Putin India Visit: 'ना भारत झुकणार, ना रशिया तुटणार', पुतिन यांच्या भारत भेटीचा चीनमध्ये गाजावाजा; वाचा नक्की काय म्हटले? ( फोटो सौजन्य : सोशल मीडिया)
1. पुतिन यांच्या भारत भेटीमुळे भारत-रशिया धोरणात्मक भागीदारी आणखी मजबूत होत असून चीनने याकडे महत्त्वपूर्ण भू-राजकीय घडामोड म्हणून पाहिले आहे.
2. अमेरिकेचा दबाव असूनही भारत आपली स्वतंत्र परराष्ट्र नीती टिकवून ठेवत आहे आणि मोदी कोणाच्याही दबावाला बळी पडणार नाहीत, असा पुतिन यांचा संदेश आहे.
3. संरक्षण, ऊर्जा, व्यापार आणि तंत्रज्ञान क्षेत्रात महत्त्वाचे सरकारी व व्यावसायिक करार अंतिम टप्प्यात असून ही भेट पाश्चात्य देशांसाठी थेट संदेश मानली जात आहे.
Modi Putin Energy Security Strategic Partnership : पुतिन (Vladimir Putin) यांच्या प्रस्तावित भारत भेटीने संपूर्ण जगाचे लक्ष वेधून घेतले आहे. रशिया आणि भारत (India Russia relations) यांच्यातील ऐतिहासिक संबंध, परस्पर विश्वास आणि दीर्घकालीन सहकार्याची परंपरा या भेटीमुळे पुन्हा एकदा आंतरराष्ट्रीय चर्चेच्या केंद्रस्थानी आली आहे. अमेरिका आणि पाश्चात्य देशांकडून रशियावर सातत्याने निर्बंध आणि दबाव टाकला जात असताना, भारताने मात्र आपल्या राष्ट्रीय हितानुसार स्वतंत्र भूमिका घेतली आहे. त्यामुळेच “ना भारत झुकणार, ना रशिया तुटणार” हा संदेश अधिक ठळकपणे जगासमोर येत आहे.
सध्या जागतिक राजकारण दोन प्रमुख गटांमध्ये विभागले गेले असल्याचे चित्र दिसते. एका बाजूला रशियासोबत उभे राहणारे देश आणि दुसऱ्या बाजूला अमेरिकेच्या नेतृत्वातील पाश्चात्य राष्ट्रांचा गट आहे. अमेरिकेचे माजी अध्यक्ष डोनाल्ड ट्रम्प यांच्या काळापासून सुरु असलेल्या टॅरिफ युद्धाचे पडसाद आजही आंतरराष्ट्रीय व्यापारावर दिसून येतात. त्यातच युक्रेन युद्ध, निर्बंध आणि ऊर्जा राजकारणामुळे जागतिक तणाव अधिकच वाढला आहे. या पार्श्वभूमीवर भारताची भूमिका अत्यंत महत्त्वाची मानली जात आहे.
चीननेही पुतिन यांच्या भारत भेटीकडे रणनीतीच्या दृष्टीने पाहिले आहे. चीनचे सरकारी वृत्तपत्र ‘ग्लोबल टाईम्स’ने दिलेल्या माहितीनुसार, या भेटीदरम्यान संरक्षण सहकार्य, ऊर्जा सुरक्षा, व्यापार विस्तार, तंत्रज्ञान हस्तांतरण आणि उदयोन्मुख क्षेत्रांमध्ये भागीदारी यावर सखोल चर्चा होईल. तसेच युरो-आशिया आणि इंडो-पॅसिफिक प्रदेशातील भू-राजकीय समीकरणांवरही दोन्ही देशांचे नेते विचारमंथन करणार आहेत. प्राथमिक माहितीनुसार, भारत आणि रशिया किमान १० सरकारी करार आणि १५ पेक्षा अधिक व्यावसायिक करारांवर स्वाक्षऱ्या करू शकतात. ही बाब पाश्चात्य देशांसाठी एक स्पष्ट आणि ठोस संदेश मानली जात आहे.
