आशेचा किरण की आणखी एक राजकीय वादळ? ५० जहाजांचा 'हा' ताफा इस्रायल आणि अमेरिकेसाठी डोकेदुखी; गाझाच्या दिशेने रवाना ( फोटो सौजन्य : सोशल मीडिया)
५० जहाजांचा ‘सुमुद फ्लोटिला’ गाझाच्या नाकेबंदीविरोधात आणि मानवतावादी मदतीसाठी निघाला आहे.
४४ देशांतील कार्यकर्ते, डॉक्टर, पत्रकार आणि नागरिक यामध्ये सहभागी असून या मोहिमेने इस्रायल व अमेरिकेला राजनैतिक आव्हान दिले आहे.
गाझाच्या भयानक मानवी संकटामुळे जगभर दबाव वाढत असून संयुक्त राष्ट्रांच्या चर्चांनाही नवा वेग मिळाला आहे.
Global Sumud flotilla : गाझावर ( Gaza) मागील १८ वर्षांपासून इस्रायलची (Israel) नौदल नाकेबंदी सुरू आहे. या नाकेबंदीमुळे लाखो लोक उपासमारी, औषधांच्या टंचाई आणि उद्ध्वस्त झालेल्या आरोग्य व्यवस्थेच्या गर्तेत अडकले आहेत. अशा कठीण परिस्थितीत सप्टेंबर २०२५ च्या सुरुवातीला ५० हून अधिक नागरी जहाजांचा एक ताफा ‘सुमुद फ्लोटिला’ भूमध्य समुद्रातून गाझाच्या दिशेने निघाला. ही फक्त जहाजांची रांग नाही; ही आहे मानवतेसाठी उभी राहिलेली एक मोहीम.
‘सुमुद’ हा अरबी शब्द असून त्याचा अर्थ आहे खंबीरपणा किंवा स्थिरता. तर ‘फ्लोटिला’ म्हणजे लहान जहाजांचा ताफा. हे मिशन लष्करी कारवाई नसून पूर्णपणे मानवतावादी प्रयत्न आहे.
५० हून अधिक जहाजांमध्ये ४४ देशांतील नागरिक, कार्यकर्ते, डॉक्टर, पत्रकार आणि काही नामवंत व्यक्तीही सामील आहेत. त्यांचे उद्दिष्ट स्पष्ट आहे:
इस्रायलची दीर्घकाळ चाललेली नाकेबंदी तोडणे,
गाझातील उपाशी, विस्थापित आणि कुपोषित लोकांपर्यंत मदत पोहोचवणे,
आणि लोकांसाठी एक सुरक्षित कॉरिडॉर तयार करणे.
या मोहिमेचे आयोजन फ्रीडम फ्लोटिला कोलिशन, ग्लोबल मूव्हमेंट टू गाझा, मगरेब सुमुद फ्लोटिला आणि सुमुद नुसंतारा अशा संघटनांनी केले आहे. आयोजकांच्या मते, ही मोहीम पूर्णपणे अहिंसक आणि आंतरराष्ट्रीय कायद्यानुसार वैध आहे.
जागतिक घडामोडी संबंधित बातम्या वाचण्यासाठी येथे क्लिक करा : Russia Iran Deal : रशिया-इराणमध्ये झाला गुप्त अणुकरार; 8 नवीन धोकादायक प्रकल्पांमुळे जागतिक स्तरावर संतापाची लाट
संयुक्त राष्ट्रांच्या ताज्या अहवालानुसार गाझातील २.३ दशलक्ष लोकांपैकी ८५% लोक विस्थापित झाले आहेत.
डब्ल्यूएचओचे महासंचालक टेड्रोस अधानोम यांनी जाहीर केले की गाझाची आरोग्य व्यवस्था कोलमडून पडली आहे.
युनिसेफच्या आकडेवारीनुसार ११०,००० मुले कुपोषणाने त्रस्त आहेत, तर १७,००० हून अधिक मुलांनी आपले पालक गमावले आहेत.
जागतिक अन्न कार्यक्रमाच्या प्रमुख सिंडी मॅककेन यांनी सांगितले की तीनपैकी एक मूल गंभीर कुपोषणाने झुंजत आहे.
या पार्श्वभूमीवर ‘सुमुद फ्लोटिला’ फक्त प्रतीकात्मक मोहिम नाही, तर लाखो लोकांसाठी जगण्याची आशा आहे.
