इस्रायल-इराण संघर्षात ‘Cluster bomb’चा वापर? जाणून घ्या अणुबॉम्बपेक्षा किती धोकादायक, कोणत्या देशांकडे आहे शस्त्रसाठा ( फोटो सौजन्य : सोशल मीडिया)
Israel Iran war weapons comparison : इस्रायल-इराण संघर्ष अधिक धोकादायक वळण घेत असताना, इस्रायलने इराणवर गंभीर आरोप केला आहे की, इराणने त्यांच्या भूमीवर क्लस्टर बॉम्बचा वापर केला आहे. इस्रायली संरक्षण मंत्रालयाच्या दाव्यानुसार, १९ जून रोजी इराणने डागलेल्या क्षेपणास्त्रांपैकी किमान एकामध्ये क्लस्टर बॉम्बचा समावेश होता. हा आरोप खरा असल्यास, तो आंतरराष्ट्रीय कायद्याचे उल्लंघन ठरू शकतो, कारण जगातील अनेक देशांनी क्लस्टर बॉम्बवर बंदी घातली आहे.
क्लस्टर बॉम्ब हा एक असा शस्त्रप्रकार आहे जो डागल्यानंतर हवेतच फुटतो आणि त्यामधून अनेक लहान स्फोटक वस्तू (submunitions) जमिनीवर पसरतात. या लहान बॉम्बमुळे एका मोठ्या क्षेत्रावर एकाच वेळी विनाशक हल्ला करता येतो. हे बॉम्ब विमानातून, तोफेतून किंवा क्षेपणास्त्रातून डागले जातात आणि मुख्यत्वे पायदळ तुकड्या, वाहनतळ, सैनिकी तळ आणि नागरी भागांवर हल्ला करण्यासाठी वापरले जातात. या बॉम्बचा सर्वात धोकादायक पैलू म्हणजे, त्यातील अनेक स्फोटक वस्तू लगेच स्फोट करत नाहीत. त्या जमिनीवर निष्क्रिय स्थितीत राहतात आणि नंतर अचानक स्फोट घडवू शकतात, त्यामुळे सामान्य नागरिकांचेही मोठ्या प्रमाणात बळी जातात.
1. क्लस्टर बॉम्ब आणि अणुबॉम्ब या दोन्ही शस्त्रप्रकारांमध्ये एक मोठा फरक आहे, तरीही त्यांच्या विनाशकारी परिणामामुळे त्यांची तुलना केली जाते.
2. अणुबॉम्ब संपूर्ण शहर उद्ध्वस्त करण्याची क्षमता ठेवतो. त्याचा विनाशाचा परीघ ५ ते १० किमीपर्यंत असतो.
3. क्लस्टर बॉम्ब तुलनेत कमी त्रिज्येतील (१ ते २ किमी) विनाश करतो, पण अनेक स्फोटांमुळे प्रभावित क्षेत्र अधिक मोठं असतं.
4. अणुबॉम्बचा वापर फक्त हिरोशिमा आणि नागासाकीमध्ये झाला आहे, तर क्लस्टर बॉम्ब अनेक देशांमध्ये आणि अनेक युद्धांमध्ये वारंवार वापरला गेला आहे.
जागतिक घडामोडी संबंधित बातम्या वाचण्यासाठी येथे क्लिक करा : Israel- Iran War: इराण इस्त्रायल युद्ध पार्श्ववभूमीवर ‘हा’ अनोख्या मिसाइलचा VIDEO सोशल मीडियावर का होतोय इतका VIRAL??
२००८ मध्ये डब्लिनमध्ये ‘कन्व्हेन्शन ऑन क्लस्टर म्युनिशन्स’ या आंतरराष्ट्रीय करारावर स्वाक्षरी झाली. या करारानुसार, क्लस्टर बॉम्बच्या वापर, साठवणूक आणि व्यापारावर बंदी घालण्यात आली. परंतु, ही बंदी आंतरराष्ट्रीय बंधनकारक नाही, म्हणजेच प्रत्येक देशाने त्याचे पालन करणे बंधनकारक नाही.
1. १०८ देशांनी या करारावर स्वाक्षरी केली आहे.
2. मात्र, भारत, अमेरिका, चीन, रशिया, पाकिस्तान आणि इस्रायल यांसारख्या प्रमुख शक्तींनी अद्याप या करारावर स्वाक्षरी केलेली नाही.
3. रेड क्रॉसच्या अहवालानुसार, आजही जगात किमान ७५ देशांकडे क्लस्टर बॉम्ब अस्तित्वात आहेत.
4. यातील ३४ देशांनी विविध प्रकारचे क्लस्टर शस्त्रास्त्रे बनवले आहेत.
जागतिक घडामोडी संबंधित बातम्या वाचण्यासाठी येथे क्लिक करा : Israel- Iran War: भारतासाठी दिलासादायक बातमी! इराणने हवाई क्षेत्र केले खुले; ;Operation Sindhu’द्वारे 1000 भारतीय मायदेशी परतणार
इस्रायल-इराण संघर्षात जर खरोखर क्लस्टर बॉम्ब वापरले गेले असतील, तर ही मानवाधिकार आणि युद्धनियमांच्या उल्लंघनाची गंभीर घटना मानली जाईल. या शस्त्रांचा प्रभाव दीर्घकालीन असतो आणि त्यांचा सर्वाधिक फटका नागरीकांना, विशेषतः महिलां- मुलांना आणि शेतकऱ्यांना बसतो. जगाने यापूर्वीही अशा शस्त्रांमुळे होणाऱ्या विध्वंसाचे अनुभव घेतले आहेत. त्यामुळे, भविष्यात अशा शस्त्रांच्या वापरावर कठोर नियंत्रण आणि आंतरराष्ट्रीय यंत्रणांची हस्तक्षेपाची गरज भासत आहे.
