79वा स्वातंत्र्यदिन आणि इतिहासातील सुवर्णक्षण…वाचा स्वतंत्र भारताच्या पहिल्या टपाल तिकिटाची ‘ही’ अनोखी कहाणी

Independence Day 2025 : स्वतंत्र भारताचे पहिले टपाल तिकीट १९४७ मध्ये जारी करण्यात आले. ते नवीन भारताची ओळख बनले. हे तिकीट अजूनही टपाल तिकिटांच्या जगात अमूल्य मानले जाते.

जाणून घ्या स्वतंत्र भारतातील पहिले टपाल तिकीट कधी आणि कसे जारी करण्यात आले आणि त्याची किंमत किती होती? ( फोटो सौजन्य : सोशल मीडिया)

Follow Us:

Follow Us:

Independence Day 2025 : भारत १५ ऑगस्ट २०२५ रोजी आपला ७९वा स्वातंत्र्यदिन साजरा करणार आहे. लाल किल्ल्यावर राष्ट्रीय ध्वज फडकवला जाईल आणि पंतप्रधान नरेंद्र मोदी तटबंदीवरून राष्ट्राला संबोधित करतील. परंतु, स्वातंत्र्यदिनाच्या उत्सवात एक ऐतिहासिक गोष्ट नेहमीच स्मरणात राहते  स्वतंत्र भारताचे पहिले टपाल तिकीट. १५ ऑगस्ट १९४७ रोजी देशाला स्वातंत्र्य मिळाल्यानंतर काही महिन्यांतच, भारताच्या टपाल विभागाने एक असा निर्णय घेतला जो केवळ प्रशासकीय नव्हता, तर भावनिकदृष्ट्याही महत्त्वाचा ठरला. २१ नोव्हेंबर १९४७ रोजी स्वतंत्र भारताचे पहिले टपाल तिकीट जारी करण्यात आले.

पहिल्या टपाल तिकिटाची रचना

या ऐतिहासिक तिकिटावर भारताचा तिरंगा ढगांमध्ये उडताना दाखवला आहे. ही प्रतिमा केवळ एका ध्वजाची नव्हे, तर नव्याने जन्मलेल्या राष्ट्राच्या अभिमानाची, एकतेची आणि स्वातंत्र्याची होती. तिकिटाच्या मध्यभागी “जय हिंद” हा संदेश ठळकपणे छापलेला होता जो त्या काळातील जनमानसाचा उत्साह आणि देशभक्ती प्रतिबिंबित करतो.

किंमत आणि चलनव्यवस्था

त्या वेळी तिकिटाची किंमत तीन आणे होती. जुन्या चलनपद्धतीनुसार, एका रुपयांत १६ आणे असायचे. तीन आण्याचे हे तिकीट केवळ पत्रव्यवहारासाठीच नव्हे, तर स्वातंत्र्याचा संदेश प्रत्येक घराघरात पोहोचवणारे प्रतीक बनले.

हे देखील वाचा : Independence Day 2025: UP चे 33 ग्रामप्रमुख बनले स्वातंत्र्यदिनाचे ‘हिरो’; लाल किल्ल्यावर होणार सन्मान

तिकिटामागील उद्देश

टपाल विभागाचा हेतू फक्त पत्रांना मान्यता देण्यापुरता नव्हता. त्या काळात पत्रव्यवहार हे संवादाचे मुख्य साधन होते. त्यामुळे प्रत्येक लिफाफ्यात, प्रत्येक पत्रात, देशाचा नव्या युगाचा श्वास आणि स्वातंत्र्याचा सुवास पोहोचावा, हा उद्देश होता.

संकलकांसाठी अमूल्य खजिना

आज, २१ नोव्हेंबर १९४७ चे हे पहिले टपाल तिकीट फिलाटेली (टपाल तिकिट संकलन) प्रेमींसाठी सुवर्णमोलाचे मानले जाते. जगभरातील संकलकांच्या दृष्टीने हे तिकीट केवळ एक ऐतिहासिक वस्तू नाही, तर स्वतंत्र भारताच्या पहिल्या पावलांची साक्ष आहे. अनेकांच्या संग्रहात हे तिकीट मिळणे म्हणजे मानाचा तुरा ठरतो.

हे देखील वाचा : Independence Day 2025 : भारताच्या स्वातंत्र्यानंतरही पुढील 14 वर्षे गुलाम राहिले ‘हे’ राज्य; ‘ऑपरेशन विजय’ नंतर फडकवला तिरंगा

आजच्या काळातील महत्त्व

स्वातंत्र्यानंतर भारताने असंख्य विशेष टपाल तिकिटे प्रसिद्ध केली ऐतिहासिक घटना, सांस्कृतिक वारसा, महान नेते, वैज्ञानिक प्रगती यांची नोंद घेणारी. तरीही, पहिले तिकीट हे भारतीय इतिहासातील सर्वात भावनिक आणि स्मरणीय टप्प्याचे प्रतीक आहे. स्वतंत्र भारताच्या पहिल्या टपाल तिकिटाची कहाणी केवळ कागदावरील रंगांची नाही, तर एका राष्ट्राच्या नव्या प्रवासाची आहे. ७९ व्या स्वातंत्र्यदिनाच्या निमित्ताने, ही आठवण पुन्हा एकदा मनात देशभक्तीचा दीप प्रज्वलित करते.

Web Title: First postage stamp of independent india date issue cost

Get Latest  Marathi News ,  Maharashtra News and  Marathi News from Politics,  Election News ,  Sports News ,  Entertainment News,  Business News and   Religion News only on Navarashtra.com