वॉशिंग्टन : शास्त्रज्ञांनी बर्फाशी संबंधित एक नवीन शोध लावला आहे. या शोधाद्वारे, वैज्ञानिक वेगवेगळ्या परिस्थितीत पाण्याच्या वर्तनावर प्रकाश टाकू शकतात. हे उपकरण कॉकटेल शेकरसारखे आहे, ज्याला बरेच लोक सुपर डुपर कॉकटेल शेकर देखील म्हणत आहेत. याचा वापर करून संशोधकांनी बर्फाचे आतापर्यंत अज्ञात रूप तयार केले आहे.
शास्त्रज्ञांनी कंटेनरमध्ये स्टीलच्या गोळ्यांसोबत सामान्य बर्फ मिसळण्यासाठी बॉल मिलिंग नावाची प्रक्रिया वापरली. यामध्ये, त्यांनी उणे 200 डिग्री सेल्सिअस तापमानात वेगवेगळे बर्फ मिसळले, परिणामी मध्यम-घनता आकारहीन बर्फ किंवा एमडीए तयार झाला, जो पांढर्या पावडरसारखा दिसतो. सामान्य बर्फ हा स्फटिकासारखा असतो. त्यात पाण्यामध्ये व्यवस्थितपणे हायड्रोजन आणि ऑक्सिजनचे रेणू असतात. तर MDA मध्ये बर्फ तयार झाल्यावरही पाण्याचे रेणू पाण्यासारखे विस्कळीत होतात.
शास्त्रज्ञ काय म्हणतात
यासंबंधीचे संशोधन या आठवड्यात सायन्स जर्नलमध्ये प्रकाशित झाले आहे. ‘बर्फ हे गोठलेले पाणी आहे’, असे युनिव्हर्सिटी कॉलेज लंडनमधील भौतिक आणि भौतिक रसायनशास्त्राचे प्राध्यापक क्रिस्टोफ साल्झमन यांनी सांगितले. त्यात हायड्रोजनचे 2 रेणू आणि ऑक्सिजनचा एक रेणू असतो. पाणी हा एक बहुमुखी आण्विक बिल्डिंग ब्लॉक आहे, जो तापमान आणि दाबानुसार अनेक भिन्न संरचना तयार करू शकतो. रेणू दबावाखाली अधिक कार्यक्षमतेने पॅक करतात. यामुळेच बर्फाचे अनेक प्रकार आहेत.
बर्फ कसा बनवला जातो
बॉल मिलिंग प्रक्रिया बहुतेक उद्योगांमध्ये सामग्री पीसण्यासाठी किंवा मिसळण्यासाठी वापरली जाते. या प्रक्रियेद्वारे शास्त्रज्ञांनी 8 ग्रॅम बर्फ तयार केला. नंतर तो थंड ठिकाणी ठेवला. आपल्या सूर्यमालेत इतका बर्फ कुठे सापडेल, असा प्रश्न त्यांनी उपस्थित केला. शास्त्रज्ञांचा असा अंदाज आहे की प्रयोगशाळेत वापरलेली शक्ती गुरूच्या युरोपा किंवा शनीच्या एन्सेलाडससारख्या बर्फाळ चंद्रांवर अस्तित्वात असू शकते.