Pic credit : social media
पुद्दुचेरी : सध्या गणेशोत्सव सुरू असून त्याची सांगता गुरुवारी(दि. १२ सप्टेंबर) रोजी होणार आहे. या दिवसांमध्ये गणेशजींच्या मंदिरांमध्ये भाविकांची गर्दी असते. भारताच्या दक्षिणेला पुद्दुचेरी येथे एक प्राचीन मंदिर आहे. या मंदिराचे नाव मनाकुला विनयगर मंदिर आहे. पुद्दुचेरीच्या मनकुला विनायक मंदिराविषयी जाणून घ्या. मानकुळा विनायक मंदिरात येणाऱ्या भाविकांची प्रत्येक इच्छा पूर्ण करतो, असा विश्वास श्री गणेश मंदिराचा इतिहास 1666 पूर्वीचा आहे.या मंदिराचे नाव मनाकुला विनयगर मंदिर आहे. हे गणपतीच्या प्रसिद्ध तीर्थक्षेत्रांपैकी एक आहे. 1666 मध्ये फ्रेंच लोकांचा एक समूह येथे आला होता, मंदिराचा इतिहास त्याहूनही पूर्वीचा आहे, अशी या परिसरात लोकप्रिय धारणा आहे. जाणून घ्या मंदिराशी संबंधित खास गोष्टी.
गणेशाच्या 16 रूपांचे दर्शन
शास्त्रात गणपतीच्या एकूण 16 रूपांचे वर्णन केले आहे. यापैकी पुद्दुचेरीचा गणपती प्रमुख आहे. गणपतीचे हे रूप अतिशय मोहक आहे. त्यांचे मुख समुद्राकडे आहे, म्हणून त्यांना भुवनेश्वर गणपती असेही म्हणतात.तमिळमध्ये मनाल म्हणजे वाळू आणि कुलन म्हणजे तलाव. असे मानले जाते की एकेकाळी गणेशमूर्तीभोवती फक्त वाळू होती. त्यामुळे लोक त्याला मानकुला विनयगर म्हणू लागले. या मंदिराबद्दल लोकांचा विश्वास आहे की, प्राचीन काळी येथे असलेली गणेशाची मूर्ती अनेक वेळा समुद्रात फेकली गेली होती. मात्र त्या ठिकाणी पुतळा पुन्हा प्रकट होणार होता. या दिव्य मंदिराचे महत्त्व पुराणातही वर्णन केलेले आहे. गणपतीच्या या अप्रतिम मंदिराला भेट द्या.
हे देखील वाचा : जगातील एक ‘असा’ देश जिथे लाकडी पेटीत लपवून ठेवतात गणपतीची मूर्ती; जाणून घ्या यामागची रंजक कथा
Pic credit : social media
मंदिरातील श्रीगणेशाची कथा
मंदिराच्या बांधकामाच्या दृष्टीकोनातून श्रीगणेशाची कथा भारतातील प्राचीन मंदिरांपैकी एक आहे. मंदिर अतिशय सुंदर असून येथे गणेशाशी संबंधित कथा चित्रांच्या माध्यमातून सांगितल्या जातात. गणेशजींचा जन्म, विवाह, शेषनागसोबतचा गणेशजी, मोरावर स्वार झालेला गणेशजी अशा अनेक मूर्ती येथील भिंतींवर साकारल्या आहेत. धर्मग्रंथात नमूद केलेल्या गणेशाच्या 16 रूपांची चित्रेही येथे पाहता येतील. मंदिराचे तोंड समुद्राकडे आहे. म्हणूनच याला भुवनेश्वर गणेश असेही म्हणतात.
मंदिर आणि मूर्ती
तमिळमध्ये मनाल म्हणजे वाळू आणि कुलन म्हणजे तलाव. प्राचीन काळी गणेशमूर्तीच्या आजूबाजूला भरपूर वाळू असायची म्हणून त्याला मानकुला विनयगर गणेश म्हणून ओळखले जाऊ लागले. मंदिराची ओळख म्हणजे सोन्याने जडलेला रथ मंदिरात मोठ्या प्रमाणात सोन्याचा साठा दिसतो. त्याचे क्षेत्रफळ सुमारे 8 हजार चौरस फूट आहे. मंदिराच्या सजावटीत सोन्याचा विशेष वापर करण्यात आला आहे. मूळ गणेशमूर्ती व्यतिरिक्त येथे आणखी 58 मूर्ती आहेत. मंदिरात 10 फूट उंचीचा रथही आहे. जे सोन्याच्या मदतीने बनवले जाते. येथे दरवर्षी ऑगस्ट-सप्टेंबर महिन्यात ब्रह्मोत्सव आयोजित केला जातो, जो 24 दिवस चालतो.