काबूल / श्रीनगर : शनिवारी सकाळी अफगाणिस्तान-ताजिकिस्तान सीमावर्ती भागात भूकंपाचे तीव्र धक्के जाणवताच संपूर्ण परिसरात भीतीचे वातावरण निर्माण झाले. रिश्टर स्केलवर या भूकंपाची तीव्रता ५.९ इतकी नोंदविण्यात आली असून, ८६ किलोमीटर खोली असलेल्या या भूकंपाचा परिणाम भारताच्या जम्मू-काश्मीरपर्यंत जाणवला. सध्या कोणतीही जीवित किंवा वित्तहानी झाल्याची अधिकृत माहिती नसली, तरी स्थानिक प्रशासनाने खबरदारीचे उपाय सुरू केले आहेत.
अफगाणिस्तानमध्ये सकाळी धक्का नागरिकांमध्ये घबराट
युरोपियन मेडिटेरेनियन सिस्मोलॉजिकल सेंटर (EMSC) नुसार, हा भूकंप शनिवार, १९ एप्रिल २०२५ रोजी सकाळी ६:४७ वाजून ५५ सेकंदांनी (UTC वेळ) झाला. भूकंपाचे केंद्र अफगाणिस्तान आणि ताजिकिस्तानच्या सीमावर्ती डोंगराळ भागात होते. भूकंपाचा केंद्रबिंदू डोंगराळ असल्याने खबरदारीची पातळी अधिक वाढविण्यात आली आहे. अफगाणिस्तानातील बदख्शान प्रांतासह अनेक भागात भूकंपाचे धक्के तीव्रतेने जाणवले. अचानक जमिनीच्या हालचाली जाणवताच लोक घराबाहेर पडले. काही ठिकाणी लोकांनी मोकळ्या मैदानांमध्ये धाव घेतली, तर अनेक ठिकाणी भीतीने गोंधळाचे वातावरण पाहायला मिळाले.
जागतिक घडामोडी संबंधित बातम्या वाचण्यासाठी येथे क्लिक करा : कॅनडामध्ये भारतीय विद्यार्थिनीची गोळ्या घालून हत्या; हरसिमरत रंधावासोबत नक्की काय घडलं?
जम्मू-काश्मीरमध्येही जाणवले धक्के
या भूकंपाचा प्रभाव फक्त अफगाणिस्तानपुरता मर्यादित राहिला नाही, तर भारताच्या जम्मू आणि काश्मीरमध्येही सकाळच्या सुमारास धक्के जाणवले. श्रीनगर, बारामुल्ला आणि अनंतनाग या भागांमध्ये नागरिकांनी जमिनीची हालचाल स्पष्टपणे अनुभवली. भूकंपाची तीव्रता जास्त नसली तरी लोकांनी घाबरून घराबाहेर धाव घेतली, आणि काही काळासाठी शहरात शांतता व सतर्कतेचे वातावरण पसरले. स्थानिक प्रशासनाने आपत्कालीन सेवा सक्रिय केल्या असून, संभाव्य संकटाचा सामना करण्यासाठी यंत्रणा सज्ज ठेवण्यात आली आहे.
भूकंपाच्या कारणांची पार्श्वभूमी
हिंदुकुश पर्वतरांगेतील टेक्टोनिक प्लेट्सच्या हालचालींमुळे हा भूकंप घडल्याचे तज्ज्ञांचे मत आहे. हे क्षेत्र भूकंपाच्या दृष्टीने अत्यंत संवेदनशील मानले जाते. ८६ किलोमीटर खोलीचा हा भूकंप मध्यम तीव्रतेचा असून, त्याचा परिणाम प्रमुख शहरी भागांपेक्षा दुर्गम भागांमध्ये अधिक जाणवला. तज्ज्ञांच्या मते, खोली जास्त असल्याने पृष्ठभागावरील नुकसान मर्यादित राहण्याची शक्यता अधिक आहे. त्यामुळे यावेळी मोठ्या विनाशक आपत्तीची शक्यता कमी मानली जात आहे.
प्रशासन सतर्क, जनतेस सतर्कतेचे आवाहन
सद्यस्थितीत कोणतीही जीवितहानी किंवा मालमत्तेची नुकसान झाल्याची पुष्टी झाली नसली तरी प्रशासन आणि आपत्ती व्यवस्थापन संस्था सतर्क आहेत. हवामान विभाग तसेच राष्ट्रीय आपत्ती व्यवस्थापन प्राधिकरण (NDMA) सतत परिस्थितीवर लक्ष ठेवून आहे. प्रशासनाने नागरिकांना अफवांपासून दूर राहण्याचे आणि फक्त अधिकृत माहितीवर विश्वास ठेवण्याचे आवाहन केले आहे. दुर्गम भागात मदत पोहोचविण्यासाठी यंत्रणा तयार असून, कोणतीही आपत्कालीन परिस्थिती उद्भवू नये म्हणून सर्व उपाययोजना राबविण्यात येत आहेत.
जागतिक घडामोडी संबंधित बातम्या वाचण्यासाठी येथे क्लिक करा : श्रीलंकेचा भारताभिमुख निर्णय; उचलले ‘असे’ पाऊल पाकिस्तान पडला तोंडावर
सतर्कतेने टाळली मोठी आपत्ती
या भूकंपामुळे अफगाणिस्तान व भारतातील काही भागांना हादरून टाकले असले तरी, सुदैवाने मोठी आपत्ती टळली आहे. या घटनेने पुन्हा एकदा भूकंपसदृश आपत्तींप्रती सजग राहण्याची गरज अधोरेखित केली आहे. प्रशासन, आपत्ती निवारण यंत्रणा आणि नागरिकांनी एकत्रितपणे काळजी घेतल्यास भविष्यातील संकटांचे प्रभावीपणे व्यवस्थापन करता येईल, असा विश्वास तज्ज्ञ व्यक्त करत आहेत.
