'हमास अजूनही जिवंत आहे आणि...'; UNGA मध्ये नेतन्याहू रोषाने गर्जले; इस्रायल-पॅलेस्टाईन संघर्ष शिगेला ( फोटो सौजन्य : सोशल मीडिया)
इस्रायलचे पंतप्रधान बेंजामिन नेतान्याहू यांनी UNGA भाषणात पॅलेस्टाईनला राज्यत्व नाकारले.
अमेरिकन शिष्टमंडळाने उभे राहून टाळ्यांचा कडकडाट करत नेतान्याहूला पाठिंबा दिला.
अनेक देशांचे प्रतिनिधी सभागृहातून बाहेर पडले, तर पश्चिम आशियात तणाव वाढण्याची भीती व्यक्त होत आहे.
israeli pm netanyahu’s us speech : संयुक्त राष्ट्रांच्या महासभेत (UNGA) शुक्रवारी इस्रायलचे पंतप्रधान बेंजामिन नेतान्याहू (Benjamin Netanyahu) यांनी एक धडक भाषण केले. या भाषणात त्यांनी थेट आणि कठोर शब्दांत जाहीर केले की इस्रायल कधीही पॅलेस्टाईनला स्वतंत्र राज्याचा दर्जा देणार नाही. त्यांच्या या भूमिकेवर सभागृहात उपस्थित अमेरिकन शिष्टमंडळाने उभे राहून टाळ्यांचा कडकडाट केला, ज्यामुळे पुन्हा एकदा जगासमोर अमेरिकेचा ठाम इस्रायल-समर्थक दृष्टिकोन स्पष्ट झाला.
नेतन्याहू यांनी त्यांच्या भाषणात एक महत्त्वाची तुलना मांडली. त्यांनी ७ ऑक्टोबर २०२३ रोजी हमासने इस्रायलवर केलेल्या हल्ल्यांची तुलना थेट ११ सप्टेंबर २००१ रोजी अमेरिकेवर झालेल्या दहशतवादी हल्ल्यांशी केली. नेतान्याहू म्हणाले :
“७ ऑक्टोबरनंतर जेरुसलेमपासून फक्त एक मैल अंतरावर पॅलेस्टाईनला राज्याचा दर्जा देणे म्हणजे ११ सप्टेंबरनंतर अल-कायदाला न्यूयॉर्कपासून एक मैलावर स्वतंत्र राज्य देण्यासारखे आहे.”
या उदाहरणाद्वारे त्यांनी इस्रायलवरील धोक्याचे गांभीर्य अधोरेखित केले आणि आंतरराष्ट्रीय समुदायाला स्पष्ट संदेश दिला की पॅलेस्टिनींची राज्यत्वाची मागणी ही “धोकादायक आणि अस्वीकार्य” आहे.
भाषणादरम्यान नेतान्याहू यांनी ठाम शब्दांत स्पष्ट केले की पॅलेस्टाईनला स्वतंत्र राष्ट्र म्हणून मान्यता देणे म्हणजे इस्रायलच्या अस्तित्वाशी खेळणे आहे. त्यांच्या शब्दांत –
“हा वेडेपणा आहे आणि आम्ही ते कधीही स्वीकारणार नाही.”
यातून इस्रायल सध्या कोणत्याही द्वि-राज्यीय उपायांना तयार नसल्याचे स्पष्ट झाले. इस्रायलची ही कठोर भूमिका पाहता पश्चिम आशियातील तणाव आणखी वाढण्याची शक्यता तज्ज्ञ व्यक्त करत आहेत.
जागतिक घडामोडी संबंधित बातम्या वाचण्यासाठी येथे क्लिक करा : Kashmir At UN : ‘7 भारतीय विमाने पाडली…’; UNGA मध्ये शाहबाज शरीफचे भारताविरुद्ध पुन्हा आक्षेपार्ह आणि खोटे दावे
नेतन्याहूंचे भाषण संपताच सभागृहात उपस्थित अमेरिकन शिष्टमंडळाने उभे राहून जोरदार टाळ्या वाजवल्या. अमेरिका गेल्या अनेक दशकांपासून इस्रायलचा प्रमुख मित्रदेश राहिला आहे. या वेळीही अमेरिकेने नेतान्याहूंच्या शब्दांना दिलेला खुला पाठिंबा म्हणजे पॅलेस्टिनी राज्यत्वाच्या मागणीला आंतरराष्ट्रीय स्तरावर तीव्र विरोधाचा सामना करावा लागणार असल्याचे संकेत आहेत.
