(फोटो सौजन्य: Sea Water Sports)
मध्य प्रदेशातील सागर जिल्ह्यात वसलेला गढ़पहरा किल्ला हा रहस्य आणि लोककथांनी वेढलेला एक प्राचीन ऐतिहासिक ठिकाण आहे. हा किल्ला जरी कोणत्याही मोठ्या युद्धासाठी किंवा ऐतिहासिक घटनेसाठी प्रसिद्ध नसला तरी, येथे फिरणाऱ्या एका सुंदर नर्तकीच्या आत्म्याची गोष्ट आजही लोकांच्या मनात भीती आणि आकर्षण निर्माण करते. अनेकांनी या आत्म्याला पाहिल्याचा दावा देखील केला आहे. हा परिसर “जुना सागर” म्हणूनही ओळखला जातो.
कांतारा चित्रपटाचा सीन सत्यात पाहायचा असेल तर या ठिकाणाला भेट द्या, इथेच झालिये शुटिंग
गढ़पहरा किल्ल्याचा इतिहास
सागर शहराजवळील झाशी मार्गावर वसलेला हा किल्ला सुमारे ४०० वर्षांपूर्वीचा असल्याचे मानले जाते. या किल्ल्याचा प्रारंभ गोंड राजा संग्राम शाह यांच्या काळात झाला. पुढे डांगी राजपूत राजांनी येथे आपले राज्य स्थापन केले आणि प्रसिद्ध शीशमहल बांधले. आज या किल्ल्याचे भग्नावशेष पाहिले तरी त्या काळातील वैभवाची झलक दिसते.
गढ़पहराचे धार्मिक आणि ऐतिहासिक महत्त्व
गढ़पहरा किल्ला हा इतिहास आणि श्रद्धेचा संगम मानला जातो. किल्ल्याजवळील प्राचीन हनुमान मंदिरात आषाढ महिन्यात मोठा मेला भरतो, ज्यामध्ये दूरदूरहून भाविक येतात. १८५७ च्या स्वातंत्र्य संग्रामात येथील शासकांनी ब्रिटिशांविरोधात उघडपणे बंड केले होते. असेही सांगितले जाते की राजा जयसिंह कछवाहा, ज्यांनी दिल्लीतील जंतर-मंतर आणि अनेक इमारती उभारल्या, त्यांचा वंशज सुमारे २०० वर्षे या किल्ल्यावर राज्य करत होता.
राजा आणि नर्तकीची प्रेमकहाणी
गढ़पहरा किल्ल्याशी एक लोकप्रिय दंतकथा जोडलेली आहे. असे म्हणतात की, किल्ल्याच्या समोरील डोंगरावर एक सुंदर नट नर्तकी राहत होती. त्या नर्तकीच्या सौंदर्यावर राजा मोहित झाला आणि तिच्यासाठी त्याने शीशमहल बांधला. मात्र, समाज आणि राणीच्या भीतीमुळे तो तिला उघडपणे स्वीकारू शकला नाही. अपमान आणि दु:खाने व्याकूळ झालेल्या नर्तकीने राजाला आणि किल्ल्याला श्राप दिला, आणि त्यानंतर हा परिसर उजाड झाला.
नर्तकीचा श्राप
लोककथेनुसार, राजाने नर्तकीला एक कठीण आव्हान दिले, कच्च्या दोरीवर चालत शीशमहलपर्यंत नृत्य करत पोहोचायचे. नर्तकीने आव्हान स्वीकारले आणि अर्धा मार्ग पार केला, पण राजाच्या आज्ञेवर सेवकाने दोरी कापली. नर्तकी खाली कोसळून मरण पावली. मरतानाच तिने राजाच्या वंशाचा नाश आणि किल्ल्याच्या विनाशाचे शाप दिले. तेव्हापासून गढपहरा किल्ला ओसाड आणि रहस्यमय बनला.
गढ़पहरा किल्ल्याजवळील पर्यटन स्थळे
गढ़पहरा किल्ला रीवा जिल्ह्यात स्थित आहे. याच्या आसपास अनेक ऐतिहासिक आणि नैसर्गिक ठिकाणे आहेत.
टाईम ट्रॅव्हल सारखा अनुभव देतात भारतातील ही ठिकाणे, कुटुंबासह एकदा नक्की भेट देऊन पाहा
गढ़पहरा किल्ल्यापर्यंत पोहोचण्याचा मार्ग
गढ़पहरा किल्ला रीवा शहरापासून सुमारे १५ किमी अंतरावर आहे. रेल्वेने जाण्यासाठी रीवा रेल्वे स्थानक सर्वात जवळचे आहे. येथून आपण टॅक्सी किंवा ऑटोने सहज किल्ल्यापर्यंत पोहोचू शकता. रस्तेमार्गे येण्यासाठी रीवा ते झाशी मार्गावर गढपहरा गावाच्या दिशेने जा. गावात पोहोचल्यावर डोंगरावर वसलेल्या किल्ल्यापर्यंत पायी किंवा वाहनाने जाता येते.
