7 वर्षात पहिल्यांदाच इक्विटी म्युच्युअल फंडांना धक्का! गुंतवणूकदारांसाठी पहिला मोठा तोटा, जाणून घ्या तज्ञांचा सल्ला (फोटो सौजन्य - सोशल मीडिया)
Equity Mutual Funds Marathi News: देशातील म्युच्युअल फंड क्षेत्रात सात वर्षांनंतर पहिल्यांदाच लक्षणीय बदल होत आहेत. २०१८ नंतर पहिल्यांदाच, बहुतेक इक्विटी म्युच्युअल फंडांचे एक वर्षाचे परतावे सध्या नकारात्मक आहेत. एलारा कॅपिटलच्या ताज्या आकडेवारीनुसार, कंपन्या इक्विटीमध्ये अधिक गुंतवणूक करत असल्या तरी आणि फंड विशिष्ट क्षेत्रांवर लक्ष केंद्रित करत असले तरी, गुंतवणूकदारांच्या परताव्यात हे दिसून आले नाही. ऑगस्ट २०२५ च्या सुमारास हा बदल विशेषतः स्पष्ट झाला, जेव्हा एकूण म्युच्युअल फंड बाजाराची कामगिरी नकारात्मक झाली.
गुंतवणूकदारांच्या अपेक्षा आणि गुंतवणुकीची दिशा दर्शविणारा एक वर्षाचा परतावा आता शून्यापेक्षा कमी झाला आहे. मनोरंजक म्हणजे, फेब्रुवारी २०२५ पासून इक्विटी फंड देखील डेट फंडपेक्षा कमी कामगिरी करत आहेत. इक्विटी फंड सामान्यतः डेट फंडांपेक्षा गुंतवणूकदारांना जास्त परतावा देतात, परंतु हा फायदा आता फक्त १०% पर्यंत घसरला आहे, जो चार वर्षातील सर्वात कमी आहे.
अलिकडे, गुंतवणूकदार काहीसे सावध झाले आहेत. गेल्या दोन महिन्यांत इक्विटी म्युच्युअल फंडांमधील गुंतवणुकीचा वेग मंदावला आहे. जुलैमध्ये गुंतवणूक ₹४२,७०० कोटी होती, जी ऑगस्टमध्ये ₹३३,४३० कोटी आणि सप्टेंबरमध्ये ₹३०,४०० कोटी झाली. स्मॉल-कॅप फंडांमध्ये गुंतवणुकीत विशेषतः तीव्र घट झाली आहे, तर थीमॅटिक आणि सेक्टरल फंडांवरही दबाव आहे. बहुतेक पैसे आता विद्यमान फंडांमध्ये नाही तर नवीन फंड ऑफरिंग्ज (NFOs) मध्ये जात आहेत.
जेव्हा आपण वेगवेगळ्या फंड श्रेणींकडे पाहतो तेव्हा आपल्याला आढळते की ही घसरण फक्त काही फंडांपुरती मर्यादित नाही; ती जवळजवळ सर्व फंडांवर परिणाम करत आहे. २०२० च्या कोविड-प्रेरित बाजार क्रॅशच्या वेळेप्रमाणेच एक वर्षाचा परतावा देणाऱ्या फंडांची संख्या आता सर्वात कमी पातळीवर आली आहे. लार्ज-कॅप, मिड-कॅप आणि स्मॉल-कॅप फंडांमध्ये मध्यम परतावा सध्या नकारात्मक आहे. स्मॉल-कॅप फंडांसाठी ही घसरण विशेषतः तीव्र आहे. मिड-कॅप फंड पूर्वी लार्ज-कॅप फंडांपेक्षा मजबूत मानले जात होते, परंतु जर ही परिस्थिती दीर्घकाळ टिकली तर ते बाजारातील नेतृत्वात बदल दर्शवू शकते.
म्युच्युअल फंड कंपन्या आता मंद गुंतवणूक प्रवाहाचा सामना करण्यासाठी त्यांच्या रोख होल्डिंग्जमध्ये वेगाने गुंतवणूक करत आहेत. एप्रिल २०२५ मध्ये इक्विटी फंडांनी त्यांच्या निधीपैकी ६.८% निधी ठेवला होता, जो आता सप्टेंबरमध्ये ५.४% पर्यंत घसरला आहे. एकूण रोख होल्डिंग देखील ₹१९,००० कोटींवरून ₹१५,००० कोटींवर घसरली आहे. याचा अर्थ असा की सावध राहण्याऐवजी कंपन्या आता बाजारात अधिक पैसे गुंतवत आहेत.
म्युच्युअल फंड गुंतवणूकदारांनी काळजी करावी का? तज्ज्ञांचे म्हणणे आहे की गेल्या वर्षभरात नफा कमी होता, परंतु आता परिस्थिती सुधारत आहे. सरकार आणि रिझर्व्ह बँकेच्या धोरणांमुळे, तिसऱ्या तिमाहीपासून कॉर्पोरेट कमाई पुन्हा वाढण्याची अपेक्षा आहे. यामुळे बाजाराला चालना मिळेल आणि म्युच्युअल फंड परतावा सुधारेल. इनक्रेड इक्विटीजचे प्रमोद अमाठे म्हणतात की सप्टेंबर-ऑक्टोबर २०२५ मध्ये देशाच्या अर्थव्यवस्थेत वाढीची सुरुवातीची चिन्हे दिसली आहेत. विशेषतः, क्रयशक्तीमध्ये सुधारणा झाली आहे, जी देशाच्या जीडीपीच्या ६०% आहे. म्हणूनच, त्यांनी असा अंदाज व्यक्त केला आहे की डिसेंबर २०२६ पर्यंत निफ्टी ५० निर्देशांक २८,४३३ पर्यंत पोहोचू शकतो, जो सध्याच्या पातळीपेक्षा ११% वाढ आहे.
दरम्यान, ब्रोकरेज फर्म प्रभुदास लिलाधर यांच्या मते, निफ्टी सध्या एका वर्षानंतर कंपनीच्या कमाईच्या १९ पटीने व्यवहार करत आहे, जे गेल्या १५ वर्षांच्या सरासरीपेक्षा किंचित कमी आहे. असेही नोंदवले गेले आहे की जर निफ्टीचे १५ वर्षांच्या सरासरी पीईवर मूल्यांकन केले तर पुढील १२ महिन्यांत त्याची पातळी सुमारे २८,७८१ पर्यंत पोहोचू शकते.
दुसरीकडे, सॅमको सिक्युरिटीजच्या अपूर्वा शेट म्हणतात की येणारे वर्ष (संवत २०८२) मागील वर्षाइतकेच असेल. निफ्टी ५० २६,२७७ आणि २२,२८१ दरम्यान राहील असा त्यांचा विश्वास आहे. त्यांनी असेही स्पष्ट केले की या श्रेणीचा वरचा स्तर गेल्या वर्षी सप्टेंबरमधील सर्वोच्च बिंदू आहे आणि जून २०२४ च्या निवडणुकीच्या दिवशीचा खालचा स्तर हा सर्वात कमी बिंदू आहे. त्या म्हणतात की पुढील वर्षी बाजार बहुतेक या श्रेणीत व्यापार करेल. बाजारासाठी ही एक प्रकारची कालबद्ध सुधारणा आहे.