युक्रेनने उद्ध्वस्त केले रशियाचे $100 अब्ज तेल-गॅस साम्राज्य; झेलेन्स्कींच्या रणनीतीने पुतिनच्या जीवनरेषेला जबरदस्त धक्का ( फोटो सौजन्य : सोशल मीडिया)
युक्रेनने रशियाच्या $100 अब्ज तेल-गॅस साम्राज्यावर जबरदस्त ड्रोन हल्ल्यांची मालिका केली आहे.
झेलेन्स्की यांची रणनीती म्हणजे रशियाच्या आर्थिक जीवनरेषेलाच लक्ष्य करून जनतेच्या दैनंदिन जीवनावर परिणाम घडवणे.
सलावतसह अनेक रिफायनरी ठप्प; अब्जावधी डॉलर्सचे नुकसान आणि रशियन अर्थव्यवस्थेला मोठा धक्का.
Zelensky targets Russian economy,$100B oil sanctions : युक्रेन-रशिया युद्धाने(Russia Ukraine War) एक नवीन वळण घेतले आहे. युद्ध सुरू झाल्यापासून जवळजवळ तीन वर्षे झाली, तरी रशियन सामान्य नागरिकांचे जीवन फारसे बिघडले नव्हते. पण आता परिस्थिती झपाट्याने बदलत आहे. कारण युक्रेनने रशियाच्या तेल-गॅस साम्राज्यावर थेट वार करायला सुरुवात केली आहे. अब्जावधी डॉलर्सचे नुकसान होत असताना, रशियाच्या(Russia) जनतेलाही युद्धाचा तडाखा प्रत्यक्ष जाणवू लागला आहे.
युक्रेनचे अध्यक्ष वोलोदिमिर झेलेन्स्की यांनी रशियाच्या “कमकुवत मज्जातंतू”वर हल्ला करण्याची नवी रणनीती स्वीकारली आहे. त्यांनी लांब पल्ल्याच्या ड्रोनच्या साहाय्याने रशियन पॉवर प्लांट्स, तेल शुद्धीकरण प्रकल्प आणि गॅस प्रक्रियाकेंद्रे उद्ध्वस्त करायला सुरुवात केली आहे. माजी नाटो अधिकारी व लष्करी विश्लेषक फिलिप इंग्राम यांच्या मते, युक्रेनची योजना अगदी स्पष्ट आहे रशियाच्या आर्थिक जीवनरेषेलाच ठेचणे.
जागतिक घडामोडी संबंधित बातम्या वाचण्यासाठी येथे क्लिक करा : PoK Shutdown : फोन बंद, रस्ते ओसाड आणि 3,000 सैनिक तैनात; पाकिस्तानच्या पीओकेमध्ये काही अघटित घडण्याचे संकेत
युद्ध सुरू होण्याआधी रशियाच्या बजेटपैकी जवळपास 40 टक्के महसूल हा ऊर्जा निर्यातीमधून, म्हणजे तेल-गॅस विक्रीतून येत होता. आजही 30 टक्के महसूल याच मार्गाने मिळतो. त्यामुळेच युक्रेनचे लक्ष्य सरळ ऊर्जा क्षेत्रावर आहे. एक ड्रोन हल्ला महागडी आणि जटिल प्रक्रिया युनिट्स उद्ध्वस्त करू शकतो, ज्यांची दुरुस्ती पश्चिमी तंत्रज्ञानाविना अशक्य आहे. आणि पश्चिमी निर्बंधांमुळे रशियाला हे सुटे भाग सहज उपलब्ध होत नाहीत. त्यामुळे काही दिवसांचा नव्हे तर महिनोन्‌महिने उत्पादन ठप्प होण्याचा धोका निर्माण झाला आहे.
गेल्या काही आठवड्यांत युक्रेनने रशियाच्या विविध रिफायनरींवर मोठे हल्ले केले. त्यापैकी प्रमुख नुकसान असे:
नोवोकुइबिशेव्स्क (समारा) – २ ऑगस्ट २०२५ – $३०० दशलक्ष नुकसान
रियाझान (रोसनेफ्ट) – ४ ऑगस्ट – $५०० दशलक्ष नुकसान
सिझरान (समारा) – १५ ऑगस्ट – ३० दिवस ठप्प, $२८० दशलक्ष नुकसान
कुइबिशेव्स्क (समारा) – २९ ऑगस्ट – ३० दिवस ठप्प, $२८० दशलक्ष नुकसान
किरीशी (लेनिनग्राड) – १४ सप्टेंबर – ३० दिवस बंद, $८०० दशलक्ष नुकसान
सलावत (बाश्कोर्तोस्तान) – १८ व २४ सप्टेंबर – $३०० दशलक्ष नुकसान
अस्त्रखान गॅस प्लांट – २३ सप्टेंबर – उत्पादन ठप्प, शेकडो दशलक्ष डॉलर नुकसान
विशेष म्हणजे सलावत रिफायनरी, जी रशियन ऊर्जा व्यवस्थेत अत्यंत महत्त्वाची मानली जाते, तिच्यावर सलग दोनदा हल्ला झाला. परिणामी उत्पादनात प्रचंड व्यत्यय आला आहे.
आत्तापर्यंत रशियन जनता युद्ध फक्त टेलिव्हिजनवर पाहत होती. पण आता पेट्रोल पंपांवर लांब रांगा लागल्या आहेत, इंधनाच्या किमती झपाट्याने वाढू लागल्या आहेत. युक्रेनचे उद्दिष्ट स्पष्ट आहे रशियन जनतेलाच दाखवणे की युद्ध त्यांच्याही दैनंदिन जीवनावर खोल परिणाम करत आहे.
जागतिक घडामोडी संबंधित बातम्या वाचण्यासाठी येथे क्लिक करा : Trump Tarrifs : भारतावरील 50% टॅरिफचा अमेरिकेतील ‘मिनी इंडिया’वर मोठा परिणाम; दिवाळीपूर्वी दयनीय स्थिती
फिलिप इंग्राम म्हणतात की युक्रेन हे एक “असमान युद्ध” लढत आहे. टँक, तोफा किंवा मोठी शस्त्रे न वापरता फक्त स्वस्त ड्रोनद्वारे अब्जावधींचे नुकसान केले जात आहे. हे पुतिनसाठी मोठे आव्हान आहे कारण एक साधा हल्ला त्यांच्या अर्थव्यवस्थेला हादरवून सोडतो. युक्रेनचा हा “मोठा जुगार” आहे, पण जेव्हा तुमचे अस्तित्वच धोक्यात आलेले असते, तेव्हा अशा पावले उचलणे अपरिहार्य ठरते. युक्रेनने आता रशियाच्या युद्धयंत्रणेलाच लक्ष्य केले आहे. त्यामुळे केवळ रणांगणावरच नव्हे तर अर्थकारण आणि जनजीवनाच्या पातळीवरही पुतिन अडचणीत सापडले आहेत. युक्रेनचा हा नवा फ्रंट किती काळ टिकेल, हे पुढील काही महिन्यांत स्पष्ट होईल, पण इतके नक्की की $100 अब्जांच्या साम्राज्याला हादरवून टाकणारे हे हल्ले रशियासाठी दीर्घकालीन संकटाची घंटा ठरत आहेत.
