International Firefighters’ Day : कोण आहेत भारताच्या पहिल्या महिला अग्निशामक? वाचा त्यांची प्रेरणादायक कहाणी

Harshini Kanhekar India's first female firefighter : या दिवशी भारताच्या पहिल्या महिला अग्निशामक अधिकारी हर्षिनी कान्हेकर यांचे योगदान विशेषत्वाने लक्षात घेणे अत्यावश्यक आहे.

वाचा भारताच्या पहिल्या महिला अग्निशामक हर्षिनी कान्हेकर यांची प्रेरणादायी कहाणी ( फोटो सौजन्य : सोशल मीडिया)

Follow Us:

Follow Us:

Harshini Kanhekar,India’s first female firefighter : ही तारीख संपूर्ण जगात ‘आंतरराष्ट्रीय अग्निशामक दिन’ म्हणून साजरी केली जाते. आपल्या जीवाची पर्वा न करता, दुसऱ्यांचे प्राण वाचवणाऱ्या शूर अग्निशामकांना आदरांजली वाहण्यासाठी हा दिवस समर्पित आहे. १९९९ साली ऑस्ट्रेलियातील व्हिक्टोरिया राज्यात जंगलात लागलेल्या आगीत पाच अग्निशामकांनी प्राण गमावले. त्यांच्या स्मृतीप्रित्यर्थ हा दिवस जागतिक पातळीवर साजरा केला जातो.

या दिवशी भारताच्या पहिल्या महिला अग्निशामक अधिकारी हर्षिनी कान्हेकर यांचे योगदान विशेषत्वाने लक्षात घेणे अत्यावश्यक आहे. आजही अग्निशमन क्षेत्र हे पुरुषप्रधान मानले जाते, मात्र हर्षिनीने २००२ साली या परंपरेला छेद दिला आणि ती भारताची पहिली अधिकृत महिला अग्निशामक अधिकारी बनली.

पुरुषप्रधान क्षेत्रात यशस्वी प्रवेश

हर्षिनीने बी.एस्सी. पदवी घेतल्यानंतर नागपूर येथील राष्ट्रीय अग्निशमन सेवा महाविद्यालयात प्रवेश घेण्याचा निर्णय घेतला. त्या वेळी कोणीही महिला उमेदवार या संस्थेत नव्हती. तिने फॉर्म भरल्यानंतर एका अधिकाऱ्याने स्पष्ट शब्दांत सांगितले, “हे कॉलेज तुमच्यासाठी नाही, इथे मुली येत नाहीत.” मात्र हर्षिनीने धीटपणे उत्तर दिले, “इथे फक्त बी.एस्सी. पदवीची अट आहे, ती माझ्याकडे आहे.” तिच्या आत्मविश्वास आणि चिकाटीपुढे कोणीही थांबवू शकले नाही.

२०० पुरुषांमध्ये एकटी महिला

प्रशिक्षण काळात हर्षिनी ही सुमारे २०० पुरुष उमेदवारांमध्ये एकटीच महिला होती. अनेकदा तिला प्रश्न विचारले जात: “तुला इथे विचित्र वाटत नाही का?” त्यावर ती खंबीरपणे उत्तर द्यायची: “मला नाही, त्यांना विचित्र वाटायला हवं.” या उत्तरात तिचा आत्मविश्वास आणि पुरुषसत्ताक मानसिकतेला दिलेले प्रत्युत्तर स्पष्ट दिसते.

जागतिक घडामोडी संबंधित बातम्या वाचण्यासाठी येथे क्लिक करा : युद्ध न होता पराभव! पाकिस्तानच्या सैन्याला जबर धक्का; बलुच बंडखोरांकडून मंगोचरवर ताबा

गणवेशाची आवड आणि प्रेरणास्थान

हर्षिनीला लहानपणापासून गणवेश परिधान करून देशसेवा करण्याची इच्छा होती. तिने भारतीय लष्कर आणि हवाई दलात प्रवेशासाठी प्रयत्न केले, पण काही कारणांमुळे तिची निवड झाली नाही. मात्र नियतीने तिच्यासाठी वेगळा मार्ग राखून ठेवला होता. अग्निशमन क्षेत्राचा. तिचे प्रेरणास्थान भारतीय हवाई दलाच्या माजी पायलट कॅप्टन शिवानी कुलकर्णी होत्या, ज्या विदर्भातील पहिल्या महिला पायलट होत्या आणि ज्यांनी कारगिल युद्धात अँटोनोव्ह AN-32 सारखी विमानं उडवली होती.

प्रेरणादायी आदर्श

आज हर्षिनी कान्हेकर केवळ एक अग्निशामक नाही, तर कोट्यवधी महिलांसाठी प्रेरणास्थान बनली आहे. तिच्या कष्टांनी, चिकाटीने आणि धाडसाने तिने भारतात महिलांसाठी अग्निशमन क्षेत्राचे दरवाजे उघडले. तिची कहाणी ही संघर्ष, स्वप्नपूर्ती आणि सामाजिक बंधने तोडणाऱ्या स्त्रीशक्तीची जिवंत साक्ष आहे. ‘फ्यूचर फीमेल फॉरवर्ड’ सारख्या व्यासपीठांवर तिच्या अनुभवांनी तरुणींना स्वप्न पाहण्याची आणि ती पूर्ण करण्याची प्रेरणा दिली आहे.

जागतिक घडामोडी संबंधित बातम्या वाचण्यासाठी येथे क्लिक करा : PoK पाकिस्तानचा भाग नाही; जाणून घ्या तिथे नक्की कोणाचे सरकार चालते?

 तिच्या धाडसाला सलाम

‘आंतरराष्ट्रीय अग्निशामक दिना’च्या निमित्ताने हर्षिनी कान्हेकर यांचा सन्मान करणे ही फक्त गरज नाही, तर कृतज्ञतेची निशाणी आहे. त्यांच्या धाडसामुळे आज अनेक महिला या क्षेत्रात पुढे येत आहेत. एकटीने रस्ता सुरू करणारी हर्षिनी, आता असंख्य महिलांसाठी मार्गदर्शक ठरली आहे.

Web Title: Read the inspiring story of indias first female firefighter harshini kanhekar

Get Latest  Marathi News ,  Maharashtra News and  Marathi News from Politics,  Election News ,  Sports News ,  Entertainment News,  Business News and   Religion News only on Navarashtra.com