,अमेरिकेनंतर भारतानेही दिला ग्रीन सिग्नल? ट्रम्प यांनी PM मोदींचे कौतुक केल्यावर एस जयशंकर यांची पहिलीच प्रतिक्रिया ( फोटो सौजन्य : सोशल मीडिया)
Jaishankar on Indo-US engagement : भारत आणि अमेरिका यांच्यातील संबंध नेहमीच आंतरराष्ट्रीय राजकारणात चर्चेचा विषय राहिले आहेत. संरक्षण, व्यापार, तंत्रज्ञान, ऊर्जा, शिक्षण आणि धोरणात्मक भागीदारी या सर्वच क्षेत्रांत गेल्या दशकभरात या दोन लोकशाही देशांनी जवळीक साधली आहे. याच पार्श्वभूमीवर अमेरिकेचे माजी राष्ट्राध्यक्ष डोनाल्ड ट्रम्प यांनी अलीकडेच भारताबाबत सकारात्मक वक्तव्य केले. त्यावर परराष्ट्र मंत्री एस. जयशंकर यांनी दिलेली प्रतिक्रिया सध्या चर्चेत आहे.
परराष्ट्र मंत्री जयशंकर यांनी स्पष्टपणे सांगितले की, पंतप्रधान नरेंद्र मोदी भारत-अमेरिका भागीदारीला अत्यंत महत्त्व देतात. त्यांनी पुढे म्हटले की, “पंतप्रधान मोदी आमच्या संबंधांबाबत खूप गंभीर आहेत. अमेरिकेसोबत मजबूत सहकार्य उभारणे हे त्यांचे प्राधान्य आहे. अध्यक्ष ट्रम्प यांच्याशी त्यांचे वैयक्तिक समीकरण सदैव चांगले राहिले आहे. आमच्या परराष्ट्र धोरणात अमेरिकेशी असलेली भागीदारी सतत प्रबळ होत आहे.” जयशंकर यांचे हे विधान असे वेळी आले आहे जेव्हा ट्रम्प यांनी मोदींचे कौतुक करत भारत-अमेरिका संबंधांबाबत सकारात्मक संदेश दिला होता. हे दाखवते की, बदलत्या जागतिक परिस्थितीतही दोन्ही देशांमधील संवाद आणि सहकार्य कायम टिकून आहे.
जागतिक घडामोडी संबंधित बातम्या वाचण्यासाठी येथे क्लिक करा : ZAPAD maneuvers : ‘ऑपरेशन सिंदूर’ नंतर भारत आणि पाकिस्तानचे सैन्य पहिल्यांदाच एकत्र दिसणार; रशिया ठरला मधला दुवा
भारत आणि अमेरिका हे जगातील सर्वात मोठ्या लोकशाही देशांपैकी आहेत. गेल्या काही वर्षांत इंडो-पॅसिफिक प्रदेशातील चीनच्या वाढत्या हालचालींना संतुलित करण्यासाठी या दोन्ही देशांचे सहकार्य अधिक महत्त्वाचे ठरले आहे. संरक्षण क्षेत्रात संयुक्त सराव, उच्चस्तरीय करार आणि शस्त्रास्त्र खरेदीद्वारे भागीदारी अधिक मजबूत होत आहे. त्याचबरोबर, व्यापार आणि गुंतवणुकीच्या क्षेत्रातही भारत-अमेरिका संबंधांचा व्याप्ती प्रचंड वाढला आहे. माहिती तंत्रज्ञान, कृत्रिम बुद्धिमत्ता, हरित ऊर्जा, अणुऊर्जा यासारख्या क्षेत्रांत दोन्ही देश परस्पर सहकार्य करत आहेत. विशेष म्हणजे, भारतीय विद्यार्थ्यांचे मोठे प्रमाण अमेरिकेत शिक्षण घेत आहे आणि त्यामुळे शैक्षणिक देवाणघेवाणीतही सकारात्मक बदल होत आहेत.
ट्रम्प आणि मोदी यांची मैत्री आंतरराष्ट्रीय राजकारणात नेहमीच चर्चेत राहिली आहे. ह्युस्टनचा “हाउडी मोदी” कार्यक्रम आणि अहमदाबादचा “नमस्ते ट्रम्प” कार्यक्रम या दोन्ही नेत्यांच्या संबंधांचा ठसा उमटवून गेले. एकमेकांचे सार्वजनिकरित्या कौतुक करण्याची परंपरा त्यांनी कायम ठेवली आहे. जयशंकर यांच्या विधानावरून हे स्पष्ट होते की, भारत केवळ ट्रम्प यांच्याशीच नव्हे तर एकूणच अमेरिकन नेतृत्वाशी जवळीक राखण्याच्या बाजूने आहे. बदलत्या राजकीय परिस्थितीत कोणत्याही पक्षाशी संबंध तुटू न देता भारताने आपल्या परराष्ट्र धोरणात संतुलन साधले आहे.
निश्चितच, भारत-अमेरिका संबंधांमध्ये सर्व काही सुरळीत नाही. व्यापारातील शुल्क, व्हिसा धोरणे, संरक्षण करारातील तांत्रिक बाबी, अशा अनेक मुद्यांवर मतभेद दिसतात. परंतु, या सर्व अडचणींनंतरही धोरणात्मक सहकार्याचे महत्त्व कमी झालेले नाही. भारताने स्पष्ट केले आहे की, अमेरिका हा भारताच्या परराष्ट्र धोरणाचा अविभाज्य भाग आहे आणि भविष्यातही ही भागीदारी अधिक मजबूत होणार आहे.
जागतिक घडामोडी संबंधित बातम्या वाचण्यासाठी येथे क्लिक करा : ‘हा विजयाचा संदेश आहे…’अमेरिकेचा पुन्हा आक्रमक पवित्रा, ट्रम्प यांनी पेंटागॉनचे नामकरण ‘डिपार्टमेंट ऑफ वॉर’ का केले?
ट्रम्प यांच्या कौतुकानंतर आलेले जयशंकर यांचे विधान भारत-अमेरिका संबंधांच्या सखोलतेचे द्योतक आहे. पंतप्रधान मोदी आणि ट्रम्प यांच्यातील वैयक्तिक समीकरण असो वा एकूणच धोरणात्मक दृष्टीकोन, दोन्ही देश सध्या एका नव्या सहकार्याच्या टप्प्यावर आहेत. जगातील बदलत्या राजकीय समीकरणात भारत-अमेरिका भागीदारी केवळ द्विपक्षीय संबंधापुरती मर्यादित न राहता, जागतिक स्थैर्य आणि प्रगतीसाठी महत्त्वपूर्ण भूमिका बजावू शकते.
