फोटो सौजन्य- फेसबुक
सनातन धर्मात इंदिरा एकादशीचे व्रत अत्यंत शुभ मानले जाते. एका वर्षात एकूण 24 एकादशी आहेत ज्यात प्रत्येक एकादशीचे स्वतःचे वेगळे महत्त्व आहे. पंचांगानुसार या वर्षी आश्विन महिन्यातील एकादशी 29 सप्टेंबर रोजी साजरी केली जाणार आहे. असे मानले जाते की हे व्रत पाळल्याने जीवनात आनंद आणि शांती येते.
हिंदूंमध्ये एकादशीला मोठे धार्मिक महत्त्व आहे. हा दिवस पूर्णपणे भगवान विष्णूच्या उपासनेला समर्पित आहे. भगवान विष्णूंना प्रसन्न करण्यासाठी आणि त्यांचा आशीर्वाद घेण्यासाठी भक्त या तिथीला उपवास करतात. एकादशी महिन्यातून दोनदा येते. अश्विन महिन्यात येणाऱ्या एकादशीला विशेष महत्त्व आहे. या एकादशीची विशेष गोष्ट म्हणजे ती पितृ पक्षात येते.
वैदिक पंचांगानुसार, या वर्षी इंदिरा एकादशीचे व्रत 28 सप्टेंबर रोजी पाळले जाणार आहे, जेव्हा उपवासाला काही दिवस उरले आहेत, तेव्हा या दिवसाशी संबंधित व्रत कथा जाणून घ्या.
हेदेखील वाचा- ‘ही’ रोपे घरात लावल्यास देवी लक्ष्मी होईल प्रसन्न
इंदिरा एकादशी व्रताची कथा
पौराणिक कथेनुसार, सत्ययुगात महिष्मती नगरीत इंद्रसेन नावाचा राजा होता. त्याने सर्व भौतिक सुखसोयींचा उपभोग घेतला. एके दिवशी नारद मुनी आपल्या मृत पित्याचा निरोप घेऊन राजा इंद्रसेनच्या दरबारात आले. नारदजींनी राजा इंद्रसेनला सांगितले की काही दिवसांपूर्वी ते यमलोग येथे राजाच्या वडिलांना भेटले. राजाच्या वडिलांनी नारदजींना सांगितले की, एकादशीचे व्रत त्यांच्या हयातीत मोडले होते, त्यामुळे त्यांना अजून मोक्ष मिळू शकला नाही आणि ते अजूनही यमलोकात भटकत आहेत.
हेदेखील वाचा- सर्वपित्री अमावस्येला पितरांच्या नावाने झाडे लावल्याने होतील फायदे
हा संदेश ऐकून राजा खूप दुःखी झाला आणि नारदजींना विचारले की आपल्या वडिलांना मुक्त करण्याचा उपाय काय आहे? यावर उपाय शोधून नारदजींनी सांगितले की जर अश्विन महिन्यात येणाऱ्या इंदिरा एकादशीचे व्रत त्यांनी पाळले तर त्यांचे वडील सर्व प्रकारच्या पापांपासून मुक्त होतील. तसेच तुम्हाला बैकुंठ धाममध्ये स्थान मिळेल.
यानंतर, राजाने इंदिरा एकादशी व्रत पाळण्याचा संकल्प घेतला आणि भगवान विष्णूची विधिवत पूजा केली. यासोबतच राजाने आपल्या पूर्वजांचे श्राद्ध, ब्राह्मण पर्व केले आणि त्यांच्या नावाने आपल्या क्षमतेनुसार दानही केले, त्यामुळे राजाच्या पित्याला मोक्ष प्राप्त झाला आणि त्यांना मोक्ष प्राप्त झाला. एवढेच नाही, तर राजा इंद्रसेनलाही मृत्यूनंतर वैकुंठधाम प्राप्त झाले. त्यामुळेच आजही लोक हे व्रत पूर्ण भक्तिभावाने पाळतात.
