'सैयारा' चित्रपटातून चर्चेत आलेला आजार 'अल्झायमर'! (फोटो सौजन्य- pinterest)
नुकताच प्रदर्शित झालेला ‘सैयारा’ हा बॉलिवूड चित्रपट सध्या खूप चर्चेत आहे. सोशल मीडियावर चित्रपट पाहिल्यानंतर रडणाऱ्या लोकांचे व्हायरल व्हिडिओ तुम्ही पाहिले असतील, परंतु याशिवाय चित्रपटाचा आणखी एक पैलू आहे. यामध्ये, चित्रपटातील अभिनेत्री (२२ वर्षांची) वाणी बत्रा ही अल्झायमर आजाराची बळी असल्याचे दाखवण्यात आले आहे. नेमका हा आजार कोणता आहे? त्याची लक्षणे कोणती आहेत?
क्रिश कपूर (अहान) आणि २२ वर्षीय महत्त्वाकांक्षी पत्रकार वाणी बत्रा (अनित) यांच्या प्रेमकथेत अनेकांना भावनिक संबंध जाणवला असला तरी, प्रेक्षकांना जे आवडले नाही आणि ज्यामुळे लोकांच्या मनात अनेक प्रश्न निर्माण झाले, ते म्हणजे अभिनेत्रीला लहान वयात अल्झायमर आजाराशी झुंजताना दाखवण्यात आले.
हा प्रश्न देखील महत्त्वाचा ठरतो, कारण अल्झायमर आजार हा सामान्यतः वयानुसार (६५ वर्षांनंतर) होणारा आजार मानला जातो. तर त्याची लक्षणे २५ वर्षांपेक्षा कमी वयाच्या लोकांमध्ये देखील दिसू शकतात का? अल्झायमर आजार तरुणपणी देखील होऊ शकतो का? काय आहे तज्ज्ञांचे मत?
अल्झायमर हा एक न्यूरोडीजनरेटिव्ह ब्रेन डिसऑर्डर आहे जो हळूहळू स्मरणशक्ती, तर्कशक्ती आणि विचार करण्याची क्षमता कमकुवत करतो. यामुळे, दैनंदिन काम आणि शारीरिक हालचालींवर देखील परिणाम होऊ शकतो. वयानुसार अल्झायमर आजार होणे सामान्य आहे, परंतु तरुणांमध्ये तो दुर्मिळ मानला जातो.
आरोग्य तज्ञ म्हणतात की, अल्झायमर आजाराची नेमकी कारणे पूर्णपणे समजलेली नाहीत. पण मुळात जेव्हा मेंदूतील प्रथिने सामान्यपणे काम करत नाहीत, तेव्हा मेंदूच्या पेशींचे (न्यूरॉन्स) कार्य बिघडते. न्यूरॉन्सना झालेल्या नुकसानीमुळे, मेंदूचे नेटवर्क एकमेकांशी संपर्क गमावतात, ज्यामुळे मेंदूशी संबंधित या समस्या उद्भवू लागतात.
दिल्लीतील एका खाजगी रुग्णालयातील वरिष्ठ न्यूरोलॉजिस्ट डॉ. संतोष सिंह म्हणतात, “यापूर्वी अनेक अहवालांमध्ये अशी चर्चा झाली आहे की 30 वर्षांपेक्षा कमी वयाचे लोक अल्झायमरचे बळी होऊ शकतात, जरी ते खूपच दुर्मिळ आहे. ज्या लोकांमध्ये या आजाराला कारणीभूत असलेल्या जनुकाचा मजबूत कौटुंबिक इतिहास आहे त्यांना वयानुसार मेंदूशी संबंधित विकारांचा धोका जास्त असू शकतो, परंतु चित्रपटात दाखवल्याप्रमाणे, 25 वर्षांपेक्षा कमी वयाच्या लोकांमध्ये अल्झायमर फारसा सामान्य नाही. काही अहवालांमध्ये असे म्हटले आहे की, डाउन सिंड्रोम असलेल्या मुलांना इतरांपेक्षा लवकर अल्झायमरचा आजार होऊ शकतो.
चित्रपटात, अनितचे पात्र स्मृतिभ्रंशाने ग्रस्त आहे. याशिवाय, जेव्हा तिची माजी मंगेतर तिला भेटते तेव्हा तिला धक्का बसतो, ज्यामुळे ती गेल्या सहा महिन्यांतील घटना विसरते. डॉक्टर म्हणतात की चित्रपटात बऱ्याच गोष्टी नाट्यमयपणे दाखवल्या आहेत. सहसा अल्झायमरची स्थिती धक्क्याने सुरू होत नाही.