प्रसाद म्हणून मिळालेला ब्रह्मकमळ आपल्या घराच्या तिजोरीत ठेवतात, असे मानले जाते की असे केल्याने घरात समृद्धी, समृद्धी आणि अपार संपत्ती येते. ब्रह्मा कमलामध्ये लक्ष्मी आणि भगवान विष्णू यांचा वास आहे.
( टीपः धर्म, ज्योतिष, वास्तू, फेंगशुई इत्यादी विषयांवरील लेख/ बातम्या केवळ वाचकांच्या माहितीसाठी आहेत. यासंबंधी कोणताही प्रयोग करण्यापूर्वी तज्ज्ञांचा सल्ला आवश्यक आहे. आमचे उद्दिष्ट फक्त वाचकांना माहिती देणे आहे. Navrashtra या तथ्यांची पुष्टी करु शकत नाही)
