अफगाणिस्तान पाकिस्तान चर्चा अनिर्णित (फोटो सौजन्य - सोशल मीडिया)
तुर्कीमधील इस्तंबूल येथे सुरू असलेली अफगाणिस्तान आणि पाकिस्तानमधील शांतता चर्चा पुन्हा एकदा अपयशी ठरत असल्याचे दिसून येत आहे. लेखी हमी, निर्वासितांचे मायदेशी परतणे आणि सीमा सुरक्षेबाबत दोन्ही देशांच्या प्रतिनिधींमध्ये झालेली चर्चा अनिर्णीत राहिली. CNN-News18 सूत्रांनुसार, तालिबान नेतृत्वाने पाकिस्तानच्या अटी नाकारल्या आणि त्या “अविश्वासावर आधारित” असल्याचे म्हटले. सूत्रांनी या अपयशाचे कारण पाकिस्तानचे तालिबानवरील संशय वाढवण्याचे आणि फायदा मिळवण्याच्या धोरणाला दिले आहे.
पाकिस्तानला अफगाणिस्तानने लेखी आश्वासन द्यावे अशी इच्छा होती की अफगाणिस्तानची भूमी तहरीक-ए-तालिबान पाकिस्तान (TTP) द्वारे वापरली जाणार नाही. तथापि, तालिबान सरकारने याला त्यांच्या सार्वभौमत्वावर हल्ला म्हणत याला स्पष्टपणे नकार दिला. अफगाणिस्तानने पाकिस्तानवर 1.5 दशलक्षाहून अधिक बेकायदेशीर अफगाण निर्वासितांना जबरदस्तीने परत पाठवून मानवीय संकट निर्माण केल्याचा आरोपही केला. तालिबानने म्हटले आहे की इस्लामाबाद निर्वासितांच्या मुद्द्याचा वापर राजकीय ब्लॅकमेलिंगसाठी करत आहे.
सीमेवरील तणाव पुन्हा वाढला
दरम्यान, रविवारी खैबर पख्तूनख्वा सीमेवर पुन्हा चकमकी झाल्या, ज्यामध्ये पाच पाकिस्तानी सैनिक आणि 25 दहशतवादी ठार झाले. पाकिस्तानने शेजारील अफगाणिस्तानातून खैबर पख्तूनख्वा प्रांतात घुसखोरीचे दोन मोठे प्रयत्न हाणून पाडले, ज्यात चार आत्मघातकी हल्लेखोरांचा समावेश होता. लष्कराच्या मीडिया विंगने रविवारी हे वृत्त दिले. त्यात असेही म्हटले आहे की पाच सैनिक मारले गेले.
करार न झाल्यामुळे चीन तणावग्रस्त
या निकालामुळे चीनची चिंताही वाढली आहे, कारण अयशस्वी झालेल्या चर्चेला सीपीईसी-अफगाणिस्तान विस्तार कॉरिडॉरसाठी एक धक्का म्हणून पाहिले जात आहे. पाकिस्तानच्या म्हणण्यानुसार, तालिबान सरकार दहशतवाद्यांवर नियंत्रण ठेवण्यास असमर्थ आहे, तर काबूलने पाकिस्तानला स्वतःची सुरक्षा सांभाळावी असे उत्तर दिले आहे.
गुप्तचर अहवालांवरून असे दिसून येते की ऑक्टोबरच्या मध्यापासून टीटीपी गटांची सीमापार हालचाल पुन्हा सुरू झाली आहे, जी खोस्त आणि पक्तिका मार्गांनी होत आहे. शिवाय, चर्चेनंतर संयुक्त निवेदन जारी करण्यात अपयश आल्याने मध्यस्थ म्हणून तुर्कीची प्रतिमा देखील प्रभावित झाली आहे. दुसरीकडे, तुर्की राजनयिकांनी कबूल केले की दोन्ही बाजूंनी मुस्लिम बंधुत्वाचा प्रचार करण्यासाठी इस्तंबूलचा वापर केवळ प्रतीकात्मक व्यासपीठ म्हणून केला.
पाकिस्तानने आपला हट्टीपणा सोडावा
तालिबानच्या सूत्रांनी सांगितले की अफगाणिस्तानने आपल्या सार्वभौमत्वावर आणि पश्तून आदिवासी बंधुत्वावर जोर दिला आहे. तालिबानने पाकिस्तान सरकारच्या १५ लाख अफगाण निर्वासितांना बाहेर काढण्याच्या निर्णयावर जोरदार टीका केली आहे. तालिबानने म्हटले आहे की पाकिस्तानच्या हट्टीपणामुळे मानवतावादी आणि राजनैतिक संकट निर्माण झाले आहे.
अफगाणिस्तानने पाकिस्तानवर दहशतवादविरोधी हमी मिळविण्यासाठी निर्वासितांच्या मुद्द्याचा वापर राजकीय ब्लॅकमेलिंगचे साधन म्हणून केल्याचा आरोप केला आहे. रविवारी खैबर पख्तूनख्वा येथील पाकिस्तान-अफगाणिस्तान सीमेवर झालेल्या ताज्या चकमकींच्या वृत्तानंतर हे विधान आले आहे. या चकमकीत किमान पाच पाकिस्तानी सैनिक मारले गेले.
दोन्ही बाजूंचे स्वतःचे दावे
पाकिस्तानने तालिबान सरकारवर टीटीपी नियंत्रित करण्यासाठी पावले उचलत नसल्याचा आरोप केला आहे. पाकिस्तान सरकार म्हणते की टीटीपी अफगाणिस्तान सीमेवरील त्यांच्या भागात होणाऱ्या हिंसाचारासाठी जबाबदार आहे आणि त्यांनी वारंवार त्यांच्या सुरक्षा दलांना लक्ष्य केले आहे. तथापि, काबुलने हे आरोप फेटाळून लावले आहेत आणि म्हटले आहे की पाकिस्तानने त्यांच्या सुरक्षा अपयशांसाठी त्यांना दोष देऊ नये.
