कॉफी पिण्याचे पुरुषांवर आणि महिलांवर काय होतात दुष्परिणाम (फोटो सौजन्य - iStock)
चहा आणि कॉफीमध्ये आढळणारे कॅफिन हे एक नैसर्गिक उत्तेजक आहे, जे मेंदू आणि मज्जासंस्थेची क्रियाशीलता वाढवते. म्हणून, रात्री अशा पदार्थांचे सेवन करणे टाळणे उचित आहे. अशा परिस्थितीत, जर तुम्हाला शांत झोपायचे असेल आणि सकाळी थकवा न येता उठायचे असेल, तर रात्री चहा आणि कॉफी पिणे टाळा. कॅफिनचा हा दुष्परिणाम सामान्यतः पुरुष आणि महिलांमध्ये सारखाच असतो.
पण अलिकडच्या एका नवीन अभ्यासानुसार, रात्री कॉफी पिण्याने विशेषतः महिलांना समस्या निर्माण होऊ शकतात. एल पासो येथील टेक्सास विद्यापीठाच्या (UTEP) जीवशास्त्रज्ञांनी केलेल्या या अभ्यासानुसार, रात्री कॅफिन पिल्याने महिला आवेगीपणे वागतात. ज्यामुळे विचार न करता धोकादायक काम करण्याची शक्यता वाढते.
Coffee Side Effects: कॉफीचे सेवन ‘कोणासाठी’ धोकादायक? कधी आणि किती प्यावी कॉफी; काय सांगतो अभ्यास
काम करणाऱ्या महिलांवर कॅफिनचे परिणाम
हा अभ्यास ‘iScience’ जर्नलमध्ये प्रकाशित झाला होता, जो रात्री कॅफिन सेवनाचा वर्तनावर होणारा परिणाम जाणून घेण्यासाठी करण्यात आला होता. यामध्ये, फळांच्या माशीवर (ड्रोसोफिला मेलानोगास्टर) मॉडेल म्हणून प्रयोग करण्यात आले. या अभ्यासाचे निकाल शिफ्ट कामगार, आरोग्य कर्मचारी आणि लष्करी कर्मचाऱ्यांसाठी, विशेषतः महिलांसाठी महत्त्वाचे असू शकतात.
फ्रूट फ्लायचा अभ्यास करण्याचे कारण
फळांच्या माशांची निवड करण्यात आली कारण त्यांच्या अनुवांशिक आणि मज्जासंस्थांमध्ये मानवांशी काही समानता आहे. ही समानता शास्त्रज्ञांना आवेग आणि आत्म-नियंत्रण यासारख्या जटील वर्तनांचा अभ्यास करण्यास मदत करते. माशांच्या आवेगपूर्ण प्रवृत्तीची चाचणी घेण्यासाठी, संशोधकांनी जोरदार वाऱ्याच्या प्रतिसादात त्यांची हालचाल थांबवण्याची त्यांची क्षमता मोजली.
तज्ज्ञांचे मत
युनिव्हर्सिटी ऑफ इलिनॉय कॉलेज ऑफ मेडिसिन पिओरा येथील संशोधन तज्ज्ञ एरिक साल्डेस म्हणाले की सामान्य परिस्थितीत, जोरदार वाऱ्याच्या संपर्कात आल्यावर फळांच्या माशा हालचाल थांबवतात. परंतु ज्या माशांना कॅफिनचे डोस दिले गेले होते त्या रात्री धोकादायकपणे उडत राहिल्या. मनोरंजक म्हणजे, दिवसा कॅफिन घेणाऱ्या माशांमध्ये असे आवेगपूर्ण वर्तन दिसून आले नाही. तसेच, नर आणि मादी माशांमध्ये कॅफिनचे प्रमाण समान असूनही, मादी माश्या त्याचा जास्त परिणाम झाल्याचे दिसून आले.
रिकाम्या पोटी कॉफी पिण्याची सवय असेल तर वेळीच थांबा! जाणून घ्या आरोग्याला होणारे तोटे
रात्रीच्या वेळी कॅफिनचा परिणाम
प्राध्यापक क्युंग-अन हान म्हणाले की या अभ्यासामुळे रात्रीच्या वेळी कॅफिनचा परिणाम समजून घेण्यास मदत होईल. त्यांनी सांगितले की माशांमध्ये मानवांसारखे हार्मोन्स नसतात, म्हणून मादी माशांमध्ये कॅफिनची संवेदनशीलता वाढण्यामागे इतर अनुवांशिक किंवा शारीरिक घटक असू शकतात. ते पुढे म्हणाले की, हे घटक शोधून काढल्याने आपल्याला शरीराचे कार्य आणि लिंग-विशिष्ट वैशिष्ट्ये रात्रीच्या वेळी कॅफिनच्या प्रभावात कसा बदल करतात हे समजण्यास मदत होईल.