फोटो सौजन्य- istock
हवन आणि यज्ञ हे प्राचीन काळापासून हिंदू संस्कृतीचा भाग आहेत. हवन आणि यज्ञ यांचे केवळ धार्मिक महत्त्व नाही, तर आरोग्याच्या दृष्टिकोनातूनही ते अतिशय फायदेशीर मानले जाते. हवन किंवा यज्ञात वापरल्या जाणाऱ्या साहित्याचेही विशेष महत्त्व मानले जाते. अशा परिस्थितीत हवन आणि यज्ञाशी संबंधित काही महत्त्वाची माहिती जाणून घेऊया.
काय फरक आहे
हवन हे खरे तर यज्ञाचे छोटे स्वरूप आहे. यामध्ये पूजेनंतर अग्निदेवाला नैवेद्य दाखवला जातो. हवन हा शुद्धीकरणाचा एक विधी आहे ज्यामध्ये तलावातील अग्नीद्वारे देवतांना हवी (हवन सामग्री) अर्पण केली जाते. कोणत्याही धार्मिक कार्यासाठी, गृहप्रवेशासाठी, नवग्रह शांतीसाठी किंवा वास्तुदोष दूर करण्यासाठीही हवन केले जाते.
हेदेखील वाचा- काळी मिरी खाण्याचे फायदे तुम्हाला माहिती आहे का?
यज्ञ ही एक वैदिक प्रक्रिया आहे, ज्याचे नियम अतिशय कठीण मानले जातात. एखाद्या विशिष्ट हेतूसाठी देवांना यज्ञ केला, तर त्याला यज्ञ म्हणतात. यज्ञामध्ये देवता, नैवेद्य, वेदमंत्र, ऋत्विक आणि दक्षिणा इत्यादी असणे अत्यंत आवश्यक मानले जाते. यज्ञात वेदमंत्रांचा जप केल्याने त्याचा प्रभाव आणखी वाढतो. यज्ञ हे वाईट टाळण्यासाठी किंवा इच्छा पूर्ण करण्यासाठी देखील केले जातात.
हेदेखील वाचा- भानु सप्तमी कधी आहे? जाणून घ्या मुहूर्त, योग
तुम्हाला हे फायदे मिळतात
यज्ञ आणि हवनात सुमारे 55 विविध प्रकारची औषधे आणि लाकडे वापरण्याची परंपरा आहे. या औषधांचा वापर करून हवन केल्यास वातावरणातील अशुद्धता आणि वाईट शक्तींपासून मुक्ती मिळते.
तसेच सकारात्मक ऊर्जेचा प्रवाह चालू राहतो. हवनामुळे रोगास कारणीभूत असलेले बॅक्टेरिया देखील नाहीसे होतात, याचा कुटुंबातील सदस्यांच्या आरोग्यावर सकारात्मक परिणाम होतो. अशाप्रकारे विधीनुसार हवन केल्याने व्यक्तीला आरोग्य आणि समृद्धी या दोन्हींचा आशीर्वाद मिळतो.