मुलांवर संस्कार करताना पालकांनी काय लक्षात ठेवावे (फोटो सौजन्य - iStock)
मुलांचे संगोपन करणे हे खूप आव्हानात्मक आणि जबाबदारीचे काम आहे. मुलांचा विकास केवळ शारीरिकच नाही तर मानसिकदृष्ट्याही खूप लवकर होतो. या काळात पालकांचे मार्गदर्शन आणि त्यांच्या वर्तनाचा मुलांवर खोलवर परिणाम होतो. मुलांच्या मनात सकारात्मक विचारसरणी निर्माण करण्यासाठी, पालकांनी त्यांच्या वर्तनाकडे लक्ष देणे आणि त्यांचे प्रत्येक पाऊल मुलांच्या विकासात उपयुक्त ठरेल याची खात्री करणे महत्वाचे आहे.
मुलांशी बोलताना आपण बऱ्याचदा अशा गोष्टी बोलतो ज्याचा मुलांच्या मेंदूच्या विकासावर परिणाम होऊ शकतो. पालकांनी मुलांसमोर काही गोष्टी लक्षात ठेवणे आणि त्यावर काळजीपूर्वक प्रतिक्रिया देणे महत्वाचे आहे. चला जाणून घेऊया, मुलांसमोर कोणत्या गोष्टी बोलू नयेत आणि का? सायकोलॉजिस्ट अश्विनी बापट यांनी काही महत्त्वाच्या टिप्स पालकांसाठी दिल्या आहेत.
मुलीसारखे रडू नको
हे कदाचित सामान्य गोष्ट वाटेल, पण मुलांना “तुम्ही मुलीसारखे रडता,” असे म्हणणे चुकीचे आहे. अशा शब्दांमुळे मुलांमध्ये अशी भावना निर्माण होऊ शकते की रडणे हा फक्त मुलींचाच अधिकार आहे. मुलाला त्याच्या भावना व्यक्त करण्याचे स्वातंत्र्य आहे आणि आपण त्याला ही भावना दाबण्यासाठी प्रोत्साहित करू नये. त्याला रडू द्यावे कारण त्याशिवाय त्याचे मन मोकळे होऊ शकत नाही
Parenting Tips: तुमची मुलं होतील अधिक युनिक, पालकांनी फॉलो करा या टिप्स
चहा प्यायल्याने काळा होशील
जेव्हा एखादे मूल चहा पिण्याचा आग्रह धरते तेव्हा पालक अनेकदा म्हणतात की चहा पिण्याने मुलाचा रंग काळा पडतो. हे एक धोकादायक विधान असू शकते कारण त्यामुळे मुलांमध्ये वांशिक भेदभाव निर्माण होऊ शकतो. मुलांना कोणत्याही प्रकारे शारीरिकदृष्ट्या कमी दर्जाचे वाटण्यापेक्षा चहाच्या हानिकारक परिणामांबद्दल त्यांना समजावून सांगणे चांगले.
मिरचीशी तुलना
कधीकधी जेव्हा मूल रागावते तेव्हा पालक म्हणतात, “तुमचा चेहरा मिरचीसारखा लाल दिसतोय,” ज्याचा मुलांवर नकारात्मक परिणाम होऊ शकतो. या प्रकारची तुलना मुलांच्या स्वाभिमानावर परिणाम करू शकते. मुलाला हे समजावून सांगणे महत्वाचे आहे की रागामुळे केवळ त्यांचे नुकसान होत नाही तर त्यांची मानसिक शांती देखील बिघडू शकते.
मुलांच्या दिसण्यावर टिप्पणी करणे
बऱ्याचदा असे दिसून येते की मुलांच्या शरीरावर किंवा त्यांच्या आकारावर “तू खूप जाड आहेस” किंवा “तू खूप बारीक आहेस” असे भाष्य केले जाते. यामुळे मुलांची मानसिक स्थिती बिघडू शकते आणि त्यांच्या स्वाभिमानाला हानी पोहोचू शकते. मुलाच्या दिसण्याबद्दल किंवा आकाराबद्दल कोणत्याही नकारात्मक टिप्पण्या न करणे महत्वाचे आहे. त्यांना हे समजावून सांगण्याची गरज आहे की त्यांचे आत्मसन्मान त्यांच्या दिसण्यावर अवलंबून नाही तर त्यांच्या कृती आणि विचारांवर अवलंबून आहे.
मुलांना संस्कारी आणि यशस्वी बनविण्यासाठी Nita Ambani च्या 5 पॅरेंटिंग टिप्स ठरतील 100 टक्के योग्य
इतर मुलांशी तुलना
तुमच्या मुलाची तुलना कधीही इतर कोणत्याही मुलाशी करू नका. जर तुम्ही म्हणाल, “हे बघ, रामू खूप चांगला अभ्यास करतो, तूही तेच करायला हवे,” तर त्यामुळे मुलाला कमी दर्जाचे वाटू शकते. प्रत्येक मूल वेगळे असते आणि त्याच्या स्वतःच्या गतीने विकसित होते. त्यांची तुलना दुसऱ्यांशी करण्याऐवजी त्यांच्या चांगल्या गुणांबद्दल त्यांचे कौतुक करा.