Crimea for Russia and Ukraine: क्रिमियावरून सुरू झाले रशिया – युक्रेन युद्ध; काय आहे ‘या’ प्रदेशाचे धोरणात्मक महत्त्व?

Crimea for Russia and Ukraine : अमेरिकेचे राष्ट्राध्यक्ष डोनाल्ड ट्रम्प यांनी असा दावा केला आहे की युक्रेनला रशियाने व्यापलेला क्रिमिया परत घेणे शक्य नाही. पण रशिया युक्रेनमध्ये हा वाद का? जाणून घ्या.

रशिया आणि युक्रेनसाठी क्रिमिया इतके महत्त्वाचे का आहे? याचा अर्थ काय, दोन्ही देश तो प्रदेश का बळकाऊ इच्छितात? ( फोटो सौजन्य : सोशल मीडिया)

Follow Us:

Follow Us:

Crimea for Russia and Ukraine : रशिया आणि युक्रेन यांच्यातील सुरू असलेल्या युद्धाचा केंद्रबिंदू ठरलेला प्रदेश म्हणजे क्रिमिया. अमेरिकेचे माजी राष्ट्राध्यक्ष डोनाल्ड ट्रम्प यांनी अलीकडेच असा दावा केला की युक्रेनसाठी रशियाकडून क्रिमिया परत घेणे जवळपास अशक्य आहे. या विधानानंतर पुन्हा एकदा जगभरात प्रश्न निर्माण झाला आहे की, क्रिमिया इतका महत्त्वाचा का आहे आणि दोन्ही देश त्यावर ताबा मिळवण्यासाठी का आक्रमक आहेत? २०१४ पासून क्रिमिया रशियाच्या ताब्यात आहे. युक्रेनच्या सार्वभौमत्वावर झालेला हा मोठा आघात मानला जातो. पण हा फक्त राजकीय किंवा सीमावादाचा मुद्दा नसून त्यामागे धोरणात्मक, सांस्कृतिक आणि आर्थिक असे तीनही पैलू गुंफलेले आहेत.

क्रिमियाचे धोरणात्मक स्थान

काळ्या समुद्रात वसलेला क्रिमिया हा जगातील सर्वात संवेदनशील आणि सामरिक दृष्ट्या महत्त्वाचा प्रदेश आहे. रशियाला उबदार पाण्याच्या बंदरांपर्यंत थेट प्रवेश फक्त क्रिमियामार्फत मिळतो. येथे असलेले बंदरे वर्षभर कार्यरत राहू शकतात, ज्यामुळे भूमध्य समुद्र आणि युरोपकडे जाणारे व्यापारी मार्ग रशियाच्या ताब्यात येतात. १८५३-१८५६ मधील क्रिमिया युद्ध असो किंवा आजचा रशिया–युक्रेन संघर्ष, या प्रदेशाचे सामरिक महत्त्व कधीही कमी झालेले नाही.

जागतिक घडामोडी संबंधित बातम्या वाचण्यासाठी येथे क्लिक करा : US Hypersonic Missile : USA चे ‘Dark Eagle’ तैनात; अमेरिकेने इंडो-पॅसिफिकमध्ये चीनला दिला मोठा इशारा

रशियासाठी क्रिमियाचे महत्त्व

क्रिमिया हा केवळ लष्करी दृष्टीनेच नव्हे तर सांस्कृतिक आणि ऐतिहासिक प्रतीक म्हणूनही रशियासाठी महत्त्वाचा आहे. येथे रशियन वंशाच्या लोकसंख्येचे प्रमाण जास्त आहे. त्यामुळे “रशियन नागरिकांचे रक्षण” हा मुद्दा रशियाने नेहमीच पुढे केला आहे. काळ्या समुद्रातील ताबा, भूमध्य समुद्रापर्यंतचा दरवाजा आणि रशियन ओळख यामुळे क्रिमिया रशियासाठी अपरिहार्य ठरतो.

युक्रेनसाठी क्रिमियाचे महत्त्व

दुसरीकडे, क्रिमिया हा युक्रेनच्या अर्थव्यवस्थेचा आणि पर्यटनाचा कणा मानला जायचा. काळ्या समुद्रातील किनारी पर्यटन उद्योग, शेती, खनिज संपत्ती यामुळे क्रिमिया युक्रेनसाठी मोठे आर्थिक केंद्र होते. रशियाच्या ताब्यानंतर युक्रेनच्या सार्वभौमत्वावर प्रश्नचिन्ह निर्माण झाले. आजही युक्रेनला वाटते की क्रिमियाशिवाय त्याची प्रादेशिक अखंडता अपूर्ण आहे.

सांस्कृतिक वारसा

क्रिमियाला केवळ लष्करी आणि आर्थिक महत्त्व नाही, तर त्याचा धार्मिक आणि सांस्कृतिक इतिहासही गहिरा आहे. येथे ऑर्थोडॉक्स चर्च, मशिदी, ज्यू धार्मिक स्थळे आहेत. त्यामुळे विविध धर्म आणि संस्कृतींचे संगमस्थान म्हणून क्रिमियाला विशेष महत्त्व आहे.

जागतिक घडामोडी संबंधित बातम्या वाचण्यासाठी येथे क्लिक करा : Russia Nuclear System : रशियन ‘डेड हँड’ अणु प्रणाली बनू शकते संपूर्ण जगासाठी धोक्याची घंटा; वाचा काय आहे खासियत?

ट्रम्पचे विधान आणि नवे समीकरण

डोनाल्ड ट्रम्प यांनी केलेले विधान युक्रेनसाठी निराशाजनक ठरू शकते. त्यांनी स्पष्ट केले आहे की ना नाटो सदस्यत्व, ना क्रिमियाचा परतावा—या दोन गोष्टी युक्रेनसाठी शक्य आहेत. झेलेन्स्की यांनी युद्ध सुरू ठेवायचे की थांबवायचे हा निर्णय घ्यावा, असा सल्ला ट्रम्प यांनी दिला आहे. या पार्श्वभूमीवर क्रिमियाचा प्रश्न पुन्हा एकदा जागतिक चर्चेच्या केंद्रस्थानी आला आहे.

Web Title: Crimea the root of the russia ukraine war and its strategic importance

Get Latest  Marathi News ,  Maharashtra News and  Marathi News from Politics,  Election News ,  Sports News ,  Entertainment News,  Business News and   Religion News only on Navarashtra.com