इस्रायलने आधीच इशारा दिला आहे की कोणत्याही परिस्थितीत हा ताफा गाझापर्यंत पोहोचू दिला जाणार नाही. ट्युनिशियाच्या किनाऱ्याजवळ संशयास्पद ड्रोन हल्ल्यांनंतर इस्रायलने नौदल सराव करून आपली भूमिका स्पष्ट केली. ते या मोहिमेला हमासशी जोडलेली “चिथावणी” म्हणते. परंतु फ्लोटिलाचे आयोजक याचा जोरदार निषेध करत आहेत. त्यांचे म्हणणे आहे, “ही मोहीम सरकारे अपयशी ठरली तेव्हा सामान्य लोकांनी पुढे येण्याचा एक प्रयत्न आहे. हे फक्त जहाज नाही, तर गाझाचा आवाज आहे जो जगभर ऐकला जावा.” अमेरिकेसाठीही ही परिस्थिती गुंतागुंतीची आहे. अध्यक्ष डोनाल्ड ट्रम्प यांच्या प्रशासनावर केवळ शब्दबंबाळ समर्थन न देता प्रत्यक्ष कृती करण्यासाठी दबाव आहे.
२०१० मध्ये मावी मारमारा घटनेत इस्रायली हल्ल्यात १० कार्यकर्त्यांचा मृत्यू झाला होता. ती आठवण अजूनही ताजी आहे. त्यामुळे आज ‘सुमुद फ्लोटिला’ यशस्वीपणे गाझापर्यंत पोहोचला तर ते एक ऐतिहासिक क्षण ठरेल. तुर्कीचे अध्यक्ष रेसेप तय्यिप एर्दोगान यांनी कठोर शब्दांत इशारा दिला आहे की जर या मोहिमेवर हल्ला झाला तर गंभीर परिणाम होतील.
जागतिक घडामोडी संबंधित बातम्या वाचण्यासाठी येथे क्लिक करा : Escalator Gate : ‘मोठा अनर्थ टाळला!’ संयुक्त राष्ट्रांमध्ये माझ्याविरुद्ध एक मोठा कट रचण्यात आला; ट्रम्पचा खळबळजनक आरोप
या मोहिमेची वेळही महत्त्वाची ठरली. कारण याच काळात संयुक्त राष्ट्रांची महासभा सुरू झाली असून पॅलेस्टाईनला पूर्ण सदस्य राष्ट्र म्हणून मान्यता देण्यावर चर्चा होत आहे.
फ्लोटिलामुळे तिथे तीन मोठ्या प्रतिक्रिया उमटल्या:
ठोस कारवाईची मागणी: जागतिक नेत्यांनी आता केवळ शब्दांपुरते न राहता कृती करावी, अशी कार्यकर्त्यांची मागणी.
इस्रायलच्या नाकेबंदीवर प्रश्न: संयुक्त राष्ट्रांनी स्वतः इस्रायलला दुष्काळासाठी जबाबदार ठरवल्याने नाकेबंदी धोरणावर दबाव.
राजनैतिक विभाग: स्पेन, इटली सारख्या देशांनी आपल्या नागरिकांना राजनैतिक संरक्षण दिले आहे, तर काही देशांनी त्यांना सामील न होण्याची सूचना केली आहे.
फ्रान्सचे अध्यक्ष इमॅन्युएल मॅक्रॉन यांनी स्पष्ट शब्दांत सांगितले की, “पॅलेस्टाईन राज्याला मान्यता देणे ही आता नैतिक गरजच नव्हे तर राजकीय आवश्यकता आहे.”
आजपर्यंत १५६ देशांनी पॅलेस्टाईनला मान्यता दिली आहे. पण गाझाच्या लोकांना खरोखर मदत कधी आणि कशी मिळेल हा मोठा प्रश्न आहे.
‘सुमुद फ्लोटिला’ जर गाझापर्यंत पोहोचला तर ते फक्त अन्न व औषधांचा पुरवठा नव्हे, तर मानवतेचा विजय ठरेल. पण जर तो रोखला गेला, तर हा ताफा कदाचित आणखी एक राजकीय वादळ ठरेल ज्याचा बोजा लाखो निरपराध लोकांवर कोसळेल.
या संघर्षात खरी लढाई जहाजांची नाही, तर मानवतेची आहे.