Kerala fake certificate scam
केरळ हे भारतातील सर्वाधिक साक्षर आणि शिक्षणात आघाडीवर असलेले राज्य म्हणून ओळखले जाते. उच्च साक्षरता दर, मजबूत सरकारी शाळा आणि सामाजिक सुधारणांमुळे केरळने शिक्षणाच्या क्षेत्रात आदर्श निर्माण केला आहे. प्राथमिक शिक्षणापासून उच्च शिक्षणापर्यंत केरळने डॉक्टर, अभियंते, शास्त्रज्ञ, शिक्षक आणि जागतिक स्तरावरील तज्ज्ञ घडवले आहेत.
मात्र, या उजळ प्रतिमेमागे एक धक्कादायक वास्तव समोर येत आहे. गेल्या काही वर्षांत बनावट पदवी प्रमाणपत्रे, बनावट पद्धतीने तयार केलेले गुणपत्रक आणि बोगस विद्यापीठांचे अनेक प्रकार उघडकीस आले आहेत. यामुळे केरळच्या शिक्षण व्यवस्थेच्या विश्वासार्हतेवर मोठे प्रश्नचिन्ह निर्माण झाले आहे.
केरळचे शिक्षणातील यश अचानक मिळालेले नाही. अनेक दशकां पूर्वीच केरळने जवळपास सार्वत्रिक साक्षरता साध्य केली. महिला शिक्षण, सरकारी शाळा, मिशनरी संस्था आणि सामाजिक जागृती यामुळे शिक्षण हे सर्वसामान्यांचा हक्क बनले. आजही केरळमधील सरकारी शाळा राष्ट्रीय शैक्षणिक सर्वेक्षणांमध्ये चांगली कामगिरी करतात. गळती कमी आहे, तर ग्रामीण भागातही शिक्षण प्रवेशाचा दर चांगला आहे. याच मजबूत पायावर केरळने देश-विदेशात यशस्वी विद्यार्थी घडवले.
गेल्या काही वर्षांत अनेक प्रकरणांमध्ये बनावट शैक्षणिक प्रमाणपत्रांचा वापर खालील कारणांसाठी झाल्याचे उघड झाले आहे:
सरकारी नोकर्या
खासगी कंपन्यांमधील भरती
मेडिकल व नर्सिंग प्रवेश
अभियांत्रिकी महाविद्यालये
परदेशात नोकरी व व्हिसासाठी अर्ज
तपासात असे आढळून आले की संघटित टोळ्या बनावट विद्यापीठांची प्रमाणपत्रे, खोट्या शिक्क्यांचे साचे, गुणपत्रिका, अनुभव प्रमाणपत्रे आणि प्रशिक्षण डिप्लोमा तयार करून मोठ्या रकमेच्या बदल्यात विकत होत्या.
धक्कादायक बाब म्हणजे काही बनावट प्रमाणपत्रधारक संवेदनशील क्षेत्रांत — जसे की आरोग्यसेवा व शिक्षण कार्यरत असल्याचेही समोर आले आहे. पोलिसांनी छापे टाकून संगणक, प्रिंटर, बनावट शिक्के आणि मोठ्या प्रमाणात खोटे कागदपत्रे जप्त केली आहेत.
Do you know why Kerala is number one in education ..??? The world’s largest fake certificate scam has been discovered in Kerala. Most of the schools, colleges, universities and any medical, nursing, engineering, etc. are making all kinds of fake certificates available….😱 The… pic.twitter.com/6fHZ3IKJ7b — महावीर जैन, ಮಹಾವೀರ ಜೈನ, Mahaveer Jain (@Mahaveer_VJ) December 8, 2025
बनावट प्रमाणपत्रांच्या वाढती संख्या मागे अनेक कारणे आहेत:
बेरोजगारीचा दबाव:
मर्यादित नोकऱ्यांसाठी स्पर्धा प्रचंड वाढली आहे. अपयशाच्या भीतीने काही जण बेकायदेशीर मार्ग निवडतात.
परदेशी नोकरीचे आकर्षण:
परदेशात नोकरीसाठी पात्रता आवश्यक असते. बनावट प्रमाणपत्रांचा वापर करून जलद मार्ग निवडला जातो.
पूर्वीची दुर्बल पडताळणी व्यवस्था:
पूर्वी केवळ कागदी प्रमाणपत्रांवरच विश्वास ठेवला जात होता.
ऑनलाइन बोगस विद्यापीठे:
सोशल मीडियाच्या माध्यमातून जलद पदवी देण्याचे आमिष दाखवले जाते.
मधले एजंट व दलाल:
काही कोचिंग क्लासेस आणि प्लेसमेंट एजंट्स या टोळ्यांशी संबंध ठेवतात.
जलद यश मिळवण्याची मानसिकता:
मेहनतीपेक्षा शॉर्टकटला प्राधान्य देण्याची प्रवृत्ती वाढत आहे.
बनावट प्रमाणपत्रांचा परिणाम फक्त कायदेशीर कारवाई पुरता मर्यादित राहत नाही. प्रामाणिक विद्यार्थ्यांना नोकरीच्या संधी गमावाव्या लागतात. नियुक्तांचा शिक्षण संस्थांवरील विश्वास कमी होतो.पालकांची आयुष्यभराची बचत फसवणुकीत जाते.अपात्र लोक आरोग्यसेवा, अभियांत्रिकी, शिक्षणासारख्या क्षेत्रात गेले तर जनतेच्या सुरक्षिततेला धोका निर्माण होतो,सर्वात मोठा परिणाम म्हणजे केरळच्या शिक्षण व्यवस्थेच्या प्रतिष्ठेवर मोठा आघात होतो.
TFI फेलोजच्या येण्याने आराध्याचे बदलले जीवन! शिक्षणाबाबतची भीती झाली दूर, अंगीकृत केले नेतृत्व
केरळ पोलीस आणि शिक्षण विभागांनी तपास अधिक वेगाने सुरू केला आहे. विद्यापीठे आता डिजिटल पडताळणी प्रणाली मजबूत करत आहेत. नियोक्त्यांना पार्श्वभूमी तपासणी बंधनकारक करण्याचे निर्देश दिले जात आहेत.
मात्र, तज्ज्ञांच्या मते इतक्यावरच थांबणे पुरेसे नाही.
भारतातील पहिलाच ग्लोबल B. Design (Hons.) प्रोग्राम! उपलब्ध होणार आंतरराष्ट्रीय करिअरच्या संधी
