बिहार विधानसभा निवडणूक 2025 मध्ये जंगलराज हा शब्द राजकीय वर्तुळामध्ये चर्चेत आहे (फोटो - टीम नवभारत)
शेजारी मला म्हणाला, “निशाणेबाज, आम्हाला आमच्या शहरातील उंच सिमेंट आणि काँक्रीटच्या इमारतींपासून दूर जंगलाच्या मोकळ्या हवेत जायचे आहे. आमच्यासोबत चला. आम्ही जंगलात मंगल करू.”
यावर मी म्हणालो, “जंगलाचा उल्लेख करू नका. पंतप्रधान मोदी आणि गृहमंत्री अमित शहा यांनी बिहारमधील त्यांच्या सर्व निवडणूक सभांमध्ये लालू कुटुंबाच्या जंगलराजावर कडक टीका केली आहे. त्यांनी म्हटले आहे की बिहारला कंदील युग आणि जंगलराजातून बाहेर काढले पाहिजे.”
नवराष्ट्र विशेष लेख वाचण्यासाठी क्लिक करा
शेजारी म्हणाला, “या नेत्यांना कोणीतरी विचारायला हवे: नितीश कुमार १५ वर्षांपासून बिहारमध्ये सत्तेत आहेत, मग ते जंगलराज का संपवू शकले नाहीत? डबल इंजिन सरकारची चर्चा करणाऱ्या भाजपला बिहारचा विकास का करता आला नाही?”
शेजारी म्हणाला, “निशाणेबाज, राहुल गांधींनी आरोप केला की नरेंद्र मोदी आणि अमित शहा यांनी केंद्रीय तपास यंत्रणांचा वापर विरोधकांविरुद्ध करून भारतात जंगलराज आणले आहे. राजकारणात ‘जंगलराज’ हा शब्द इतका प्रचलित झाला आहे की आपल्याला ‘जंगली’ चित्रपटाची आठवण येते. शम्मी कपूरने त्यात गायले होते: “मला कोणी जंगली म्हटले तरी त्यांना असे म्हणू द्या, आपण प्रेमाच्या वादळांनी वेढलेले आहोत, आपण काय करू शकतो!”
यावर मी म्हणालो, “सध्या, हे प्रेमाचे वादळ नाही, हे निवडणुकीचे वादळ आहे.” बिहारनंतर महाराष्ट्रात स्थानिक स्वराज्य संस्थांच्या निवडणुका होतील.” जर तुम्हाला जंगलावर इतकेच प्रेम असेल तर रुडयार्ड किपलिंग यांचे “द जंगल बुक” पुस्तक वाचा किंवा “मोगली” हा अॅनिमेटेड चित्रपट पहा. त्यात जंगलात लांडग्यांनी वाढवलेला धाडसी जंगली शावक मोगली, त्याचा मैत्रीपूर्ण अस्वल बघीरा आणि शेर खान नावाचा वाघ आहे.
राजकीय बातम्या वाचण्यासाठी क्लिक करा
“मोगली” चित्रपटातील गुलजारच्या ओळी लोकप्रिय झाल्या – “जंगलाबद्दल बोलले गेले आहे, मला कळले आहे, मी माझे अंडरवेअर घातले आहे, फूल फुलले आहे, फूल फुलले आहे.”
शेजारी म्हणाला, “निशाणाबाज आणि पहिले पंतप्रधान पंडित नेहरू यांनाही जंगलाची आवड होती. त्यांनी त्यांच्या डायरीत अमेरिकन कवी रॉबर्ट फ्रॉस्टच्या ओळी लिहिल्या होत्या: “जंगल सुंदर, गडद आणि खोल आहे, पण माझ्याकडे जपण्यासाठी वचने आहेत, आणि झोपण्यापूर्वी मैल जाण्यासाठी.” याचा अर्थ जंगल दाट आणि चित्तथरारक आहे, परंतु माझ्याकडे जपण्यासाठी वचने आहेत, आणि झोपण्यापूर्वी मैल जाण्यासाठी.”
लेख – चंद्रमोहन द्विवेदी






