मुलांच्या अभ्यासासाठी मागे लागणे कितपत योग्य (फोटो सौजन्य - iStock)
अनेक शाळांमध्ये वार्षिक परीक्षा सुरू झाल्या आहेत आणि काहींमध्ये लवकरच सुरू होणार आहेत. अशा परिस्थितीत, मुलांवर अभ्यासाचा दबाव असताना, पालकांवरही मुलांची परीक्षेतील कामगिरी सुधारण्याचे दबाव असते. अशा परिस्थितीत, बरेच पालक आपल्या मुलांना सतत अभ्यास करायला सांगतात, जी सर्वात मोठी चूक असते. हे कधीही करू नये. परीक्षा असो वा नसो, मुलांवर कधीही दबाव आणू नये, उलट त्यांचा अभ्यासाचा दिनक्रम असा तयार केला पाहिजे की मुल अभ्यासासोबत इतर कामेही करेल.
वेळापत्रक तयार करा
पालकत्व तज्ज्ञ सरोज गौर म्हणतात की, मुलासाठी अभ्यासाचा दिनक्रम तयार करण्यासाठी वेळापत्रक बनवा. त्यानुसार तुमचा अभ्यासाचा वेळ ठरवा. तसेच, घरी अभ्यासाचे वातावरण तयार करा जेणेकरून मुलाला कोणताही त्रास न होता आरामात अभ्यास करता येईल.
‘मुलीसारखं काय रडतोस’, कधीही मुलांसमोर पालकांनी मारू नयेत 5 डायलॉग, होईल मनात खोलवर नकारात्मक परिणाम
तंत्रज्ञानाकडे दुर्लक्ष करू नका
जेव्हा पालक त्यांच्या मुलाच्या हातात मोबाईल पाहतात तेव्हा ते अनेकदा त्यांना शिव्या देऊ लागतात. हे करू नये. जर तुमच्या मुलाच्या हातात मोबाईल असेल तर त्याला या तंत्रज्ञानाच्या मदतीने अभ्यास करण्यास प्रोत्साहित करा. उदाहरणार्थ, तंत्रज्ञानाच्या मदतीने, भौतिकशास्त्र, गणित यासारख्या विषयांच्या सिद्धांताचे व्हिडिओ दाखवा, लहान मुलांना गाणी वाजवून कविता किंवा अक्षरे लक्षात ठेवण्यास लावा.
ब्रेक आवश्यक
अभ्यासादरम्यान ब्रेक घेतल्याने उत्पादकता वाढते. यामुळे मुलाला अभ्यासाचा कंटाळा येत नाही. अभ्यास करताना, मुलाला विश्रांती घेण्यास सांगा आणि त्यादरम्यान फिरायला जा, नाश्ता करा, मित्रांशी गप्पा मारा किंवा गाणे ऐका. या गोष्टी मनाला थकवू देत नाहीत.
अभ्यासाची वेगळी पद्धत निवडा
सगळीकडे पसरलेली पुस्तके मुलांना अनेकदा कंटाळवाणे वाटतात. पुस्तकांमधून अभ्यास करणे ही पारंपारिक पद्धत असू शकते, परंतु आजच्या डिजिटल जगात, अभ्यास हा नाविन्यपूर्ण पद्धतीने देखील करता येतो. पालकांनी मुलांना फ्लॅश कार्ड, शैक्षणिक व्हिडिओ, ऑडिओ बुक्स आणि पॉडकास्टच्या मदतीने शिकवावे जेणेकरून त्यांची अभ्यासात रस वाढेल.
Chanakya Niti: मुलांचे संगोपन करताना पालकांनी कोणत्या गोष्टी लक्षात ठेवाव्यात, जाणून घ्या
खेळणे थांबवू नका
बहुतेक घरांमध्ये, पालकांच्या मनात हा वाक्यांश असतो, ‘जर तू खेळलास आणि उड्या मारल्यास तर तू खराब होशील; जर तू अभ्यास केलास आणि लिहिलास तर तू राजकुमार होशील’. अशा परिस्थितीत ते त्यांच्या मुलांवर अभ्यासासाठी दबाव आणतात आणि त्यांना खेळण्यापासून रोखतात. तर ही सर्वात मोठी चूक आहे. मुलांसाठी शारीरिक हालचाली खूप महत्वाच्या आहेत. यामुळे त्यांचे मन ताजेतवाने होते आणि ते त्यांच्या अभ्यासावर चांगले लक्ष केंद्रित करू शकतात.
झोप अत्यंत आवश्यक
परीक्षेच्या काळात, मुले अनेकदा रात्रभर आणि दिवसभर अभ्यास करतात आणि त्यांचे पालकही त्यांना त्रास देत राहतात. तर त्यांना हे माहित नाही की शैक्षणिक यशासाठी झोप किती महत्त्वाची आहे. चांगली झोप त्यांना अभ्यासात उत्कृष्ट होण्यास मदत करू शकते कारण शरीर आरामशीर होते आणि मूल दबावाखाली न राहता स्वेच्छेने अभ्यास करते.