भारतात रस्ते अपघात २०२३' या अलीकडील सरकारी अहवालात दरवर्षी जगात सर्वाधिक रस्ते अपघात भारतात होत असल्याची धक्कादायक बाब समोर आली आहे (फोटो - सोशल मीडिया)
अमेरिकेनंतर भारतात सर्वात मोठे रस्त्यांचे विस्तारित जाळे आहे. देशात वाहनांची संख्याही वेगाने वाढत आहे. असे असूनही, रस्ते अपघात सतत वाढत आहेत ही चिंतेची बाब आहे. अलिकडच्या सरकारी अहवाल ‘भारतात रस्ते अपघात २०२३’ मध्ये असे म्हटले आहे की भारतात दरवर्षी जगात सर्वाधिक रस्ते अपघात होतात. २०२३ मध्ये, देशात ४.८० लाख रस्ते अपघातांमध्ये १.८ लाख लोकांनी आपला जीव गमावला. याचा अर्थ असा की दररोज सुमारे ५०० लोक रस्त्यावर मृत्युमुखी पडतात. यापैकी दोन तृतीयांश लोक १८ ते ४५ वयोगटातील होते, म्हणजेच ते सक्रिय होते आणि अकाली प्राण गमावलेल्या त्यांच्या कुटुंबासाठी पोट कमवत होते.
भारतातील एकूण रस्त्यांच्या जाळ्यापैकी राष्ट्रीय महामार्गांचा वाटा फक्त २ टक्के आहे परंतु महामार्गांवर ३० टक्के अपघात होतात. याचे कारण म्हणजे जड वाहतूक, वाहनांचा वेग आणि सुरक्षिततेच्या उपाययोजनांचा अभाव. सरकारने महामार्ग बांधले आहेत पण वाटेत थांबण्यासाठी सोयीस्कर जागा उपलब्ध करून देऊ शकले नाहीत. एकाच रस्त्यावर सतत गाडी चालवल्याने चालक संमोहनाच्या अवस्थेत जातो. महाराष्ट्रातील समृद्धी महामार्गावर हे घडले आहे. लांब महामार्गावर जुन्या टायरने वाहन चालवणे धोकादायक आहे. तसेच, टायर गरम होऊन फुटू नयेत म्हणून मध्येच थांबणे आवश्यक आहे. सरकारने २०३० पर्यंत सुरक्षितता वाढवून रस्ते अपघात कमी करण्याचे लक्ष्य ठेवले आहे. यासाठी वाहतूक विभाग, स्थानिक अधिकारी, पोलिस आणि आरोग्य सेवा यांच्यात समन्वय आणावा लागेल. शहरांमध्ये लोकसंख्या वाढल्याने आणि खाजगी वाहनांची संख्या वाढल्याने रस्ते असुरक्षित झाले आहेत.
राजकीय बातम्या वाचण्यासाठी क्लिक करा
अनेक ठिकाणी रस्त्यांची रचना योग्य नाही. शहरांमध्ये बस, ट्रक, कार, दुचाकी, सायकल, रिक्षा आणि गाड्या एकाच रस्त्यावर धावतात. रस्त्यांवर गुरेढोरेही जमलेले दिसतात. फूटपाथवरील अतिक्रमणामुळे लोकांना रस्त्यावरून चालावे लागते. त्यामुळे अपघातांची शक्यता वाढते. रस्ते अपघातांमुळे मौल्यवान मानवी जीवितांना होणारा धोका लक्षात घेता, राष्ट्रीय रस्ते सुरक्षा प्राधिकरणाची आवश्यकता आहे. ओव्हरलोड वाहने आणि नवशिक्या वाहनचालकांमुळेही अपघात होतात. सिग्नलचे उल्लंघन करणाऱ्या आणि स्वतःचे आणि इतरांचे जीव धोक्यात घालणाऱ्यांवर कठोर कारवाई करावी.
नवराष्ट्र विशेष लेख वाचण्यासाठी क्लिक करा
रस्ते सुरक्षेसाठी अभियांत्रिकी, अंमलबजावणी, शिक्षण आणि आपत्कालीन काळजी आवश्यक आहे. शैक्षणिक संस्थांमध्ये वाहतुकीशी संबंधित सूचना दिल्या पाहिजेत. रस्त्यांवर बेपर्वाईने आणि अतिवेगाने वाहने चालवणाऱ्या तरुणांना आळा घालणे आवश्यक आहे. रस्त्यांवरील खड्डे हे अपघातांचे एक प्रमुख कारण आहेत, जे त्वरित भरले पाहिजेत.
लेख – चंद्रमोहन द्विवेदी
याचे मूळ आर्टिकल वाचण्यासाठी आपण https://navbharatlive.com/ यावर क्लिक करावे
