भारत-बांगलादेश संबंधांमध्ये पुन्हा तणाव; अल्पसंख्याकांच्या सुरक्षेच्या मुद्द्यावरून वादंग ( फोटो सौजन्य : सोशल मीडिया)
नवी दिल्ली/ढाका – भारत आणि बांगलादेश यांचे संबंध ऐतिहासिकदृष्ट्या दृढ असून सांस्कृतिकदृष्ट्या परस्परांशी जोडलेले आहेत. मात्र, अलीकडील घटनांमुळे या संबंधांवर तणाव निर्माण झाला आहे. बांगलादेशातील अल्पसंख्याकांविरुद्ध होणाऱ्या अत्याचारांबद्दल भारताने चिंता व्यक्त केली आहे, यावर बांगलादेश सरकारने तीव्र नाराजी व्यक्त केली असून, हे त्यांच्या सार्वभौमत्वावर आघात असल्याचे म्हटले आहे.
७ मार्च रोजी भारताच्या परराष्ट्र मंत्रालयाने बांगलादेशातील कायदा व सुव्यवस्था, तसेच अल्पसंख्याकांच्या सुरक्षेचा प्रश्न उपस्थित केला. भारताच्या परराष्ट्र मंत्रालयाचे प्रवक्ते रणधीर जैस्वाल यांनी सांगितले की, “भारत एक स्थिर, शांततापूर्ण आणि सर्वसमावेशक बांगलादेश पाहू इच्छितो, जिथे लोकशाही मूल्यांनुसार सर्व प्रश्न सोडवले जातील.” तसेच, त्यांनी अल्पसंख्याकांवरील हल्ल्यांचा उल्लेख करत बांगलादेश सरकारने त्यांच्या सुरक्षेची जबाबदारी घ्यावी, अशी मागणी केली.
या विधानावर बांगलादेशच्या परराष्ट्र मंत्रालयाने संतप्त प्रतिक्रिया दिली. प्रवक्ते मोहम्मद रफिकुल आलम यांनी पत्रकार परिषदेत सांगितले की, “भारताकडून अशा प्रकारच्या टिप्पण्या करणे अयोग्य आहे आणि त्या एका सार्वभौम देशाच्या अंतर्गत बाबींमध्ये हस्तक्षेप करण्यासारख्या आहेत. भारताच्या विधानामुळे वास्तविक परिस्थितीचे चुकीचे चित्र निर्माण होत आहे.” बांगलादेशाने भारतासोबत मैत्रीपूर्ण संबंध टिकवून ठेवण्याची आपली भूमिका स्पष्ट केली, पण भारतीय अधिकाऱ्यांनी अशा टिप्पण्या टाळाव्यात, अशी अपेक्षा व्यक्त केली.
बांगलादेशात गेल्या काही वर्षांत हिंदू आणि इतर अल्पसंख्याकांवर हल्ल्यांचे प्रमाण वाढले आहे. मंदिरे उद्ध्वस्त करणे, धार्मिक तणाव निर्माण करणे, तसेच हिंदू कुटुंबांवर हल्ले करण्याच्या अनेक घटना घडल्या आहेत. या घटनांमुळे अल्पसंख्याक समाजात असुरक्षिततेची भावना वाढली आहे. भारताने या घटनांचा संदर्भ घेत बांगलादेश सरकारकडे कठोर कारवाईची मागणी केली होती. विशेषतः, अलीकडील काही सुरक्षाविषयक प्रकरणांमुळे भारताने चिंता व्यक्त केली होती. याशिवाय, बांगलादेशातील दहशतवाद्यांच्या सुटकेच्या घटनांबाबतही भारताने आक्षेप घेतला होता.
जागतिक घडामोडी संबंधित बातम्या वाचण्यासाठी येथे क्लिक करा : दहशतवादाचे खरे केंद्र कुठे? ट्रेन हायजॅकच्या आरोपावर भारताचे पाकिस्तानला चोख प्रत्युत्तर
भारत आणि बांगलादेश यांचे संबंध ऐतिहासिकदृष्ट्या घट्ट राहिले आहेत. व्यापार, पायाभूत सुविधा, आणि ऊर्जा क्षेत्रात दोन्ही देशांमध्ये सहकार्य चालू आहे. मात्र, अलिकडच्या घटनांमुळे संबंधांमध्ये तणाव निर्माण झाला आहे. भारताच्या भूमिकेनुसार, बांगलादेशातील कट्टरतावाद आणि वाढत्या हिंसाचारावर आळा घालणे अत्यंत महत्त्वाचे आहे. दुसरीकडे, बांगलादेश हे त्यांच्या सार्वभौमत्वावर आघात असल्याचे सांगत आहे. भारताच्या भूमिकेला ते त्यांच्या अंतर्गत बाबींमध्ये हस्तक्षेप मानत आहेत. त्यामुळे, भविष्यातील राजनैतिक संवाद आणि उपाययोजना यावर दोन्ही देशांतील संबंधांचे भवितव्य अवलंबून असेल.
जागतिक घडामोडी संबंधित बातम्या वाचण्यासाठी येथे क्लिक करा : अवामी लीगकडून शेख हसीनांच्या पुनरागमनाची जोरदार तयारी; भारताचे आभार मानताच राजकीय चर्चांना उधाण
बांगलादेशातील अल्पसंख्याकांच्या सुरक्षेचा मुद्दा हा भारतासाठी संवेदनशील विषय आहे. दोन्ही देशांनी परस्पर सहकार्याने या प्रश्नावर मार्ग काढण्याची गरज आहे. भारताच्या भूमिकेचा उद्देश शेजारील राष्ट्राच्या स्थैर्याबद्दल चिंता व्यक्त करणे आहे, तर बांगलादेश आपल्या स्वायत्ततेचा मुद्दा पुढे करत आहे. त्यामुळे, दोन्ही देशांनी संवादाच्या माध्यमातून या वादाला सुयोग्य तोडगा काढावा, हाच परस्पर संबंध टिकवून ठेवण्याचा उत्तम मार्ग ठरू शकतो.