तथापि, नेतान्याहूंच्या भाषणाचा दुसरा पैलूही लक्षवेधी ठरला. अनेक देशांचे प्रतिनिधी त्यांच्या भाषणापूर्वीच सभागृहातून बाहेर पडले होते. त्यामुळे नेतान्याहू बोलत असताना UNGA हॉल जवळजवळ रिकामाच होता. हे दृश्य इस्रायलविरोधी भूमिकेचा आंतरराष्ट्रीय पातळीवरील निषेध असल्याचे मानले जात आहे.
नेतन्याहू यांनी भाषणादरम्यान इराण, हिजबुल्लाह आणि हुथींवर इस्रायलने केलेल्या हल्ल्यांचा उल्लेख केला. त्यांनी विशेषत: हिजबुल्लाहच्या लेबनीज तळांवर शेकडो पेजर उडविण्याच्या कारवाईबाबत अभिमानाने सांगितले. तसेच हमासची ताकद जरी कमकुवत झालेली असली तरी ती अजूनही धोकादायक असल्याचे त्यांनी ठासून सांगितले. “हमास अजूनही जिवंत आहे आणि ७ ऑक्टोबरसारख्या हल्ल्यांची पुनरावृत्ती करण्याची शपथ घेत आहे,” असे नेतान्याहू म्हणाले.
इस्रायलच्या या ठाम भूमिकेमुळे पश्चिम आशियातील संघर्ष आणखी गुंतागुंतीचा होण्याची भीती आहे. एका बाजूला पॅलेस्टिनींच्या हक्कांसाठी जगभरातून आवाज उठतो आहे, तर दुसऱ्या बाजूला अमेरिकेसारखा महासत्ता देश इस्रायलला उघड पाठिंबा देतो आहे. अशा परिस्थितीत या संघर्षाचे शांततामय समाधान कितपत शक्य आहे हा मोठा प्रश्न आहे.
जागतिक घडामोडी संबंधित बातम्या वाचण्यासाठी येथे क्लिक करा : Trump Tariff : व्यापारयुद्ध पेटले! ट्रम्प यांनी आता उगारला आहे 100% टॅरिफचा आसूड; 5 दिवसात होणार लागू
नेतन्याहूंच्या या वक्तव्यानंतर आंतरराष्ट्रीय समुदायात मतमतांतरे उमटण्याची शक्यता आहे. युरोपियन देश, अरब राष्ट्रे आणि आशियातील काही देश पॅलेस्टिनी राज्यत्वाच्या बाजूने उभे राहतात. मात्र अमेरिका, इस्रायल आणि त्यांच्या समर्थकांनी कठोर भूमिका घेतल्याने चर्चेची दारे जवळजवळ बंद झाल्याचे दिसते.
पॅलेस्टिनी नेतृत्वाला आता आणखी कठीण प्रसंगांचा सामना करावा लागणार आहे. एकीकडे इस्रायल “द्वि-राज्य उपाय” पूर्णपणे नाकारत आहे, तर दुसरीकडे आंतरराष्ट्रीय पातळीवर त्यांना अपेक्षित तो पाठिंबा मिळत नाही. अमेरिका इस्रायलसोबत उभा असल्याने संयुक्त राष्ट्रांमध्ये पॅलेस्टिनी मागण्यांना मोठ्या अडथळ्यांना तोंड द्यावे लागेल हे निश्चित आहे. बेंजामिन नेतान्याहू यांच्या UNGA भाषणाने पुन्हा एकदा स्पष्ट केले की इस्रायल सध्या कोणत्याही तडजोडीच्या मार्गावर तयार नाही. पॅलेस्टिनी राज्यत्वाचा मुद्दा आंतरराष्ट्रीय व्यासपीठावर अधिक गुंतागुंतीचा झाला आहे. अमेरिकेच्या उघड पाठिंब्यामुळे इस्रायलची भूमिका अजून मजबूत झाली आहे, पण त्यामुळे पश्चिम आशियातील तणाव आणि संघर्ष अधिक धगधगण्याची भीती आहे.