US Tariff : भारतीय राजदूतांचा अमेरिकन कायदेकर्त्यांसोबत महत्त्वपूर्ण संवाद; काही मोठे घडणार याची चाहूल? ( फोटो सौजन्य : सोशल मीडिया)
Vinay Mohan Kwatra : भारत-अमेरिका संबंध सध्या एका महत्त्वाच्या टप्प्यावर उभे आहेत. अमेरिकेचे माजी राष्ट्राध्यक्ष डोनाल्ड ट्रम्प यांच्या ‘टॅरिफ बॉम्ब’नी व्यापार आणि रणनीतिक भागीदारीवर मोठा परिणाम घडवून आणला आहे. अशा संवेदनशील काळात भारताचे अमेरिकेतील राजदूत विनय मोहन क्वात्रा यांनी अमेरिकन कायदेकर्त्यांची मालिका स्वरूपात भेट घेतली असून, या बैठकींना विशेष महत्त्व लाभले आहे.
बुधवारी राजदूत क्वात्रा यांनी अमेरिकन खासदार ग्रेगरी मीक्स यांची भेट घेतली. ग्रेगरी मीक्स हे हाऊस फॉरेन अफेयर्स कमिटीचे वरिष्ठ सदस्य असून, भारत-अमेरिका संबंधांमध्ये त्यांचा मोठा वाटा आहे. या चर्चेत दोन्ही देशांतील व्यापार, ऊर्जा सहकार्य, इंडो-पॅसिफिक प्रदेशातील रणनीती आणि परस्पर हिताचे इतर मुद्दे यावर सविस्तर चर्चा झाली.
आयएएनएसने दिलेल्या माहितीनुसार, खासदार मीक्स यांनी ट्रम्प प्रशासनाच्या टॅरिफ धोरणाबद्दल गंभीर चिंता व्यक्त केली. त्यांचा ठाम मुद्दा असा होता की, मनमानी शुल्कवाढीमुळे दोन्ही देशांनी गेल्या २५ वर्षांत उभे केलेले विश्वासाचे पूल धोक्यात येऊ शकतात. त्याचबरोबर त्यांनी भारताशी असलेल्या भागीदारीबाबतची आपली वचनबद्धताही अधोरेखित केली.
हे देखील वाचा : चीनच्या लष्करी परेडला अनुपस्थित राहण्यामागे PM मोदींची राजकीय खेळी; भारताच्या परराष्ट्र धोरणात लपला होता ‘हा’ मोठा संदेश
राजदूत विनय क्वात्रा यांनी ‘एक्स’ (माजी ट्विटर)वर लिहिताना म्हटले, “मला हाऊस फॉरेन अफेयर्स कमिटीचे वरिष्ठ सदस्य ग्रेगरी मीक्स यांची भेट घेण्याचा मान मिळाला. आम्ही द्विपक्षीय संबंधातील अलीकडील घडामोडींवर सविस्तर चर्चा केली. व्यापार, ऊर्जा, इंडो-पॅसिफिक आणि परस्पर हिताचे व्यापक मुद्दे हा चर्चेचा केंद्रबिंदू होता.”
यापूर्वी दिवसभरात क्वात्रा यांनी फ्लोरिडा येथील रिपब्लिकन खासदार कॅट कॅमॅक यांच्याशी देखील संवाद साधला. या चर्चेत भारत-अमेरिका संबंध सामायिक मूल्यांवर आधारित कसे अधिक बळकट करता येतील यावर भर देण्यात आला. अमेरिकन राजकीय पटलावर रिपब्लिकन आणि डेमोक्रॅट्स दोघांकडून भारताला मिळणारा पाठिंबा ही भारतासाठी मोठी सकारात्मक बाब ठरते आहे.
गेल्या काही आठवड्यांत अमेरिकेतील अनेक खासदारांनी भारताच्या पाठीशी उभे राहत आपला पाठिंबा नोंदविला आहे. ऑगस्ट महिन्यात खासदार ग्रेगरी मीक्स यांनी ट्रम्पच्या टॅरिफ धोरणावर स्पष्ट टीका करताना म्हटले होते की, या पावलांमुळे भारत-अमेरिका संबंध अधिक बळकट करण्यासाठी वर्षानुवर्षे केलेल्या प्रयत्नांवर पाणी फेरले जाऊ शकते. त्यांनी लोकशाही मूल्ये आणि परस्पर आदर यांचा आधार घेत सर्व प्रश्न सोडवले पाहिजेत, असे मतही व्यक्त केले होते.
भारत आणि अमेरिका यांच्यातील संबंध केवळ व्यापारापुरते मर्यादित नाहीत. संरक्षण, तंत्रज्ञान, स्वच्छ ऊर्जा, इंडो-पॅसिफिकमधील स्थैर्य आणि दहशतवादविरोधी धोरणे हेही महत्त्वाचे पैलू आहेत. ट्रम्प यांच्या टॅरिफ धोरणामुळे व्यापारातील अनिश्चितता निर्माण झाली असली तरी इतर क्षेत्रांमध्ये सहकार्याची गती कमी झालेली नाही.
हे देखील वाचा : Blood Moon eclipse : सप्टेंबरमध्ये पौर्णिमेला आकाशात दिसणार जादुई नजारा; 8 नोव्हेंबर 2022 नंतरचे सर्वात मोठे पूर्ण चंद्रग्रहण
भारताने सुरुवातीपासूनच अमेरिका हा सर्वात विश्वासू रणनीतिक भागीदार मानला आहे. क्वाडसारख्या बहुपक्षीय मंचांवर दोन्ही देशांची उपस्थिती हेच दाखवते की, भारत-अमेरिका भागीदारी जागतिक पातळीवर निर्णायक ठरत आहे. त्यामुळे सध्याचे टॅरिफ वादळ दीर्घकालीन संबंधांमध्ये फारसे नुकसान करू शकणार नाही, अशी आशा भारत व्यक्त करत आहे.
क्वात्रा यांच्या भेटींनंतर असा संकेत मिळतो की, अमेरिकन कायदेकर्ते भारताच्या चिंतांना गांभीर्याने घेत आहेत. ट्रम्प यांच्या टॅरिफ निर्णयांमुळे तात्पुरते तणाव निर्माण झाले असले तरी काँग्रेसकडून मिळणारा सातत्यपूर्ण पाठिंबा हे भारतासाठी दिलासा देणारे चित्र आहे. पुढील काही दिवसांत या चर्चेतून कोणते ठोस निर्णय बाहेर येतात, हे पाहणे महत्त्वाचे ठरेल.