१५ वर्षांनंतर ढाकामध्ये भारताच्या दोन शत्रूंची भेट; पाकिस्तान-बांगलादेश संबंधात नव्या समीकरणांची सुरुवात? ( फोटो सौजन्य : सोशल मीडिया)
ढाका : या चर्चेमुळे भारतात चिंता व्यक्त केली जात आहे. भारताच्या परराष्ट्र धोरण वर्तुळात खळबळ उडवणारी एक महत्त्वाची घटना या आठवड्यात घडणार आहे. १५ वर्षांनंतर पाकिस्तान आणि बांगलादेशचे परराष्ट्र सचिव एका टेबलावर एकत्र बसणार आहेत. बांगलादेश आणि पाकिस्तानमधील वाढत्या सौख्याचे संकेत या बैठकीतून मिळू शकतात. आणि ही बैठक बांगलादेशाच्या राजधानीतल्या पॉश पद्मा स्टेट गेस्ट हाऊस येथे पार पडणार आहे.
ही चर्चा ‘परराष्ट्र कार्यालय सल्लामसलत’ (Foreign Office Consultations – FOC) अंतर्गत होत आहे. या प्रकारच्या चर्चा दोन्ही देशांच्या परराष्ट्र मंत्रालयांमधील अधिकृत संवादाची पायाभरणी करतात. पाकिस्तानच्या परराष्ट्र सचिव आमना बलोच आणि बांगलादेशचे परराष्ट्र सचिव मोहम्मद जशीम उद्दीन यांच्यात ही बैठक गुरुवारी पार पडणार आहे.
महत्त्वाचे म्हणजे, अशा प्रकारची शेवटची बैठक २०१० मध्ये झाली होती, आणि तब्बल १५ वर्षांनंतर दोन्ही देशांनी राजनैतिक पातळीवर संवाद साधण्याचा निर्णय घेतला आहे. विशेष म्हणजे, या बैठकीनंतर पाकिस्तानचे परराष्ट्र मंत्री इशाक दार हे देखील ढाक्याचा दौरा करण्याची शक्यता आहे. त्यांनी २०१२ नंतर पहिल्यांदाच बांगलादेशला भेट देण्याचा विचार केला आहे.
जागतिक घडामोडी संबंधित बातम्या वाचण्यासाठी येथे क्लिक करा : जगातील सर्वात शक्तिशाली देशांची यादी जाहीर; पाहा भारत कोणत्या स्थानी?
या बैठकीचे विशेष महत्त्व या पार्श्वभूमीवर आहे की, भारत आणि बांगलादेश यांच्यातील संबंध सध्या तणावपूर्ण टप्प्यावर आहेत. काही दिवसांपासून बांगलादेशने भारतापासून थोडेसे दूर जाण्याचे संकेत दिले आहेत. अशावेळी पाकिस्तानशी बंध मजबूत करण्याचा प्रयत्न भारतासाठी चिंता वाढवणारा आहे. बांगलादेशमध्ये या राजनैतिक हालचालींविषयी देखील मिश्र प्रतिक्रिया आहेत. काही तज्ञांच्या मते, बांगलादेश सरकार पाकिस्तानला राजनैतिक प्रवेश देऊन भारतावर दबाव आणण्याचा प्रयत्न करत आहे, तर काहींच्या मते हे फक्त द्विपक्षीय संबंध सुधारण्याचा प्रयत्न आहे.
आगामी बैठकीत आंतरराष्ट्रीय व्यापार, शिक्षण, हवामान बदल, आणि परराष्ट्र धोरणातील सहकार्य यावर चर्चा होण्याची शक्यता आहे. पाकिस्तानकडून या संवादाद्वारे द्विपक्षीय संबंधात सुधारणा घडवून आणण्याचा प्रयत्न होत आहे, तर बांगलादेश आपली राजनैतिक स्थिती अधिक मजबूत करण्याच्या भूमिकेत आहे.
पाकिस्तानच्या आमना बलोच या बैठकीदरम्यान बांगलादेशचे परराष्ट्र सल्लागार तौहीद हुसेन आणि माजी परराष्ट्र सचिव मोहम्मद युनूस यांनाही भेटणार आहेत, आणि या भेटींमध्ये अनेक महत्त्वाचे मुद्दे चर्चेत येण्याची शक्यता आहे. यावरून स्पष्ट होते की पाकिस्तान बांगलादेशमध्ये आपली उपस्थिती वाढवण्याचा आक्रमक प्रयत्न करत आहे.
भारत सरकार या घडामोडीकडे अत्यंत बारकाईने लक्ष ठेवून आहे. दक्षिण आशियामध्ये भारताच्या प्रभावाला टक्कर देण्याचा कुठलाही प्रयत्न भारत सहन करणार नाही, हे भारताने वारंवार स्पष्ट केले आहे. त्यामुळे ही बैठक भारताच्या परराष्ट्र धोरणासाठी एक महत्त्वाचा संकेतक क्षण ठरू शकतो.
जागतिक घडामोडी संबंधित बातम्या वाचण्यासाठी येथे क्लिक करा : चीनने पुढे केला भारताकडे मैत्रीचा हात; 85 हजार भारतीयांना व्हिसा जारी
१५ वर्षांनंतर पाकिस्तान आणि बांगलादेशचे राजनैतिक संबंध पुन्हा उबदार होत असल्याचे संकेत मिळत आहेत. या संबंधांचा परिणाम केवळ या दोन देशांपुरता मर्यादित राहणार नाही, तर संपूर्ण दक्षिण आशियातील सामरिक समीकरणांवर त्याचा प्रभाव पडणार आहे. भारतासाठी ही एक चेतावणीची घंटा ठरू शकते, जी त्याच्या परराष्ट्र धोरणात नव्या रणनीतींचा विचार करण्याची गरज अधोरेखित करते.