इराणचा इस्फहान ठरला अभेद्य! अमेरिकेच्या प्रचंड बॉम्बलाही अणुतळाचे काहीही वाकवता आले नाही ( फोटो सौजन्य : सोशल मीडिया)
Isfahan nuclear base : इराणच्या अणुकार्यक्रमावर अमेरिकेने नुकतेच जोरदार हवाई हल्ले केले. फोर्डो, नतान्झ आणि इस्फहान ही अणुस्थळे या कारवाईत लक्ष्य करण्यात आली होती. परंतु जगातील सर्वात शक्तिशाली बॉम्ब वापरूनही, इराणच्या इस्फहान अणुतळावर फारसा परिणाम झालेला नाही, ही बाब आंतरराष्ट्रीय सुरक्षेच्या दृष्टीने अत्यंत चिंताजनक मानली जात आहे. अमेरिकेने या हल्ल्यादरम्यान टॉमहॉक क्रूझ क्षेपणास्त्रांचा वापर केला, परंतु हे क्षेपणास्त्र केवळ पृष्ठभागावर हानी करू शकतात. इस्फहान अणुतळ जमिनीच्या खोलवर असल्यामुळे ‘बंकर-बस्टर’ बॉम्बही निष्प्रभ ठरले, असे अमेरिकेच्या संरक्षण तज्ज्ञांनी स्पष्ट केले आहे.
इराणमधील इस्फहान हे अणुशास्त्रीय दृष्टिकोनातून अत्यंत महत्त्वाचे केंद्र मानले जाते. येथेच इराणचे सर्वात मोठे समृद्ध युरेनियम साठे लपवून ठेवले असल्याचा अमेरिकन गुप्तचर संस्थांचा दावा आहे. युरेनियमचा समृद्ध साठा अण्वस्त्रे तयार करण्यासाठी अत्यावश्यक मानला जातो. विशेष म्हणजे, 60% पेक्षा अधिक समृद्ध युरेनियम इस्फहानमध्ये असल्याची शक्यता वर्तवण्यात येत आहे. त्यामुळेच अमेरिकेने या तळावर मोठा हल्ला करण्याचा प्रयत्न केला, मात्र अपेक्षित यश मिळाले नाही.
जागतिक घडामोडी संबंधित बातम्या वाचण्यासाठी येथे क्लिक करा : युद्ध आहे की Meme War! ‘Daddy शिवाय पर्याय नाही…’ इराणने डोनाल्ड ट्रम्पचे नाव घेऊन इस्रायलला डिवचले
अमेरिकेने या हल्ल्यासाठी बंकर-बस्टर बॉम्बचा वापर करण्याचा विचार केला होता. मात्र, इस्फहानमधील अणुतळ इतका खोलवर आणि संरक्षणयुक्त आहे की सर्वात शक्तिशाली बॉम्बही तिथे पोहोचू शकले नाहीत. या बाबतीत बोलताना पेंटागॉनच्या अधिकाऱ्यांनी सांगितले की, “या तळावर हवाई हल्ला करणे म्हणजे पर्वताशी झुंज देण्यासारखे आहे. बॉम्ब पृष्ठभागावर आदळले, पण अणु प्रकल्पाचे गुप्त भाग अबाधित राहिले.”
हल्ल्यापूर्वी इराणने आपले काही अणु साहित्य सुरक्षित स्थळी हलवले असण्याची शक्यताही व्यक्त होत आहे. अमेरिकेचे माजी अध्यक्ष डोनाल्ड ट्रम्प यांनी दावा केला की, “इराणने काहीही हलवले नाही,” परंतु गुप्तचर ब्रीफिंगमध्ये उपस्थित असलेल्या अनेक कायदेकर्त्यांनी सांगितले की, “युरेनियम कुठे आहे, याची कोणालाही खात्री नाही.” तज्ज्ञांच्या मते, अमेरिकेचा हल्ला प्रतीकात्मक होता, आणि त्याचा उपयोग केवळ दबाव टाकण्यासाठी झाला असावा. प्रत्यक्षात, इराणचा अणु धोका अद्याप कायम आहे, आणि या हल्ल्यामुळे त्यावर फारसा परिणाम झालेला नाही.
इस्फहानवरील हल्ला निष्फळ ठरल्यानंतर अमेरिकेसमोर महत्त्वाचे प्रश्न निर्माण झाले आहेत. जगातील सर्वात शक्तिशाली लष्कराकडे जरी अत्याधुनिक शस्त्रास्त्रे असली, तरी अत्यंत सुरक्षित आणि खोलवर वसलेली अणुस्थळे लक्ष्य करणं सोपं नाही, हे पुन्हा सिद्ध झाले आहे. याचा अर्थ असा की, इराणच्या अणुशक्तीचा धोका अद्याप पूर्णपणे नष्ट झालेला नाही, आणि भविष्यातही ते मोठ्या प्रमाणावर अणुशस्त्र तयार करू शकतात, ही शक्यता नाकारता येणार नाही.
जागतिक घडामोडी संबंधित बातम्या वाचण्यासाठी येथे क्लिक करा : Canada-China Relations : कॅनडाचा चीनवर मोठा घाव! ‘या’ कंपनीला देशातून हाकलले, राष्ट्रीय सुरक्षेचा मुद्दा ऐरणीवर
इराणच्या इस्फहान अणु तळावर झालेला हल्ला अमेरिकेसाठी एक सामरिक अपयश ठरला आहे. तांत्रिकदृष्ट्या अत्यंत प्रगत असूनही, जमिनीखाली लपवलेले प्रकल्प नष्ट करणं अमेरिकेसाठीही कठीण बनले आहे. या घटनेने आंतरराष्ट्रीय राजकारणात नव्या चिंता निर्माण केल्या असून, पुढील काळात इराणच्या अणुशक्तीचा प्रश्न अधिक गहिरा होण्याची शक्यता आहे.