Pahalgam Terror Attack: जम्मू आणि काश्मीरमधील पहलगाम येथे नुकत्याच झालेल्या दहशतवादी हल्ल्याने संपूर्ण देश हादरला आहे. या भयानक हल्ल्यात २६ निष्पाप भारतीय नागरिकांचा बळी गेला आहे. या अमानुष घटनेनंतर भारतात संतापाची लाट उसळली असून, केंद्र सरकारने कठोर भूमिका घेतली आहे. पाकिस्तानविरोधात आक्रमक पावले उचलण्यात येत असून, पाकिस्तानी दूतावास आणि सिंधू पाणी करार रद्द करण्यासह पाकिस्तानच्या नागरिकांना भारतात प्रवेशबंदी लावण्यात आली आहे. या पार्श्वभूमीवर एक गंभीर प्रश्न उपस्थित होतो – जर भारत आणि पाकिस्तान यांच्यात युद्धसदृश परिस्थिती निर्माण झाली, तर कोणते देश कोणाच्या बाजूने उभे राहतील?
दुहेरी आघाडीचा धोका, चीनचा संभाव्य सहभाग
पाकिस्तानला सतत पाठिंबा देणारा आणि सामरिकदृष्ट्या महत्त्वाचा देश म्हणजे चीन. इतिहास पाहता, १९६५ आणि १९७१ च्या युद्धकाळात चीनने थेट हस्तक्षेप केला नाही, परंतु सध्याच्या बदललेल्या आंतरराष्ट्रीय समीकरणात चीनचा दृष्टिकोनही अधिक आक्रमक झाला आहे. भारताने अलीकडच्या काळात आपली लष्करी आणि आर्थिक ताकद प्रचंड वाढवली आहे. त्यामुळे चीन युद्धात उडी घेण्याचा निर्णय अगदी सहज घेणार नाही. तरीही, जर चीन पाकिस्तानच्या बाजूने उभा राहिला, तर भारतासाठी एकाच वेळी दोन आघाड्यांवर लढावे लागणे हे अत्यंत कठीण आव्हान असेल.
जागतिक घडामोडी संबंधित बातम्या वाचण्यासाठी येथे क्लिक करा : पहलगाम हल्ल्यानंतर भारताची आक्रमक भूमिका; पाकिस्तान सतर्क, अरबी समुद्रात क्षेपणास्त्रांचा सराव सुरू
भारताला कोणकोणाचा पाठिंबा मिळू शकतो?
आजचा भारत हा केवळ आशियातील नव्हे, तर जागतिक स्तरावरील एक महत्त्वाचा आणि विश्वासार्ह देश बनला आहे.
१. अमेरिका:
अमेरिकेचा भारताशी विविध क्षेत्रात मजबूत संबंध आहे. दहशतवादाविरोधात अमेरिका भारताच्या बाजूने उभी राहण्याची शक्यता जास्त आहे. पाकिस्तानबाबत अमेरिका पूर्वी जरी संमिश्र धोरण ठेवत होती, तरी ओसामा बिन लादेनच्या पाकिस्तानातील उपस्थितीमुळे अमेरिकेचा विश्वास कमी झाला आहे.
२. रशिया:
भारत आणि रशियाचे दीर्घकालीन मैत्रीपूर्ण संबंध आहेत. शस्त्रास्त्र खरेदीपासून ते राजनैतिक सहकार्यापर्यंत भारत-रशिया संबंध नेहमी मजबूत राहिले आहेत. १९७१ च्या युद्धात रशियाने भारताला खुला पाठिंबा दिला होता.
३. इस्रायल:
कारगिल युद्धकाळात इस्रायलने भारताला अत्यंत महत्त्वपूर्ण तांत्रिक सहाय्य दिले होते. नाईट व्हिजन तंत्रज्ञान, ड्रोन आणि लक्षवेधी क्षेपणास्त्रांसह अनेक अत्याधुनिक साधनांचा पुरवठा इस्रायलकडून करण्यात आला होता. सध्याही इस्रायल-भारत संबंध दृढ आहेत.
पाकिस्तानकडून संभाव्य मदतीची शक्यता
पाकिस्तानकडे चीनशिवाय फारसे पर्याय नाहीत. मुस्लिम देशांकडून मदत मिळण्याची शक्यता देखील फारशी नाही. मधल्या पूर्वेतील बऱ्याच इस्लामिक देशांनी भारताशी चांगले आर्थिक व व्यापारी संबंध प्रस्थापित केले आहेत. युद्धात थेट पाकिस्तानच्या बाजूने उभे राहण्याची त्यांची शक्यता कमी आहे.
जागतिक घडामोडी संबंधित बातम्या वाचण्यासाठी येथे क्लिक करा : 90 च्या दशकात काश्मीरमध्ये होते ‘या’ दहशतवादी संघटनेचे वर्चस्व; दररोज होत असत चकमकी
शेवटी काय?
पहलगाम हल्ल्यानंतर भारत आणि पाकिस्तानमधील तणाव वाढलेला असला, तरी भारताच्या बाजूने उभे राहणाऱ्या देशांची संख्या आणि ताकद निश्चितच जास्त आहे. जर युद्ध झाले, तर पाकिस्तानला चीनच्या पाठिंब्याशिवाय दुसरा आधार मिळणे कठीण आहे. आणि जर चीननेही युद्धात तटस्थ भूमिका घेतली, तर पाकिस्तानला गंभीर नुकसान सहन करावे लागेल. अशा परिस्थितीत, भारताने घेतलेल्या कठोर निर्णयांचे परिणाम भविष्यात स्पष्ट होतील. परंतु एक गोष्ट निश्चित आजचा भारत दहशतवाद्यांना आणि त्यांच्या पाठीराख्यांना कोणतीही माफी देणार नाही.