जागतिक घडामोडी संबंधित बातम्या वाचण्यासाठी येथे क्लिक करा : Modi Putin Meet: राजनैतिक चौकटीपलीकडील संवाद! PM मोदींनी प्रोटोकॉल तोडून केले मित्राचे स्वागत; ‘Limousine Diplomacy’ पुन्हा चर्चेत
चीन फॉरेन अफेयर्स युनिव्हर्सिटीचे प्राध्यापक ली हैडोंग यांनी या संदर्भात म्हटले आहे की, भारत-रशिया संबंध हे केवळ तात्काळ राजकीय फायद्यासाठी नसून दीर्घकालीन धोरणावर आधारित आहेत. कोणत्याही बाह्य दबावामुळे हे संबंध ढासळणार नाहीत. त्यांच्या मते, ही भागीदारी जगाला दाखवून देते की रशिया अजूनही एक प्रभावी जागतिक शक्ती आहे आणि पाश्चात्य निर्बंधांनी त्याची ताकद कमी झालेली नाही. भारत देखील केवळ राष्ट्रीय हितांनाच प्राधान्य देतो आणि त्यामुळे अमेरिकेच्या दबावाखाली येण्याचा प्रश्नच उद्भवत नाही.
ग्लोबल टाईम्सने भारतीय पंतप्रधानांचे माजी सल्लागार सुधींद्र कुलकर्णी यांचे मत उद्धृत करताना म्हटले आहे की, ही भेट भारत-रशिया नातेसंबंधांची दृढता आणि विश्वासाचे प्रतीक आहे. न्यू यॉर्क टाईम्सनुसार, अमेरिका रशियन तेलाची खरेदी थांबवण्यासाठी भारतावर दबाव आणत आहे, परंतु भारत आपली ऊर्जा सुरक्षा आणि आर्थिक स्थैर्य डोळ्यांसमोर ठेवूनच निर्णय घेत आहे. पुतिन यांनी देखील स्पष्ट केले आहे की पंतप्रधान नरेंद्र मोदी हे दबावाला बळी पडणाऱ्या नेत्यांपैकी नाहीत. उलट, ते देशाच्या दीर्घकालीन हिताचा विचार करूनच निर्णय घेतात.
Russian President Vladimir #Putin landed in India on Thursday, kicking off a two-day trip with a private dinner hosted by Prime Minister Narendra #Modi. An expert said through Putin’s visit, #India and #Russia have jointly sent a clear message: neither country is isolated. “On… pic.twitter.com/lqe8ywbdgg — Global Times (@globaltimesnews) December 4, 2025
credit : social media and Twitter
आज भारत आणि रशिया यांच्यातील ९० टक्क्यांहून अधिक व्यवहार राष्ट्रीय चलनात होत असल्याचेही समोर आले आहे. त्यामुळे डॉलरवर अवलंबित्व कमी करण्याच्या दिशेने हा एक मोठा टप्पा मानला जात आहे. संरक्षण करार, ऊर्जा आयात, अणुऊर्जा प्रकल्प, अंतराळ संशोधन आणि अत्याधुनिक तंत्रज्ञान या क्षेत्रांत दोन्ही देशांमधील सहकार्य अधिक वेगाने पुढे जात आहे.
जागतिक घडामोडी संबंधित बातम्या वाचण्यासाठी येथे क्लिक करा : Flying Kremlin: पुतिन यांच्या विमानाने सर्वाधिक ट्रॅक केल्याचा जागतिक विक्रम मोडला; मोदींच्या स्वागताने दौऱ्याचा संदेश ठळक
एकूणच, पुतिन यांची भारत भेट ही केवळ औपचारिक राजनैतिक भेट नसून, बदलत्या जागतिक राजकारणात भारताची स्वतंत्र आणि ठाम भूमिका अधोरेखित करणारी ऐतिहासिक घटना ठरणार आहे. त्यामुळेच ही भेट जगाच्या दृष्टीने अत्यंत निर्णायक आणि दूरगामी परिणाम करणारी ठरेल, असे चित्र सध्या स्पष्ट होत आहे.
Ans: संरक्षण, ऊर्जा आणि आर्थिक सहकार्य अधिक मजबूत करणे.
Ans: भारत हा दबाव नाकारत स्वतःच्या हितावर निर्णय घेत आहे.
Ans: जागतिक राजकारणात नवे समीकरण तयार होऊन भारताची भूमिका अधिक ठाम होणार आहे.
