इस्रायल आणि अमेरिकेच्या हल्ल्याने इराणचे धाबे दणाणले; न्यूक्लियर बेसजवळ सुरू केला हवाई सराव ( फोटो सौजन्य : सोशल मीडिया)
तेहरान : इराण आणि इस्रायल-अमेरिकेच्या संभाव्य हल्ल्यांच्या पार्श्वभूमीवर, इराणने मंगळवारी (7 जानेवारी 2025) मध्य इराणमधील नतान्झ अणु केंद्राजवळ एक संयुक्त हवाई संरक्षण सराव सुरू केला. या सरावाद्वारे, इराणने आपल्या आण्विक केंद्रांवर होणाऱ्या संभाव्य हल्ल्यांपासून संरक्षण करण्याच्या उपाययोजनांची चाचणी घेतली, तसेच हल्ल्याला प्रत्युत्तर देण्याची क्षमता तपासली.
हवाई संरक्षण यंत्रणांचा वापर
इराणच्या हवाई संरक्षण युनिट्सने सरावाच्या पहिल्या टप्प्यात सिम्युलेटेड इलेक्ट्रॉनिक युद्ध परिस्थितीत विविध हवाई धोक्यांचा सामना करण्यासाठी पॉइंट डिफेन्स रणनीतीचा वापर केला. यामध्ये, इराणच्या आण्विक केंद्राच्या सुरक्षिततेसाठी खास यंत्रणा वापरण्यात आल्या. इराणने हवाई संरक्षण यंत्रणा तैनात करण्यावर विशेष भर दिला आहे, ज्यामुळे संभाव्य हल्ल्यांचा प्रतिकार करण्यासाठी तयारी केली आहे.
इराणच्या सरकारी मीडिया रिपोर्टनुसार, खातम अल-अंबिया एअर डिफेन्स बेसचे कमांडर ब्रिगेडियर जनरल गदर रहीमजादेह यांनी सोमवारी (6 जानेवारी 2025) सांगितले की, “हवाई संरक्षण दलाने देशभरातील महत्त्वाच्या ठिकाणांजवळ अनेक नवे संरक्षण यंत्रणा तैनात केली आहेत.” यामुळे शत्रूंच्या हल्ल्यांना अधिक कठीण केले आहे, असे ते म्हणाले.
जागतिक घडामोडी संबंधित बातम्या वाचण्यासाठी येथे क्लिक करा : जगातील सर्वात शक्तिशाली पासपोर्टची रँकिंग आली समोर; भारताला धक्का, जाणून घ्या पाकिस्तानची स्थिती
सॅटेलाइट इमेजरी आणि इराणच्या संरक्षण व्यवस्थेवरील प्रभाव
सॅटेलाइट इमर्जन्सीच्या माहितीनुसार, गेल्या वर्षी एप्रिल महिन्यात इराणवर इस्रायलने हल्ला केला होता, त्यामध्ये S-300 क्षेपणास्त्र संरक्षण प्रणालीला लक्ष्य केले गेले होते. रशियन बनावटीची ही प्रणाली पृष्ठभागावरून हवेत मारा करणाऱ्या क्षेपणास्त्रांपासून बचाव करण्यास सक्षम आहे. या हल्ल्यामुळे इराणच्या संरक्षण यंत्रणेची चाचणी करण्यात आली आणि त्यांनी ते सुधारण्यासाठी तांत्रिक उपाययोजना केल्या आहेत.
इतर हल्ल्यांवर प्रतिक्रिया आणि सरावाची वाढ
इराणने आपले डावपेच दुप्पट करण्याचे ठरवले आहे. ‘फायनान्शिअल टाईम्स’च्या माहितीनुसार, इराणच्या आसपासच्या मोक्याच्या ठिकाणांवर इस्रायली हवाई हल्ल्यांच्या वाढीमुळे इराणच्या सशस्त्र दलांनी त्यांच्या हिवाळी सरावामध्ये जवळपास दुप्पट वाढ केली आहे. इराणच्या प्रवक्त्याने सांगितले की, “किमान 2010 पासून, इस्रायलने इराणच्या अंतर्गत भागात डझनभर हल्ले केले आहेत, ज्यात इराणच्या संवेदनशील आण्विक आणि लष्करी प्रतिष्ठानांना लक्ष्य केले आहे.” अली मोहम्मद नैनी यांनी एक मुलाखतीत याची माहिती दिली आणि सांगितले की, हल्ल्यांच्या संभाव्यतेमुळे इराणने आपल्या संरक्षण यंत्रणा अधिक कडक केल्या आहेत.
जागतिक घडामोडी संबंधित बातम्या वाचण्यासाठी येथे क्लिक करा : बांगलादेशसोबतच्या तणावादरम्यान भारत-मालदीवने घेतला ‘मोठा’ निर्णय; जाणून घ्या नेमकं प्रकरण काय?
इराणच्या लष्करी तयारीवर लक्ष
ही हवाई संरक्षण सराव इराणच्या लष्करी तयारीवर महत्त्वपूर्ण ठरते, कारण त्याचा उद्देश केवळ आण्विक केंद्रांची सुरक्षा सुनिश्चित करणे नाही, तर इराणच्या लष्करी सामर्थ्याच्या विस्तारावर देखील प्रकाश टाकणे आहे. अमेरिका आणि इस्रायल यांच्या दरम्यान सततच्या तणावामुळे इराणने आपल्या संरक्षण यंत्रणेवर अधिकाधिक भर दिला आहे. हे सर्व इराणच्या सुरक्षेच्या दृष्टीने एक मोठे पाऊल आहे, जे भविष्यात संभाव्य हल्ल्यांपासून देशाची सुरक्षा सुनिश्चित करण्यासाठी अत्यंत महत्त्वाचे ठरू शकते.