स्वच्छ भारत मिशनचा महाविक्रम! दर मिनिटाला २१ शौचालयांची निर्मिती; ११ वर्षांत भारताचे चित्र बदलले

गेल्या ११ वर्षांच्या कार्यकाळात या अभियानाने देशाच्या स्वच्छतेत लक्षणीय बदल घडवून आणला आहे. या मोहिमेचे उद्दिष्ट उघड्यावर शौच करणे थांबवणे, घन आणि द्रव कचरा व्यवस्थापन सुधारणे आणि नागरिकांचे आरोग्य राखणे होते.

स्वच्छ भारत मिशनचा महाविक्रम! (Photo Credit - X)

Follow Us:

Follow Us:

• २०१४ मध्ये सुरू झालेल्या अभियानाने १००% स्वच्छता कव्हरेज साध्य केले
• ११ वर्षांत १२ कोटींहून अधिक शौचालये बांधून
• ODF मुक्त भारत बनवण्यावर भर

भारताने ODF चे लक्ष्य कसे साध्य केले?

• पहिला टप्पा (Phase 1): पहिल्या टप्प्यात, भारताने २०१९ पर्यंत ग्रामीण भागात १००% स्वच्छता कव्हरेज साध्य केले. यामध्ये १२० दशलक्षाहून (१२ कोटींहून) अधिक वैयक्तिक घरगुती शौचालये बांधली गेली. यानंतर सर्व गावांनी स्वतःला ODF (Open Defecation Free) मुक्त घोषित केले.
• दुसरा टप्पा (Phase 2): एप्रिल २०२० मध्ये दुसरा टप्पा सुरू करण्यात आला. यामध्ये उघड्यावर शौचास जाण्याची स्थिती कायम राखणे आणि सुधारित घन आणि द्रव कचरा व्यवस्थापन (SLWM) लागू करून ODF प्लस साध्य करण्यावर लक्ष केंद्रित करण्यात आले.
• सध्याची स्थिती (१७ मार्च २०२५ पर्यंत): ५८६,००० पैकी ५६४,००० हून अधिक गावांनी स्वतःला उघड्यावर शौचास जाण्यापासून मुक्त घोषित केले आहे. यामध्ये ११२,००० आकांक्षी, ७,३३७ उदयोन्मुख आणि ४४४,००० मॉडेल गावांचा समावेश आहे.

हे देखील वाचा: PM Kisan Nidhi Yojana : प्रधानमंत्री किसान सन्मान निधी योजनेचा 21 वा हफ्ता आज केला जाणार वितरीत; लाखो शेतकऱ्यांना होणार फायदा…

कचरा व्यवस्थापनावर मोठे काम

ODF प्लस स्थिती साध्य करण्याच्या प्रयत्नांचा भाग म्हणून, ५३०,००० गावांनी घनकचरा व्यवस्थापन (Solid Waste Management) लागू केले आहे.

दर मिनिटाला २१ शौचालये कशी बांधली गेली?

गेल्या ११ वर्षांत बांधलेल्या एकूण शौचालयांची संख्या पाहिली तर ती १२० दशलक्ष (१२ कोटी) आहे. याव्यतिरिक्त, २५३,००० सार्वजनिक शौचालये देखील बांधली गेली आहेत. ११ वर्षांच्या कालावधीत बांधलेल्या शौचालयांची सरासरी काढल्यास, भारतात दर मिनिटाला २१ शौचालये बांधली गेली आहेत, जो एक मोठा विक्रम आहे. यामुळे उघड्यावर शौचास जाण्याची समस्या दूर झाली असून सार्वजनिक आरोग्य आणि स्वच्छता सुधारण्यास मदत झाली आहे.

खर्चाचे स्वरूप

घरगुती शौचालय प्रकल्पासाठी केंद्र आणि राज्य सरकार दोघांनाही योगदान देणे आवश्यक आहे.

• ईशान्य आणि हिमालयीन राज्ये: निधी ९०:१० प्रमाणात विभागला जातो (केंद्र ९०%, राज्य १०%).
• इतर सर्व राज्ये: केंद्र सरकार ६० टक्के आणि राज्य सरकार ४० टक्के योगदान देते.

हे देखील वाचा: Ram Mandir Dharmadhwaj Rohan :राम मंदिराच्या कळसावर फडकणार धर्मध्वज; PM मोदींचा अयोध्या दौरा असणाऱ्या ‘या’ खास बाब

Web Title: Swachh bharat missions great record 21 toilets built every minute indias picture changed in 11 years

Get Latest  Marathi News ,  Maharashtra News and  Marathi News from Politics,  Election News ,  Sports News ,  Entertainment News,  Business News and   Religion News only on Navarashtra.com