47वे राष्ट्राध्यक्ष म्हणून डोनाल्ड ट्रम्प घेणार शपथ; 20 जानेवारीच अमेरिकेसाठी का आहे खास? (फोटो सौजन्य: सोशल मीडिया)
वॉशिंग्टन: आज 20 जानेवारी 2025 रोजी डोनाल्ड ट्रम्प अमेरिकेचे 47वे राष्ट्राध्यक्ष म्हणून शपथ घेणार आहेत. सध्या त्यांच्या शपथविधीची जय्यत तयारी सुरु आहे. त्यांचा शपथविधी सोहळा वॉशिंग्टन डीसीतील कॅपिटलमध्ये होणार आहे. या कार्यक्रमासाठी जगभरातील अनेक देशांचे नेते वॉशिंग्टनला पोहोचले आहेत. खरं तरं 20 जानेवारी अमेरिकेसाठी खूप खास आहे. यामागचे कारण म्हणजे याच दिवशी अमेरिकेचे नवे राष्ट्रपती आणि उपराष्ट्रपती शपथ घेतात. 90 वर्षांपासून हा दिवस राष्ट्रपतींच्या उद्घाटनासाठी निश्चित करण्यात आला होता.
अमेरिकेतील संविधानानुसार, हा दिवस 20व्या घटनादुरुस्तीने 1933 मध्ये ठरवण्यात आला होता. याआधी, 4 मार्च रोजी शपथविधी घेतली जात होती, परंतु नंतर 20 जानेवारीला शपथ घेण्याचा निर्णय लेम डक पीरियड कमी करण्यासाठी घेण्यात आला. मिळालेल्या माहितीनुसार, निवडणुकीच्या शेवटच्या दिवसापासून आणि शपथविधी पर्यंतचे 75 दिवस “ट्रान्झिशन पीरियड” म्हणून ओळखले जातात. या काळात नव्या राष्ट्रपतीला सरकारच्या कामकाजाची तयारी केली जाते आणि महत्वाच्या ब्रीफिंग्स घेतल्या जातात. हे सुनिश्चित करण्यासाठी की सत्ता हस्तांतरण सुरळीत होईल, निवडून आलेला राष्ट्रपती योग्य माहिती घेऊन शपथ घेतो.
ट्रान्झिशन पीरियड
मिळालेल्या माहितीनुसार, निवडणुकीच्या शेवटच्या दिवसापासून आणि शपथविधी पर्यंतचे 75 दिवस “ट्रान्झिशन पीरियड” म्हणून ओळखले जातात. या काळात नव्या राष्ट्रपतीला सरकारच्या कामकाजाची तयारी केली जाते आणि महत्वाच्या ब्रीफिंग्स घेतल्या जातात. सत्ता हस्तांतरण सुरळीत होईल हे सुनिश्चित करुन निवडून आलेला राष्ट्रपती योग्य माहिती घेऊन शपथ घेतो.
मतदानाचा आणि शपथविधीचा दिवस
अमेरिकेत 1845 पासून मंगळवारी निवडणुका होतात. त्या दिवशी मतदान केंद्रावर जाऊन नागरिक आपले मत देतात. मतदानाचा दिवस मंगळवारी ठेवण्यात आला, कारण रविवार हा प्रार्थनेचा दिवस असतो असे मानले जाते. मतदानात सहभाग घेण्यासाठी लोकांना अधिक वेळ मिळावा, म्हणून हा दिवस निवडण्यात आला. जर 20 जानेवारीला रविवार असेल, तर शपथविधी खाजगीपणे घेण्यात येतो आणि नंतर 21 जानेवारीला सार्वजनिक सोहळा आयोजित केला जातो. यामुळे शपथविधीच्या दिवशीच नव्या राष्ट्रपतीचे पदभार स्वीकारणे औपचारिकतेसाठी अपरिहार्य ठरते.
इतर देशांमधील महत्त्व
अमेरिकेतील ट्रान्झिशन पीरियडचे महत्त्व इतर देशांमध्ये देखील आहे. उदाहरणार्थ, फिलिपिन्समध्ये नवे राष्ट्रपती 30 जूनला शपथ घेतात. दक्षिण आफ्रिकेत निवडणुकीनंतर आठवडाभरात शपथविधी होतो. इंडोनेशियात 20 ऑक्टोबरला, तर मेक्सिकोमध्ये 1 डिसेंबरला शपथविधी असतो. अशा प्रकारे, 20 जानेवारी हा अमेरिकेतील एक ऐतिहासिक आणि महत्त्वाचा दिवस ठरतो, ज्यावर संपूर्ण देशाचे लक्ष असते.