Indian Army Day: ‘तर आज लेह भारताचा भागही नसता…’ वाचा भारतीय लष्कराशी संबंधित न ऐकलेली रंजक कहाणी

या दिवशी भारतीय जवानांचे कर्तृत्व, देशसेवा, अद्वितीय योगदान आणि बलिदान यांना सलाम केला जातो. या दिवशी लष्कराचे मुख्यालय आणि छावण्यांमध्ये विशेष कार्यक्रम आयोजित केले जातात.

Indian Army Day: …तर आज लेह भारताचा भागही नसता, वाचा भारतीय लष्कराशी संबंधित न ऐकलेली रंजक कहाणी ( फोटो सौजन्य : सोशल मीडिया)

Follow Us:

Follow Us:

नवी दिल्ली : भारतात दरवर्षी 15 जानेवारीला आर्मी डे साजरा केला जातो. यावर्षी भारत आपला 77 वा लष्कर दिन साजरा करत आहे. भारतात हा दिवस साजरा करण्यामागे एक खास कारण आहे. हा दिवस आपल्याला भारताच्या इतिहासातील सर्वात महत्त्वाच्या घटनेची आठवण करून देतो. 15 जानेवारी 1949 रोजी ब्रिटीशांच्या सुमारे 200 वर्षांच्या राजवटीनंतर पहिल्यांदाच भारतीय सैन्याची सूत्रे भारतीय व्यक्तीकडे सोपवण्यात आली.

या दिवशी भारतीय जवानांचे कर्तृत्व, देशसेवा, अद्वितीय योगदान आणि बलिदान यांना सलाम केला जातो. या दिवशी लष्कराचे मुख्यालय आणि छावण्यांमध्ये विशेष कार्यक्रम आयोजित केले जातात. सैनिकांच्या शौर्याला, शौर्याला आणि सर्वोच्च बलिदानाला देश सलाम करतो. 15 जानेवारी 1949 रोजी प्रथमच कमांडर-इन-चीफ हे पद ब्रिटिश लष्करी अधिकाऱ्याकडून भारतीय लष्करी अधिकाऱ्याकडे हस्तांतरित करण्यात आले.

करिअप्पा हे पहिले कमांडर-इन-चीफ झाले

कमांडर-इन-चीफला तिन्ही सैन्यांचा प्रमुख म्हणतात. सध्या भारतातील कमांडर-इन-चीफ हे भारताचे राष्ट्रपती आहेत जे तिन्ही सैन्यांचे प्रमुख आहेत. त्यानंतर फील्ड मार्शल केएम करिअप्पा यांनी जनरल सर फ्रान्सिस बुचर यांच्याकडून भारतीय लष्कराचे पहिले भारतीय कमांडर-इन-चीफ म्हणून पदभार स्वीकारला. फ्रान्सिस बुचर हे भारतीय लष्कराचे कमांडर-इन-चीफ पद भूषवणारे शेवटचे ब्रिटिश व्यक्ती होते.

फील्ड मार्शल केएम करिअप्पा हे त्यावेळी लेफ्टनंट जनरल होते. करिअप्पा त्यावेळी 49 वर्षांचे होते. केएम करिअप्पा यांनी ‘जय हिंद’ म्हणजे ‘भारताचा विजय’ ही घोषणा स्वीकारली. भारतीय सैन्याची स्थापना ईस्ट इंडिया कंपनीच्या सैन्यातून झाली जी नंतर ‘ब्रिटिश इंडियन आर्मी’ बनली आणि स्वातंत्र्यानंतर, भारतीय सैन्य. भारतीय लष्कर हे जगातील चौथ्या क्रमांकाचे बलवान सैन्य मानले जाते.

करिअप्पा यांना ‘कीपर’ म्हटले जात होते

फिल्ड मार्शलच्या पंचतारांकित रँकचे भारतीय सैन्यात फक्त दोन अधिकारी आहेत. पहिले अधिकारी केएम करिअप्पा आणि दुसरे अधिकारी फील्ड मार्शल सॅम माणेकशॉ आहेत. त्याला ‘कीपर’ असेही म्हणतात. असे म्हटले जाते की, करिअप्पा फतेहगढमध्ये तैनात असताना एका ब्रिटिश अधिकाऱ्याच्या पत्नीला त्यांचे नाव उच्चारण्यात खूप अडचण येत होती. त्यामुळे ती त्याला ‘कीपर’ म्हणू लागली.

जागतिक घडामोडी संबंधित बातम्या वाचण्यासाठी येथे क्लिक करा : लॉस एंजेलिसच्या आगीचे ‘गाझा कनेक्शन’ नेमके काय आहे? जाणून घ्या का उडतोय अमेरिकेवर टिकेचा भडका

केएम करिअप्पा यांचा जन्म 28 जानेवारी 1900 रोजी कर्नाटकात झाला. पहिल्या महायुद्धात (1914-1918) त्यांनी लष्करी प्रशिक्षण घेतले. 1942 मध्ये, करिअप्पा हे लेफ्टनंट कर्नल पद मिळविणारे पहिले भारतीय अधिकारी ठरले. 1944 मध्ये त्यांना ब्रिगेडियर बनवण्यात आले आणि बन्नू फ्रंटियर ब्रिगेडचे कमांडर म्हणून नियुक्त करण्यात आले.

लेह भारताचा भाग कसा बनला?

15 जानेवारी 1986 रोजी त्यांना फील्ड मार्शल बनवण्याची घोषणा करण्यात आली. त्यावेळी त्यांचे वय सुमारे ८६ वर्षे होते. फिल्ड मार्शल करिअप्पा यांनी 1947 च्या भारत-पाकिस्तान युद्धात वेस्टर्न कमांडचे नेतृत्व केले. लेहला भारताचा भाग बनवण्यात त्यांचा महत्त्वाचा वाटा होता. नोव्हेंबर 1947 मध्ये करिअप्पा यांना लष्कराच्या पूर्व कमांडचे प्रमुख बनवण्यात आले आणि त्यांची रांची येथे नियुक्ती करण्यात आली.

जागतिक घडामोडी संबंधित बातम्या वाचण्यासाठी येथे क्लिक करा : शास्त्रज्ञांनी शोधला 12 लाख वर्षे जुना बर्फ; आता नक्कीच उलगडणार पृथीवरील ‘ही’ अनोखी रहस्ये

पण दोन महिन्यांतच काश्मीरमधील परिस्थिती बिघडली तेव्हा त्यांना लेफ्टनंट जनरल डडली रसेल यांच्या जागी दिल्ली आणि पूर्व पंजाबचे GOC-इन-चीफ बनवण्यात आले. त्यांनी या कमांडला वेस्टर्न कमांड असे नाव दिले. त्यांनी ताबडतोब कलवंत सिंग यांच्या जागी जनरल थिमय्या यांची जम्मू-काश्मीर फोर्सचे प्रमुख म्हणून नियुक्ती केली.

वरील आदेशांकडे दुर्लक्ष

जोपर्यंत भारतीय सैन्याने झोजिला, द्रास आणि कारगिल ताब्यात घेतले नाही तोपर्यंत लेहचा मार्ग खुला होऊ शकला नाही. वरून आलेल्या आदेशाकडे दुर्लक्ष करून करिअप्पाने तेच केले. त्यांनी हे केले नसते तर लेह भारताचा भाग बनला नसता. त्यांनी आखलेल्या योजनेनुसार, भारतीय सैन्याने प्रथम नौशेरा आणि झांगार ताब्यात घेतले आणि नंतर झोजिला, द्रास आणि कारगिल येथून हल्लेखोरांना मागे ढकलले. केएम करिअप्पा 1953 मध्ये निवृत्त झाले आणि 1993 मध्ये वयाच्या 94 व्या वर्षी त्यांचे निधन झाले.

Web Title: Indian army day how leh remained part of india an untold story nrhp

Get Latest  Marathi News ,  Maharashtra News and  Marathi News from Politics,  Election News ,  Sports News ,  Entertainment News,  Business News and   Religion News only on Navarashtra.com